Đề thi khảo sát chất lượng lần 2 môn Ngữ văn Lớp 10 - Năm học 2018-2019 - Trường THPT Liễn Sơn (Có đáp án)

Nội dung text: Đề thi khảo sát chất lượng lần 2 môn Ngữ văn Lớp 10 - Năm học 2018-2019 - Trường THPT Liễn Sơn (Có đáp án)

1. ĐỀ THI KSCL LẦN 2 MÔN NGỮ VĂN 10 SỞ GIÁO DỤC & ĐÀO TẠO VĨNH PHÚC NĂM HỌC 2018- 2019 TRƯỜNG THPT LIỄN SƠN (Thời gian 90 phút, không kể thời gian phát đề ) I. ĐỌC – HIỂU: (3,0 điểm) Đọc văn bản sau và trả lời các câu hỏi bên dưới Ý nghĩ chiến thắng sẽ giúp bạn trở thành người chiến thắng. Điều đó lý giải tại sao việc biết cách giữ thái độ chiến thắng là quan trọng Khi bắt tay vào học tập, điều gì có giá trị nhất đối với bạn? Trí tuệ? Gen di truyền? Hay sự giáo dục? Tất cả những điều trên đều giữ một vai trò nhất định trong khả năng học tập của bạn. Song, có một điều ảnh hưởng đến quá trình học tập của bạn nhiều hơn tất cả những yếu tố trên cộng lại. Đó chính là “thái độ chiến thắng”. Nếu bạn kỳ vọng ở bản thân mình, có lòng tự trọng cao và niềm tin chiến thắng thì bạn sẽ thành công, sẽ đạt được những kết quả cao. Người xưa có câu “Cái gì nghĩ đến, nó sẽ đến” và Henry Ford bổ sung thêm: “Bạn luôn đúng khi quyết định có thể làm được điều gì và không làm được điều gì”. Hãy nghĩ mình là người chiến thắng, bạn sẽ chiến thắng. Hay giữ thái độ tin cậy, mọi thứ sẽ thay đổi tức khắc. Khả năng sẽ biến thành triển vọng và hạn chế sẽ trở thành cơ hội. (Trích Phương pháp học tập siêu tốc – Bobbi Deporter và Mike Hernaki, NXB Lao động, 2015, tr.109) Câu 1. Chỉ ra phương thức biểu đạt chính của đoạn trích? Câu 2. Theo tác giả, điều gì ảnh hưởng nhất đến quá trình học tập? Câu 3. Anh (chị) hiểu như thế nào về ý kiến của tác giả: Hãy nghĩ mình là người chiến thắng, bạn sẽ chiến thắng? Câu 4. Từ đoạn trích trên, anh (chị) rút ra được bài học gì trong học tập? II. LÀM VĂN (7.0 điểm) Câu 1. (2.0 điểm): Từ nội dung đoạn trích phần Đọc hiểu, anh/chị hãy viết một đoạn văn (khoảng 100 chữ) trình bày suy nghĩ về ý nghĩa của vấn đề chiến thắng chính bản thân mình? Câu 2. (5.0 điểm) : Phân tích nhân vật An Dương Vương trong truyền thuyết An Dương Vương và Mỵ Châu, Trọng Thủy? Hết 1
2. HƯỚNG DẤN CHẤM ĐỀ THI KSCL LẦN 2 MÔN NGỮ VĂN 10 NĂM HỌC 2018- 2019 Ý Nội dung Điểm Phần I: Đọc 3,0 hiểu Câu 1 Phương thức biểu đạt chính của đoạn thơ: Nghị luận 0,5 Câu 2 Theo tác giả, điều ảnh hưởng nhất đến quá trình học tập là “thái độ 0,5 chiến thắng” Câu 3 Câu nói “Hãy nghĩ mình là người chiến thắng, bạn sẽ chiến thắng” có 1.0 thể hiểu rằng: Khi ta đặt ra mục tiêu cho mình và ta luôn có những suy nghĩ tích cực về nó thì ta sẽ có thêm động lực, có thêm sự tự tin để đạt được mục tiêu. Câu 4 Rút ra bài học trong học tập: 1,0 Học sinh có thể nêu lên nhiều bài học cho bản thân mình nhưng cần cụ thể, tránh diễn đạt chung chung hoặc sáo rỗng. Chẳng hạn như: Bài học về sự tự tin, sự quyết tâm, sự say mê, nỗ lực trong học tập Phần 7,0 II: làm văn Câu 1 *Về hình thức: đảm bảo đúng hình thức đoạn văn với độ dài khoảng 0,5 100 chữ. *Về nội dung: Chiến thắng chính bản thân mình: Học sinh lựa chọn các thao tác lập luận phù hợp để triển khai vấn đề nghị luận theo nhiều cách nhưng cần làm rõ ý nghĩa của vấn đề chiến thắng được bản thân mình. Có thể theo hướng sau: - Chiến thắng bản thân là tự đấu tranh với chính bản thân mình, vượt 0,75 lên cái xấu, cái không tốt, cái tầm thường, thấp hèn trong chính con người mình. Đây là cuộc đấu tranh đầy khó khăn, không đơn giản, thậm chí chịu nhiều thiệt thòi, mất mát - Chiến thắng bản thân là cách để con người hoàn thiện nhân cách. 0,75 Có như thế con người đáng được trân trọng, thể hiện được sự dũng cảm và bản lĩnh của chính mình . * Lưu ý: Không đảm bảo hình thức đoạn văn chỉ cho điểm tối đa là 0,5 điểm Câu 2 Phân tích nhân vật An Dương Vương trong truyền thuyết An Dương 5.0 Vương và Mỵ Châu, Trọng Thủy? 2
