Đề thi tuyển sinh vào Lớp 10 môn Ngữ văn - Năm học 2019-2020 - Trường THCS Bồ Đề (Có ma trận và đáp án)

Nội dung text: Đề thi tuyển sinh vào Lớp 10 môn Ngữ văn - Năm học 2019-2020 - Trường THCS Bồ Đề (Có ma trận và đáp án)

1. PHÒNG GD&ĐT LONG BIÊN MA TRẬN ĐỀ TUYỂN SINH VÀO 10 TRƯỜNG THCS BỒ ĐỀ MÔN NGỮ VĂN Năm học: 2019 - 2020 (Thời gian kiểm tra: 120 phút) A. MỤC TIÊU CẦN ĐẠT: 1. Kiến thức : Học sinh trình bày được kiến thức cơ bản của môn Ngữ văn toàn cấp học về văn bản, cảm thụ văn học, hiểu biết về tác giả, tác phẩm; từ ngữ, ngữ pháp; tạo lập văn bản. 2. Kĩ năng: Khái quát và trình bày kiến thức mạch lạc, sáng rõ, đặc biệt kĩ năng tạo lập văn bản. 3. Thái độ: Giáo dục ý thức nghiêm túc khi học tập và kiểm tra đánh giá. 4. Năng lực: Tự học, sáng tạo, trình bày B. THIẾT LẬP MA TRẬN: Mức độ Nhận biết Thông hiểu Vận dụng Vận dụng cao Cộng Chủ đề Tác giả, tác Ý nghĩa nhan phẩm tương đề Văn bản tự Nhận xét chi Chi tiết tiêu tiết biểu Số câu 1½ 1½ 3 Số điểm 1 1,25 2,25 Dấu ngoặc Tiếng việt kép Phép liệt kê Số câu 1½ ½ + 1/3 2 1/3 Số điểm 1 1 2 Phương thức Phân tích Liên hệ bản Tập làm văn biểu đạt nhân vật thân, bài học Hình thức Suy nghĩ đoạn văn vấn đề Số câu 2 1/3 1/3 2 2/3 Số điểm 1,25 4,25 0,25 5,75 Tổng số câu 5 2 1/3 1/3 1/3 8 Tổng số điểm 3,25 2,25 4,25 0,25 10
2. Phßng GD& §T long biªn ĐỀ THI TUYỂN SINH LỚP 10 Tr­êng thcs Bå ®Ò m«n ng÷ v¨n Năm học 2019 – 2020 (Thêi gian : 120 phút) Phần I (7,0 điểm) Đọc đoạn văn sau và trả lời câu hỏi: “Không bao lâu sau, cây lược được hoàn thành. Cây lược dài độ hơn một tấc, bề ngang độ ba phân rưỡi, cây lược cho con gái, cây lược dùng để chải mái tóc dài, cây lược chỉ có một hàng răng thưa. Trên sống lưng được có khắc một hàng chữ nhỏ mà anh đã gò lưng, tẩn mẩn khắc từng nét: “Yêu nhớ tặng Thu con của ba”. Cây lược ngà ấy chưa chải được mái tóc của con, nhưng nó như gỡ rối được phân nào tâm trạng của anh.” (Chiếc lược ngà, Nguyễn Quang Sáng, Trích Ngữ văn 9, tập II, NXB Giáo dục, 2016) 1. Giải thích ý nghĩa nhan đề Chiếc lược ngà. 2. Trong đoạn trích trên, dấu ngoặc kép được dùng để làm gì? 3. Ghi lại câu văn sử dụng phép liệt kê có trong đoạn trích. Cho biết tác dụng của phép liệt kê đó. 4. Hãy viết một đoạn văn theo cách lập luận quy nạp (khoảng 12 câu) phân tích tình cảm của ông Sáu dành cho con từ sau những ngày ông về thăm gia đình. Trong đoạn văn có sử dụng thành phần khởi ngữ và phép nối để liên kết câu (gạch chân, chú thích rõ thành phần khởi ngữ và phương tiện liên kết thuộc phép nối). 5. Trong chương trình Ngữ văn lớp 9, em còn được học một bài thơ nào khác cũng viết về tình cảm của cha đối với con? Cho biết tên tác giả. Phần II (3,0 điểm) Đọc đoạn văn sau và trả lời câu hỏi : “Hiện nay tất cả thiếu niên đều đi học, En-ri-cô yêu dấu ạ. Con hãy nghĩ đến những người thợ tối tối vẫn đến trường sau khi đã lao động vất vả suốt ngày, hãy nghĩ đến những cô gái đã đi học ngày chủ nhật vì cả tuần lễ phải bận rộn trong các xưởng thợ, đến những người lính ở thao trường trở về là đã viết viết, đọc đọc. Con hãy nghĩ đến những cậu bé câm và mù mà vẫn phải học [ ]. Con hãy nghĩ đến tất cả trẻ em trên thế giới gần như cùng một lúc cũng đang đi học. Con hãy tưởng tượng số học sinh động như kiến của hàng trăm dân tộc khác nhau ấy, cái phong trào cực kì rộng lớn mà họ tham gia và hãy tự nhủ rằng: “Nếu phong trào ấy mà ngừng thì nhân loại sẽ chìm đắm trở lại trong cảnh dã man. Phong trào ấy là sự tiến bộ, là niềm hi vọng, là vinh quang của thế giới”. Hãy can đảm lên con, người lính nhỏ của đạo quân mênh mông ấy. Sách vở là vũ khí của con, lớp học là đơn vị của con, trận địa là cả hoàn cầu và chiến thắng là nền văn minh nhân loại. Ôi, không bao giờ con lại là một người lính nhát gan, phải không En-ri-cô của bố.” (Những tấm lòng cao cả, Ét-môn-đơ A-mi-xi, Trích Ngữ văn 7 tập I, NXB Giáo dục, 2016) 1. Xác định phương thức biểu đạt của đoạn văn? 2. Hãy chỉ ra những câu văn nói về phong trào đi học. Em có nhận xét gì về phong trào ấy? 3. Từ câu nhắn nhủ En-ri-cô của người bố: “Sách vở là vũ khí của con, lớp học là đơn vị của con, trận địa là cả hoàn cầu và chiến thắng là nền văn minh nhân loại.”, em hãy trình bày suy nghĩ (2/3 trang giấy thi) về điều nhắn nhủ này. Hết
3. Phßng GD& §T long biªn Tr­êng thcs Bå ®Ò HƯỚNG DẪN CHẤM - NGỮ VĂN Năm học 2019 – 2020 (Thêi gian : 120 phút) Phần I (7.0 điểm) Điểm Nội dung Điểm Câu Ý nghĩa nhan đề “Chiếc lược ngà”: Câu 1 - Kỉ vật của ông Sáu dành cho con. 0,25đ 1.0 điểm - Là biểu tượng, kết tinh của tình cha con, tình đồng chí. 0,5đ - Góp phần thể hiện chủ đề tư tưởng của truyện. 0,25đ Câu 2 - Công dụng dấu ngoặc kép: Đóng khung (đánh dấu) lời dẫn trực 0.5đ 0.5 điểm tiếp. - Câu có sử dụng phép liệt kê: “Cây lược dài độ hơn một tấc, bề 0.5đ ngang độ ba phân rưỡi, cây lược cho con gái, cây lược dùng để Câu 3 chải mái tóc dài, cây lược chỉ có một hàng răng thưa.” 1.0 điểm - Tác dụng: Nhấn mạnh, giúp mọi người hình dung rõ đặc điểm, ý 0.5đ nghĩa của chiếc lược ngà (Có thể thêm tác dụng: hình dung người cha đang lật đi lật lại, ngắm chiếc lược) a. Hình thức: - Đảm bảo đúng độ dài, cách lập luận quy nạp; không mắc lỗi 0.5đ chính tả, ngữ pháp; diễn đạt trình tự mạch lạc, rõ ý. - Sử dụng hợp lí thành phần khởi ngữ, phép nối; có gạch chân. 0.5đ b. Nội dung: - Nhớ con, day dứt, ân hận vì đã đánh con 0.5đ Câu 4 - Vui sướng khi có khúc ngà voi để làm lược cho con 0.5đ 4.0 điểm - Dồn hết tình thương, nỗi nhớ vào việc làm cho con cây lược ngà 0.5đ (dẫn chứng cụ thể). - Đối với ông Sáu, chiếc lược ngà đã thành một vật quý giá, thiêng 0.5đ liêng. Nó làm dịu đi nỗi ân hận, nó chứa đựng bao tình yêu mến, nhớ thương đối với đứa con xa cách. - Trước khi hi sinh, ông dồn tất cả sức lực còn lại nhờ đồng đội 0.5đ trao cây lược cho con. - Nghệ thuật: 0.5đ + Tạo dựng tình huống éo le + Kết hợp khắc họa ngoại hình, hành động nhân vật với việc đan xen những suy nghĩ, bình luận của người kể chuyện để làm nổi bật tình cha con. Câu 5 - “Nói với con” 0.25đ 0.5 điểm - Tác giả: Y Phương 0.25đ Phần II (3.0 điểm) Câu 1 - Phương thức biểu đạt của đoạn văn là: biểu cảm, nghị luận 0.25đ 0.25 điểm - Những câu văn nói về phong trào đi học. 0.5đ + Những người thợ tối tối vẫn đến trường sau khi đã lao động vất vả suốt ngày, hãy nghĩ đến những cô gái đã đi học ngày chủ nhật Câu 2 vì cả tuần lễ phải bận rộn trong các xưởng thợ, đến những người 0.75 điểm lính ở thao trường trở về là đã viết viết, đọc đọc.
4. + Con hãy nghĩ đến những cậu bé câm và mủ mà vẫn phải học. + Con hãy nghĩ đến tất cả trẻ em trên thế giới gần như cùng một lúc cũng đang đi học. - Nhận xét về phong trào đi học: Đó là một phong trào rộng lớn, 0.25đ dành cho tất cả mọi người không phân biệt tầng lớp, lứa tuổi, nghề nghiệp - Hình thức: Đảm bảo dung lượng, có trình tự mạch lạc, lập luận 0.5đ chặt chẽ, diễn đạt rõ ý . - Nội dung: Câu 3 + Hiểu được nội dung lời nhắn nhủ: 0.5đ 2.0 điểm *Sách vở là thứ vũ khí vô cùng quan trọng và cần thiết để đi học. Lớp học là nơi sinh hoạt, rèn luyện hàng ngày ở đó có bạn bè, thầy cô giáo luôn sẻ chia quan tâm dìu dắt để tiến bộ. *Khi biết sử dụng vũ khí tốt nhất, rèn luyện trong đơn vị tốt nhất sẽ là người chiến thắng, thành quả là cả nền văn minh của nhân loại. + Bày tỏ được ý kiến theo quan điểm của cá nhân. 0.75đ + Có liên hệ và rút ra bài học 0.25đ BGH (đã duyệt) Nhóm văn 9 Lý Thị Như Hoa