Đề kiểm tra chất lượng đội tuyển học sinh giỏi môn Ngữ văn Khối 10 - Năm học 2015-2016 - Trường THPT Ngô Thì Nhậm (Có đáp án)

Nội dung text: Đề kiểm tra chất lượng đội tuyển học sinh giỏi môn Ngữ văn Khối 10 - Năm học 2015-2016 - Trường THPT Ngô Thì Nhậm (Có đáp án)

1. SỞ GD&ĐT NINH BÌNH ĐỀ KIỂM TRA CHẤT LƯỢNG ĐỘI TUYỂN HSG TRƯỜNG THPT NGÔ THÌ NHẬM MÔN NGỮ VĂN KHỐI 10 NĂM HỌC 2015 - 2016 Thời gian làm bài 180 phút Đề thi gồm 02 phần trong 01 trang I. Phần đọc hiểu văn bản (6 điểm) Đọc văn bản sau và thực hiện yêu cầu nêu ở dưới: Chưa chữ viết đã vẹn tròn tiếng nói Vầng trăng cao đêm cá lặn sao mờ Ôi tiếng Việt như đất cày, như lụa Óng tre ngà và mềm mại như tơ. (Tiếng Việt – Lưu Quang Vũ) Câu 1 (0,5): Xác định phương thức biểu đạt chính của văn bản? Câu 2 (1,5): Phân tích giá trị biểu đạt của biện pháp tu từ được sử dụng trong hai câu thơ cuối ? Câu 3 (4,0): Hiện nay có nhiều người Việt nói và viết không đúng tiếng Việt, phải chăng vì họ không trân trọng , yêu quý tiếng mẹ đẻ của mình? II. Phần nghị luận (14 điểm) Câu 1(6 điểm): Suy nghĩ của anh (chị) về ý nghĩa câu chuyện sau: THƯỢNG ĐẾ CŨNG KHÔNG BIẾT Thượng đế lấy đất sét nặn ra con người. Khi Ngài nặn xong vẫn còn thừa ra một mẩu đất. - Còn nặn thêm gì nữa, con người ? – Ngài hỏi Con người suy nghĩ một lúc: có vẻ như đã đủ đầy – tay, chân, đầu , rồi nói: - Xin Ngài nặn cho con hạnh phúc. Thượng đế, dù thấy hết, biết hết nhưng cũng không hiểu được hạnh phúc là gì. Ngài trao cục đất cho con người và nói: - Này, tự đi mà nặn lấy cho mình hạnh phúc. (Những giai thoại hay nhất về tình yêu và cuộc sống – Tập 2, tr.104 – NXB CAND) Câu 2 (8 điểm): “Nguyễn Du viết Truyện Kiều như có máu rỏ lên đầu ngọn bút, nước mắt thấm qua tờ giấy” (Mộng Liên Đường) Anh/ chị hiểu ý kiến trên như thế nào? Hãy làm sáng tỏ ý kiến trên qua một số trích đoạn Truyện Kiều được học trong chương trình Ngữ văn 10. Hết
2. SỞ GD&ĐT NINH BÌNH ĐÁP ÁN TRƯỜNG THPT NGÔ THÌ NHẬM ĐỀ KIỂM TRA CHẤT LƯỢNG ĐỘI TUYỂN HSG KHỐI 11 MÔN NGỮ VĂN Câu Đáp án Điểm 1 - Biện pháp so sánh: thành một làn sóng ., như các thư của 3,0 quý. - Phân tích: Diễn đạt giàu hình tượng, giúp cảm nhận cụ thể, rõ ràng về tinh thần yêu nước, tình cảm ngợi ca, tự hào của người viết. 2 1. Về kĩ năng: 2,0 Biết cách làm bài văn nghị luận xã hội với bố cục rõ ràng, mạch lạc, hành văn trôi chảy, không mắc lỗi chính tả, dùng từ, đặt câu. Kết hợp nhuần nhuyễn các thao tác lập luận: giải thích, phân tích, chứng minh, bình luận, dẫn chứng tiêu biểu, chọn lọc 2. Về kiến thức: 5,0 Cần thể hiện được : - Tinh thần yêu nước của dân ta là một truyền thống quý báu; được thể hiện ở nhiều hình thức, trong những hoàn cảnh khác nhau - Hiện nay đất nước ta đang trong thời bình, trong thời kỳ phát triển kinh tế, giao lưu quốc tế rộng rãi, yêu nước là phát huy bản sắc văn hoá dân tộc, thi đua học tập và lao động sản xuất tạo vị thế và niềm tự hào của dân tộc trên trường quốc tế - Tuy trong thời bình nhưng đất nước đang đứng trước những nguy cơ bất ổn, bị xâm phạm chủ quyền, hơn lúc nào hết, yêu nước là phát huy tình đoàn kết dân tộc, trên dưới một lòng, đấu tranh hoà bình khôn khéo đề bảo vệ toàn vẹn lãnh thổ, ổn định xã hội.
3. - Là học sinh, là người Việt, luôn đề cao cảnh giác, phát huy tình đoàn kết dân tộc, ra sức học tập . 2 1. Về kĩ năng: 2,0 Biết cách làm bài văn nghị luận văn học với bố cục rõ ràng, mạch lạc, hành văn trôi chảy, không mắc lỗi chính tả, dùng từ, đặt câu; kết hợp nhuần nhuyễn các thao tác lập luận. 2. Về kiến thức: 8,0 Đảm bảo những ý cơ bản sau: - Phong trào Thơ mới ra đời trong hoàn cảnh xã hội đặc biệt; những nhà Thơ mới sớm chịu ảnh hưởng của thơ ca lãng mạn phương Tây; họ không trực tiếp cầm vũ khí đấu tranh và thơ của họ có phần uỷ mị riêng tư, thoát ly, song vẫn có phần thể hiện của tình yêu quê hương đất nước. Ta nhận ra tâm hồn dân tộc qua những vần thơ Mới. - Trong điệu thơ buồn vẫn có những điệu vui tươi yêu đời hướng tới một quan niệm sống tích cực ,thoát khỏi ảnh hưởng tiêu cực của thơ phương Tây. Gốc của nỗi buồn trong thơ là tâm trạng thời thế của lớp thanh niên “thiếu quê hương” (dẫn chứng phân tích : Vội vàng, Tràng giang) - Thơ Mới dành những trang đẹp nhất để hướng về tình người, tình quê. Ca ngợi vẻ đẹp của thiên nhiên quê hương là một cách thể hiện lòng yêu nước(Thôn Vĩ trong thơ Hàn Mặc Tử, thế giới đồng quê trong thơ Nguyễn Bính ) - Lòng yêu quê hương đất nước thể hiện rõ nhất trong lòng yêu tiếng Việt. Các nhà thơ Mới đã chứng minh rằng tiếng Việt rất giàu và đẹp, là ngôn ngữ của thơ ca(phân tích cách dùng từ sáng tạo mà dung dị trong thơ Xuân Diệu, Huy Cận, Hàn Mặc tử, chất ca dao trong thơ Nguyễn Bính) Khuyến khích những bài viết có hình ảnh, cảm xúc, có sáng tạo, kiến thức dồi dào, liên hệ, đối sánh phong phú và phù hợp. Hết