Đề khảo sát chất lượng học kỳ I môn Ngữ văn Lớp 8 - Năm học 2017-2018 - Phòng GD&ĐT huyện Vĩnh Bảo (Có đáp án)

Nội dung text: Đề khảo sát chất lượng học kỳ I môn Ngữ văn Lớp 8 - Năm học 2017-2018 - Phòng GD&ĐT huyện Vĩnh Bảo (Có đáp án)

1. UBND HUYỆN VĨNH BẢO ĐỀ KIỂM TRA KSCL HỌC KÌ I PHÒNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO Môn: Ngữ văn 8 Năm học 2017-2018 Thời gian: 120 phút (Không kể thời gian giao đề) Phần I (4 điểm). Đọc phần trích dưới đây và trả lời các câu hỏi ở dưới! " Việt Nam đang đối mặt với tình trạng mất cân bằng giới tính khi sinh liên tục từ năm 2006 đến nay. Theo thông kê có 109,8 bé trai/100 bé gái (năm 2006) lên 113,8 bé trai/100 bé gái (năm 2013), xu hướng vẫn tiếp tục tăng, mất cân bằng cả ở nông thôn và thành thị; người có điều kiện kinh tế, học vấn cao hơn lại lựa chọn giới tính khi sinh nhiều hơn. Theo dự báo đến năm 2050, Việt Nam thừa 3 đến 4 triệu đàn ông không lấy được vợ ". (Báo Lâm Đồng Online, ngày 28/12/2015) Câu 1. Chủ đề của đoạn trích trên đề cập tới vấn đề gì? Em hiểu gì về thái độ của tác giả được đề cập tới trong đoạn trích. Câu 2. Nét đặc sắc về nghệ thuật của đoạn trích? Tác dụng biểu đạt của nghệ thuật đó. Câu 3. Viết một đoạn văn (tối đa 1/2 trang giấy thi) trình bày suy nghĩ của em về vấn đề nêu ra ở đoạn trích trên. Trong đoạn văn có sử dụng một câu ghép (gạch chân câu ghép đó). Phần II (6 điểm). Đọc phần trích dưới đây để trả lời cho câu 1 và câu 2! " Tôi cười dài trong tiếng khóc, hỏi cô tôi: - Sao cô biết mợ con có con? Cô tôi vẫn cứ tươi cười kể các chuyện cho tôi nghe. Có một bà họ nội xa vào trong ấy cân gạo về bán. Bà ta một hôm đi qua chợ thấy mẹ tôi ngồi cho con bú ở một bên rổ bóng đèn. Mẹ tôi ăn vận rách rưới, mặt mày xanh bủng, người gầy rạc đi, thấy thế bà ta thương tình toan gọi hỏi xem sao thì mẹ tôi vội quay đi, lấy nón che Cô tôi chưa dứt câu, cổ họng tôi đã nghẹn ứ khóc không ra tiếng. Giá những cổ tục đã đày đọa mẹ tôi là một vật như hòn đá hay cục thủy tinh, đầu mẩu gỗ, tôi quyết vồ lấy ngay mà cắn, mà nhai, mà nghiến cho kỳ nát vụn mới thôi ". Câu 1: Nêu xuất xứ của đoạn trích trên? Câu 2: Xác định nét đặc sắc nghệ thuật có trong đoạn trích trên? Nêu giá trị biểu đạt của nghệ thuật đó. Câu 3: Viết một bài văn (không quá 1,5 trang giấy thi) thuyết minh về chiếc gối ngủ. Ấu thơ nằm trên gối, lúc tuổi già tựa vô ===Hết===
2. PHÒNG GD& ĐT VĨNH BẢO ĐÁP ÁN ĐỀ KIỂM TRA KSCL CUỐI HỌC KÌ I ( Đáp án có 04 trang ) Năm học: 2016-2017 Môn Ngữ văn 8 I. Phần Đọc - Hiểu ( 3.0 điểm) Phần Câu Nội dung cần đạt Điểm I 4 đ - HS xác định được chủ đề đoạn trích:Tình trạng mất cân bằng giới tính 0,5 1 - HS xác định được thái độ của tác giả trong đoạn trích: Cảnh báo, cảnh ( 1.0 đ) tình, nhắc nhở, lo lắng, quan tâm về tình trạng mất cân bằng giới tính đang diễn ra ở Việt Nam 0,5 - Nét đặc sắc về nghệ thuật: + Nghệ thuật lập luận chặt chẽ bằng việc nếu vấn đề triển khai làm rõ vấn 2 đề 0,5 + Thuyết phục với người đọc bằng cách đưa ra các số liệu chính xác, so 0,5 (1.5 đ) sánh số liệu bé trai và bé gái qua các thời kì khác nhau. + Đưa ra dự báo hậu quả của mất cân bằng giới tính đến năm 2050 có tới 3 0,5 đến 4 triệu đàn ông không lấy được vợ - Đúng hình thức đoạn văn, dung lượng vừa phải, không mắc lỗi chính tả 0.25 - Sử dụng được câu ghép trong đoạn trích bằng cách gạch chân câu ghép 0.25 đó. - HS viết đúng vấn đề: Vấn đề mất cân bằng về giới tính. 0,25 - Nêu ra được nguyên nhân dẫn tới tình trạng đó: + Trọng nam, khinh nữ: Do mong muốn có con trai, quyết tâm có có con trai; 0,5 + Dùng công nghệ lựa chọn giới tính thai nhi nam, loại bỏ thai nhi nữ. + Một ý khác nếu hợp lý * Mỗi ý cho 0,25 điểm, tổng không quá 0.5 đ - Nêu được tác hại ảnh hưởng tới các vấn đề xã hội: + Thừa nam, thiếu nữ đặc biệt nghiêm trọng ở độ tuổi kết hôn; + Nam giới khó lấy được vợ dẫn đến tan vỡ cấu trúc gia đình; 3 + Bạo hành gia đình; bạo lực giới; bất bình đẳng giới; (2.0 đ) + Thiếu hụt lao động tại nhiều ngành nghề đòi hỏi những đức tính người phụ nữ: giáo viên mầm non, tiểu học, hộ lý, y tá ; 0,5 + Mất an ninh - trật tự xã hội: tệ nạn mại dâm, HIV/AIDS; + Buôn bán, bắt cóc phụ nữ, trẻ em nữ ngày một gia tăng. * Một ý khác nếu thấy hợp lý. * Chỉ cần đạt 02 ý đúng như trên hoặc ý khác hợp lí cho 0,25 điểm. đạt 03 ý cho 0.5 điểm - Nêu được một vài giải pháp khắc phục tình trạng đó: + Truyền thông, giáo dục, vận động để nâng cao nhận thức, chuyển đổi hành vi; + Thực hiện các chính sách hỗ trợ nữ giới, hỗ trợ những gia đình sinh con 0,25 một bề là nữ; + Tăng cường thực thi pháp luật về nghiêm cấm lựa chọn giới tính thai nhi. * Chỉ cần đạt 1/3 ý trên cho 0,25 điểm Phần Câu 6 đ
3. 1 - HS nêu được xuất xứ đoạn trích: II + Trích trong văn bản "Trong lòng mẹ" 0,25 (0,5 đ) + Của nhà văn Nguyên Hồng 0,25 - HS xác định được 2/4 nét đặc sắc về nghệ thuật sau: + Nghệ thuật so sánh "những cổ tục đã đày đọa mẹ tôi với một vật như hòn đá hay cục thủy tinh, đầu mẩu gỗ" + Nghệ thuật Liệt kê các sự vật( hòn đá hay cục thủy tinh, đầu mẩu gỗ", liệt kê các hành động (mà cắn, mà nhai, mà nghiến) + Điệp từ "mà", + Nghệ thuật nói cường điệu 0.5 * Mỗi biện pháp cho 0,25 điểm, tổng không quá 0.5 điểm 2 - Nêu được giá trị biểu đạt của một số biện pháp nghệ thuật: ( 1,5 + Thể hiện một ý nghĩa táo tợn, bất cần, tâm trạng phẫn nộ đang trào sôi như một cơn giông tố trong lòng cậu bé (0.25 điểm). đ) + Đó là tâm trạng đau đớn, ấm ức, căm giận đến tột cùng, các từ "cắn”, "nhai”, “nghiền” nằm trong một trường nghĩa đặc tả tâm 1,0 trạng uất ức của nhân vật, muốn phá bỏ những cổ tục đã đày đọa mẹ (0,5 điểm). + Thể hiện tình yêu thương mẹ, tin tưởng người mẹ kính yêu (0,25 điêm). 