Đề kiểm tra khảo sát môn Ngữ văn Lớp 9 - Năm học 2017-2018 - Trường THCS Nguyễn Trãi

Nội dung text: Đề kiểm tra khảo sát môn Ngữ văn Lớp 9 - Năm học 2017-2018 - Trường THCS Nguyễn Trãi

1. TRƯỜNG THCS NGUYỄN TRÃI ĐỀ KIỂM TRA KHẢO SÁT THÁNG 5 Năm học 2017 - 2018 MÔN: NGỮ VĂN 9 Thời gian: 120 phút Phần I (5,5 điểm): Viết về hình ảnh người lính có một nhà thơ đã viết: “Súng bên súng, đầu sát bên đầu” Câu 1: Hãy chép lại khổ thơ có chứa câu thơ trên. Khổ thơ em vừa chép nằm trong bài thơ nào? Của ai? Nêu hoàn cảnh sáng tác bài thơ? Câu 2: Câu thơ: “Súng bên súng, đầu sát bên đầu” sử dụng những biện pháp nghệ thuật gì? Nêu tác dụng của những biện pháp nghệ thuật ấy? Câu 3: Viết đoạn văn (khoảng 12 câu) theo phương pháp lập luận diễn dịch phân tích ba câu cuối bài thơ để thấy được biểu tượng đẹp, giàu chất thơ về tình đồng chí, đồng đội. Trong đoạn có sử dụng thành phần biệt lập phụ chú và phép nối để liên kết. (Gạch chân, chỉ rõ). Câu 4: Đoạn thơ trên gợi cho em nhớ tới một bài thơ nào trong chương trình Ngữ văn 9 cũng viết về tình đồng chí, đồng đội của người lính? Chép lại câu thơ thể hiện cử chỉ thân thiện và tình cảm của những người lính cách mạng trong bài thơ đó. Cho biết tên tác giả? Phần II (2,5 điểm): Trong tác phẩm “Phong cách Hồ Chí Minh” của Lê Anh Trà có đoạn: “ Lần đầu tiên trong lịch sử Việt Nam và có lẽ cả thế giới, có một vị Chủ tịch nước lấy chiếc nhà sàn nhỏ bằng gỗ bên cạnh chiếc ao làm “cung điện” của mình . Chiếc nhà sàn đó cũng chỉ vẻn vẹn có vài phòng tiếp khách, họp Bộ chính trị, làm việc và ngủ, với những đồ đạc rất mộc mạc đơn sơ. Và chủ nhân chiếc nhà sàn này cũng trang phục hết sức giản dị, với bộ quần áo bà ba nâu, chiếc áo trấn thủ, đôi dép lốp thô sơ như của các chiến sĩ Trường Sơn đã được một tác giả phương Tây ca ngợi như một vật thần kì. Hằng ngày, việc ăn uống của Người cũng rất đạm bạc, với những món ăn dân tộc không chút cầu kì, như cá kho, rau luộc, dưa ghém, cà muối, cháo hoa ” Câu 1: Trong câu văn in đậm việc sử dụng dấu ngoặc kép có dụng ý gì? Chỉ ra phần phụ tình thái trong câu văn đó? Câu 2: Đoạn văn đã thể hiện nét đẹp nào trong lối sống của Bác? Từ vẻ đẹp trong lối sống của Bác, hãy viết đoạn văn khoảng 2/3 trang giấy thi nêu suy nghĩ của em về phong cách sống đẹp của thế hệ trẻ hiện nay. Phần III (2 điểm): Hãy tóm tắt phần hai truyện "Chuyện người con gái Nam Xương" bằng đoạn văn khoảng 3 đến 5 câu. Với cách kết thúc truyện như vậy tác giả Nguyễn Dữ muốn gửi gắm suy nghĩ gì? Hết Lưu ý: Cán bộ coi thi không giải thích gì thêm