3. Yêu cầu về kĩ năng - Biết cách làm bài nghị luận văn học - Bố cục mạch lạc, lập luận chặt chẽ, hành văn trong sáng, không mắc lỗi diễn đạt lỗi chính tả thông thường. Yêu cầu về kiến thức Trên cơ sở hiểu biết về truyền thuyết An Dương Vương và Mỵ Châu Trọng Thủy thí sinh có thể triển khai theo nhiều cách khác nhau nhưng cần nêu được các nội dung cơ bản sau: 1 Mở bài: Giới thiệu vấn đề nghị luận 0.5 - Giới thiệu truyền thuyết An Dương Vương và Mị Châu – Trọng Thủy - Nhân vật An Dương Vương là nhân vật trung tâm của truyện, một vị minh quân có công lao xây dựng và bảo vệ đất nước, nhưng sau đó có những sai lầm to lớn dẫn đến việc mất nước 2 Thân bài: 4.0 a An Dương Vương với công lao dựng nước: Xây thành, chế nỏ, đánh giặc 1,5 - Rời đô: Kế tục sự nghiệp của các vua Hùng, An Dương Vương quyết định rời đô về vùng đồng để ổn định cuộc sống nhân dân→ Là quyết định sáng suốt có ý nghĩa chiến lược với tầm nhìn xa trông rộng - Quá trình xây thành. + Ban đầu rất khó khăn, đắp tới đâu lở tới đó. + Nhà vua lập đàn trai giới, tiếp đón cụ già, chờ đợi và đón rước Rùa Vàng. Nhờ Rùa vàng giúp đỡ đã xây xong thành trong nửa tháng. + Xây thành cao, đào hào sâu để chống giặc → Quá trình xây thành gian nan, khó nhọc nhưng cho thấy sự kiên trì, tài năng và tầm nhìn xa trông rộng của nhà vua, biết trọng hiền tài, xây dựng loa thành vừa hợp ý trời vừa hợp lòng dân. - Chế nỏ + Khi Rùa Vàng từ biệt ra đi, nhà vua đã bày tỏ băn khoăn “nếu có giặc ngoài thì lấy gì mà chống?” + Được Rùa Vàng giúp đỡ lấy vuốt rùa làm lẫy. → Ý thức trách nhiệm, tinh thần cảnh giác cao độ của nhà vua. - Đánh giặc: An Dương Vương đánh thắng quân Triệu Đà nhờ: Thành ốc kiên cố, có nỏ thần kì diệu, có tinh thần cảnh giác cao độ. → Bài học về dựng nước và giữ nước. =>Tóm lại, Nhân vật An Dương Vương là vị vua anh minh, sáng suốt, luôn suy nghĩ cho vận mệnh của dân tộc, vì lợi ích của nhân dân, biết trọng người tài, có tinh thần cảnh giác cao độ. Xây dụng nhân vật An Dương Vương còn là cách để nhân dân ca ngợi nhà vua, tự hào về chiến công xây thành, chế nỏ, chiến thắng quân xâm lược. b An Dương Vương và những sai lầm 1,5 - Những sai lầm của An Dương Vương + Không nhìn thấu được hành động cầu hòa của giặc, bằng lòng gả 3
4. con gái cho giặc, cho ở rể. + Không quan tâm đến củng cố lực lượng, ỷ vào sức mạnh của nỏ thần. + Cậy có nỏ thần, khi quân Triệu Đà tiến vào vẫn điềm nhiên đánh cờ. → Chủ quan, khinh địch, lơ là, mất cảnh giác, ngủ quên trong chiến thắng. - Hành động sửa sai: Tự tay chém chết Mị Châu → Thể hiện sự dứt khoát đứng về phía công lí, sự tỉnh ngộ một cách muộn màng của An Dương Vương. - Cái chết của An Dương Vương: Nhà vua sừng tê bảy tấc theo Rùa Vàng xuống biển. → Thể hiện sự bất tử của An Dương Vương, tấm lòng bao dung, biết ơn của nhân dân đối với vị vua một thời có công lao to lớn với dân tộc. => Những sai lầm của An Dương Vương gắn với bài học mất nước, thái độ bao dung của nhân trước những sai lầm của nhà vua. c Nghệ thuật 1,0 - Kết hợp sự thật lịch sử và các chi tiết hư cấu - Sử dụng các hư cấu nghệ thuật: Cụ già xuất hiện, Rùa Vàng giúp đỡ xây thành, chế nỏ 3 - Nghệ thuật xây dựng nhân vật truyền thuyết Kết bài: 0,5 - Khái quát lại về nhân vật An Dương Vương - Thể hiện thái độ của bản thân với nhân vật này Giáo viên thẩm định Giáo viên ra đề Nguyễn Thanh Hương Hoàng Thế Công 4