1. Hình thức, kĩ năng 0.5 - Hình thức: + Trình bày đầy đủ rõ ràng bố cục 3 phần (mở bài, thân bài, kết bài); 0,25 + Viết đúng chính tả, diễn đạt trôi chảy, mạch lạc, linh hoạt, trình bày sạch đẹp. - Kĩ năng: + Viết đúng kiểu bài thuyết minh về một thứ đồ dùng; 0,25 + Biết sử dụng phương pháp thuyết minh (dùng số liệu, phân loại, nhân hóa ) và yếu tố miêu tả, biểu cảm hợp lí. 3 + Kĩ năng dựng đoạn, liên kết câu, liên kết đoạn phận loại). 2. Nội dung, kiến thức (4,0 đ) 3.5 2.1, Giới thiệu chung về chiếc gối ngủ + Gối là một loại vật dụng sinh hoạt gần gũi không thể thiếu được trong gia 0.25 đình. + Nó là một vật dụng vô cùng cần thiết của con người mỗi khi nằm nghỉ ngơi 2.2, Xuất xứ và nguồn gốc chiếc gối 0.25 + Gối đã có từ xưa rất xưa (ước tính khoảng 7000 năm), có thể nói rằng từ khi con người nằm ngủ, con người đã sử dụng gối. 2.3. Hình dáng, kích thước: 0,25 + Miêu tả được hình dáng, màu sắc, trang trí gối hợp lí (hình chữ nhật, hình vuông, hình tròn, hình bán nguyệt ) + Miêu tả được kích thước hợp lí (chiều dài, chiều rộng ) 2.4, Cấu tạo, chất liệu làm chiếc gối (0.75đ): - Gối gồm có hai bộ phận: vỏ gối và ruột gối: 0,25 + Vỏ gối thường làm bằng chất liệu vải mềm, mát, có khóa để lồng ruột gối + Có nhiều chất liệu để làm ruột gối, yêu cầu chất liệu mềm, thoáng khí, mỗi loại điều có những đặc trưng riêng, có ưu điểm riêng. Nhưng phổ biến nhất hiện nay vẫn là bông, lông vũ và tơ tằm: 0.5 => Ruột gối làm bằng bông có lịch sử phát triển lâu đời, bông có đặc điểm:
4. nhẹ, êm ái, rất thích hợp để làm gối. Là chất liệu rẻ, dễ tìm, có tính ưu việt Vậy nên, dường như bông là chất liệu chủ yếu trong sản xuất chăn gối. => Ruột gối làm từ tơ tằm, đây cũng là là loại được nhiều người sử dụng, có giá cả hợp lý, mềm mại cho giấc ngủ của bạn. => Ruột gối được làm từ lông vũ. Đây là loại chất liệu có chi phí cao hơn hai loại trên. Đã là lông vũ thì, có ưu điểm siêu bền, siêu nhẹ, êm ái. Lông vũ cũng là chất liệu khó tìm nhất trong các loại trên. Nên sản phẩm của lông vũ cũng không phổ biến bằng so với bông và tơ tằm. ( HS có thể nêu các chất liệu khác hợp lý vẫn tính VD: vỏ đỗ,sợi len, mút, cao su mềm, nước, ) * Cứ đạt 01 ý cho 0,25 điểm. tổng không quá 0,5 của mục chất liệu làm gối 2.5. Cách mua, sử dụng và bảo quản * HS đạt được 2/3 ý sau hoặc ý khác miễn là hợp lý. - Cách mua gối (Thưởng điểm nếu mục 2.5 chưa đạt tối đa) + Chọn gối theo tư thế ngủ ( nằm ngửa, nghiêng, sấp ) 0,75 + Chọn gối theo chất liệu làm gối + Chọn gối theo hình dáng - Cách sử dụng (0.25 điểm): + Không nên dùng gối quá cao hoặc quá thấp gối được kê đến độ cao vừa phải để có thể vừa nằm ngửa, nằm nghiêng để kéo giãn xương sống, khiến cho cơ thể và xương sống con người được tự do thoải mái, việc lưu thông máu được dễ dàng + Không nên sử dụng gối có chất liệu cứng sẽ làm đau đầu, mỏi gáy + Không nên sử dụng gối quá lâu ngày có thể gây mùi hôi khó chịu + Gối ngủ luôn để vị trí đầu gường, không để cuối giường đạp chân lên gối + Một ý khác hợp lý * Cứ đạt 2 ý cho 0,25 điểm - Cách bảo quản và vệ sinh gối ngủ (0,5 điểm). + HS có thể đạt được 2 ý trong số các ý sau: - Nếu sử