2. HƯỚNG DẪN CHẤM THI THỬ VÀO THPT MÔN: NGỮ VĂN 9 Thời gian: 120 phút Phần I: (5,5 điểm) Câu 1: ( 1,0 điểm ): - Chép chính xác 6 câu thơ tiếp theo. (0,5 đ): “Quê hương anh nước mặn, đồng chua Làng tôi nghèo đất cày lên sỏi đá. Anh với tôi đôi người xa lạ Tự phương trời chẳng hẹn quen nhau, Súng bên súng, đầu sát bên đầu, Đêm rét chung chăn thành đôi tri kỉ. Đồng chí!” - “Đồng chí” của Chính Hữu (0,25đ) - Nêu được hoàn cảnh sáng tác bài thơ : năm 1948 (0,25đ), thời kì đầu của cuộc kháng chiến chống Pháp. (0,25đ) Câu 2: (0,5 điểm) - Nghệ thuật: hoán dụ, điệp từ, liệt kê, cấu trúc đối (0,25 đ) - Tác dụng: Súng biểu tượng cho nhiệm vụ chiến đấu, “đầu” biểu tượng cho lí tưởng. -> Nhấn mạnh cơ sở hình thành tình đồng chí là họ cùng được giác ngộ nên có chung nhiệm vụ, chung lý tưởng, chung mục đích chiến đấu. (0,25 đ) Câu 3: (0,75 điểm) - Tác phẩm: "Bài thơ về tiểu đội xe không kính" (0,25 đ) - Câu thơ: “Bắt tay qua cửa kính vỡ rồi” (0,25 đ) - Tác giả: Phạm Tiến Duật (0,25 đ) Câu 4: ( 3,0 điểm) - Hình thức: 1,0 điểm + Đúng kiểu đoạn văn diễn dịch (0,5 đ) + Đáp ứng yêu cầu Tiếng Việt, có gạch chân, chỉ rõ (0,5 đ) - Nội dung (2,0 điểm): Khai thác các tín hiệu nghệ thuật để làm nổi bật các nội dung: + Tái hiện một đêm phục kích chờ giặc tới của người lính khi đối mặt với vất vả, nguy hiểm. + Họ chủ động chờ giặc tới. +Câu thơ: “Đầu súng trăng treo” gợi mở bao ý tưởng + Câu thơ như nhãn tự của bài, vừa mang tính hiện thực, vừa mang tính lãng mạn, là biểu tượng cao đẹp của tình đồng chí. Phần II: (2,5 điểm) Câu 1: (0,5 điểm): - Dấu ngoặc kép để đánh dấu từ ngữ được hiểu theo nghĩa đặc biệt. (0,25đ) - Thành phần phụ tình thái: "có lẽ" (0,25đ) Câu 2: (2,0 điểm) * Yêu cầu về hình thức: (0,5 điểm) - Viết thành đoạn văn khoảng 2/3 trang giấy thi
3. - Diễn đạt trôi chảy, mạch lạc, có cảm xúc * Yêu cầu về nội dung: Làm rõ vấn đề “Giản dị là một lối sống đẹp” (1,5 điểm) - Giải thích: Giản dị là lối sống đơn giản, phù hợp với điều kiện của bản thân, gia đình, xã hội; không cầu kì, xa hoa, lãng phí. - Biểu hiện: Lối sống giản dị thể hiện qua cách ăn mặc, nói năng, giao tiếp ứng xử - Chứng minh giản dị là một lối sống đẹp: + Giản dị giúp con người tiết kiệm được tiền bạc, tránh sự lãng phí không cần thiết cho bản thân, gia đình, xã hội. + Giản dị giúp con người có lối sống đề cao những giá trị tinh thần. + Người có lối sống giản dị thường hòa đồng, gần gũi, thân thiện với mọi người nên được yêu mến. - Dẫn chứng: Bác Hồ là tấm gương sáng về lối sống giản dị. - Phê phán: Những người sống xa hoa, lãng phí, thích ăn chơi hưởng thụ. - Bài học, liên hệ bản thân. Phần III: (2,0 điểm) - HS tóm tắt phần hai của truyện "Chuyện người con gái Nam Xương" của tác giả Nguyễn Dữ. (1,0đ) - Cách kết thúc của truyện: Vừa gửi gắm giá trị nhân đạo, vừa có giá trị tố cáo sâu sắc (0,5đ) + Tạo kết thúc có hậu cho câu chuyện, hoàn thiện vẻ đẹp nhân cách của Vũ Nương.(0,25đ) + Tố cáo xã hội phong kiến nam quyền. (0,25đ) Hết