dụng lâu ngày, gối dính các lớp da chết, mồ hôi, nấm mốc, bụi, vi khuẩn làm cho chiếc gối bẩn, có mùi nên việc đệm đêm áp má, kề vai trên đó sẽ không tốt cho cả làn da và hệ hô hấp của con người. Vì vậy ta thay vỏ gối mỗi tuần, ngoài ra cũng hãy giặt sạch ruột gối của mình sau 6 tháng. - Cách vệ sinh ruột gối: + Đổ nước ấm ấm vào bồn hoặc chậu, hòa xà phòng loại dịu nhẹ; Cho gối vào, ngâm ngập và để khoảng 30 phút; + Không vò mà hãy dập dập gối vài lần để làm sạch các chất bẩn bên trong; + Xả xà phòng đi, thay nước sạch vào và tiếp tục dập xả thêm khoảng 3 lần nước để sạch hẳn xà phòng; + Vắt nhẹ rồi đặt gối lên một chiếc khăn tắm lớn và quấn lại cho ráo bớt nước trước khi để lên giá phơi khô + Nên thay gối khi cảm thấy khó chịu, khi nó đã méo mó, xộc xệch, khi đã sử dụng quá 2 năm * Cứ đạt 2 ý cho 0,25 điểm, 4 ý cho 0,5 điểm 2.6.Công dụng, vị trí ý nghĩa chiếc gối trong đời sống vật chất và tinh thần. - Khẳng định là vật dụng cần thiết không thể thiếu trong đời sống con người (0,25đ) 0,75 - Ý nghĩa của chiếc gối đối với giấc ngủ (0,25 điểm): + Giấc ngủ là loại thuốc thần dược mà không có bất kỳ loại thuốc nào có
5. thể sánh được. Bởi sau một ngày là việc vất vả, bộ não của chúng ta cần được nghỉ ngơi, thư giãn. Bởi thế một chiếc gối êm ái sẽ như là chiếc máy mát xa, nhẹ nhàng, êm ái, và đưa bạn vào giấc ngủ ngon xóa tan bao mệt mỏi, buồn phiền + Một ý khác hợp lý - Ý nghĩa của chiếc gối đối với đời sống tinh thần (0,5 điểm): + Những đêm đông rét mướt, được nằm trên gối ta luôn có cảm giác ấm áp và thân thương đến lạ. Gối nũng nịu trong vòng tay ôm ấp. Gối hôn lên gò má xinh xinh. Gối mơn man giấc ngủ nồng say. Gối gọi về giấc mơ dịu ngọt. Ẩn chứa trong những chiếc gối mềm mại ấy không chỉ là mùi nắng sương bịn rịn, mùi của cỏ hoa đồi đất quê hương mà còn vấn vương cả mùi yêu thương từ tấm lòng bao la của người thân, người thương + Trong trang trí phòng: Gối sử dụng để trang trí, trưng bày trong ngôi nhà. Gối trang trí có thể được đặt trên sofa, ghế tựa, hoặc trên giường cơ bản là bất cứ nơi nào cần tô điểm cho vẻ đẹp cho ngôi nhà. + Gối đi vào đi thơ ca, nhạc họa, kiến trúc trang trí + Ngày nay người ta còn dùng gối để chữa bệnh, mát xoa, giải trí, chăm giấc ngủ trẻ, gối kể chuyện cổ tích cho trẻ mang lại nhiều tiện ích cho đời sống con người + Một phát hiện khác về ý nghĩa đời sống tinh thần khác hợp lý - Mỗi ý trên cho 0.25 đ. Tổng không quá 0.5 điểm của mục này 2.7. Khái quát lại ý nghĩa chiếc chổi gối ngủ - Khẳng định ý nghĩa chiếc gối trong đời sống của con người: + Là vật dụng cần thiết cho mỗi gia đình, cho cuộc sống + Là một biểu tượng cho sự hạnh phúc 0,25 - Khẳng định tình cảm con người với chiếc gối trong đời sống con người * Đạt 02 ý cho 0,25 điểm 2.8. Thưởng điểm - HS biết sử dụng yếu tố miêu tả và biểu cảm, gối tự thuật về mình đậm nét trong bài văn tăng sức thuyết phục cho bài viết nếu bài viết chưa đạt 0.25 điểm tối đa