Đề thi môn Ngữ văn - Kỳ thi tuyển sinh vào Lớp 10 THPT - Năm học 2011-2012 - Sở GD&ĐT Vĩnh Phúc

doc 45 trang thungat 2100
Bạn đang xem 20 trang mẫu của tài liệu "Đề thi môn Ngữ văn - Kỳ thi tuyển sinh vào Lớp 10 THPT - Năm học 2011-2012 - Sở GD&ĐT Vĩnh Phúc", để tải tài liệu gốc về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên

Tài liệu đính kèm:

  • docde_thi_mon_ngu_van_ky_thi_tuyen_sinh_vao_lop_10_thpt_nam_hoc.doc

Nội dung text: Đề thi môn Ngữ văn - Kỳ thi tuyển sinh vào Lớp 10 THPT - Năm học 2011-2012 - Sở GD&ĐT Vĩnh Phúc

  1. SỞ GD&ĐT VĨNH PHÚC KỲ THI TUYỂN SINH VÀO LỚP 10 THPT NĂM HỌC 2011 – 2012 ——————— ĐỀ THI MÔN: NGỮ VĂN ĐỀ CHÍNH THỨC Thời gian làm bài: 120 phút (không kể thời gian giao đề) ———————— Câu 1 (2,0 điểm). Cho đoạn văn: “ Trong những hành trang ấy, có lẽ sự chuẩn bị bản thân con người là quan trọng nhất. Từ cổ chí kim, bao giờ con người cũng là động lực phát triển của lịch sử. Trong thế kỉ tới mà ai ai cũng thừa nhận rằng nền kinh tế tri thức sẽ phát triển mạnh mẽ thì vai trò con người lại càng nổi trội”. ( Ngữ văn 9, Tập 2, NXBGD – 2006) a. Đoạn văn trên được trích từ văn bản nào? Của ai? b. Câu chủ đề của đoạn văn trên nằm ở vị trí nào? c. Đoạn văn trên sử dụng phép liên kết nào là chủ yếu? d. Từ được in đậm trong câu “Trong những hành trang ấy, có lẽ sự chuẩn bị bản thân con người là quan trọng nhất.” là thành phần biệt lập gì ? Câu 2 (3,0 điểm). Trong tác phẩm Truyện Kiều, Nguyễn Du viết: Tưởng người dưới nguyệt chén đồng, Tin sương luống những rày trông mai chờ. a. Chép chính xác 6 câu thơ tiếp theo hai câu thơ trên. b. Những câu thơ vừa chép nằm trong đoạn trích nào của Truyện Kiều? Nêu ngắn gọn giá trị nội dung và nghệ thuật của đoạn trích đó. c. Em hiểu từ “chén đồng” trong đoạn thơ trên như thế nào? Câu 3 (5,0 điểm). Cảm nhận của em về tình cảm của nhân vật ông Sáu dành cho con trong trích đoạn Chiếc lược ngà của nhà văn Nguyễn Quang Sáng. — Hết — Cán bộ coi thi không giải thích gì thêm! Họ và tên thí sinh Số báo danh
  2. SỞ GD&ĐT VĨNH PHÚC KỲ THI TUYỂN SINH LỚP 10 THPT NĂM HỌC 2011 - 2012 ——————— HƯỚNG DẪN CHẤM MÔN: NGỮ VĂN ( Đáp án có 03 trang) —————— Câu 1 (2,0 điểm). a. Đoạn văn được trích từ văn bản “Chuẩn bị hành trang vào thế kỉ mới” của tác giả Vũ Khoan. 0,5 đ b. Câu chủ đề nằm ở đầu đoạn. 0,5 đ c. Đoạn văn trên sử dụng phép liên kết chủ yếu là: phép lặp. 0,5 đ d. Có lẽ là thành phần biệt lập tình thái trong câu. 0,5 đ Câu 2 (3,0 điểm). a. Chép tiếp 6 câu thơ (1,0 điểm): Bên trời góc bể bơ vơ, Tấm son gột rửa bao giờ cho phai. Xót người tựa cửa hôm mai, Quạt nồng ấp lạnh những ai đó giờ? Sân Lai cách mấy nắng mưa, Có khi gốc tử đã vừa người ôm. * Cho điểm: - Chép đúng (không kể dấu câu): + Đúng cả 6 câu: 0,75 điểm. + Đúng 4 – 5 câu: 0,5 điểm. + Đúng 2 – 3 câu: 0,25 điểm. - Dấu câu: + Đúng 4 dấu câu trở lên: 0,25 điểm. + Sai hoặc thiếu từ 3 dấu câu trở lên: không cho điểm. b. (1,5 điểm). - Những câu thơ trên nằm trong đoạn trích “Kiều ở lầu Ngưng Bích”. (0,5 điểm). - Giá trị nội dung và nghệ thuật của đoạn trích: + Về nội dung (0,5 điểm): Đoạn trích thể hiện tâm trạng cô đơn, buồn tủi và tấm lòng thuỷ chung, hiếu thảo của Thuý Kiều. + Về nghệ thuật (0,5 điểm): Nghệ thuật khắc hoạ nội tâm nhân vật qua ngôn ngữ độc thoại và nghệ thuật tả cảnh ngụ tình đặc sắc. c. (0,5 điểm). Chén đồng: Chén rượu thề nguyền cùng lòng cùng dạ (đồng tâm) với nhau. Lưu ý: Thí sinh có thể diễn đạt theo cách khác nhưng đúng tinh thần thì vẫn cho điểm tối đa. Câu 3 (5,0 điểm). * Yêu cầu về kỹ năng Thí sinh hiểu đúng yêu cầu của đề bài; biết cách làm bài văn nghị luận văn học; bố cục ba phần rõ ràng; lập luận chặt chẽ, mạch lạc; dẫn chứng phong phú, tiêu biểu; không mắc các lỗi chính tả, dùng từ, ngữ pháp; khuyến khích những bài viết sáng tạo. * Yêu cầu về kiến thức
  3. Thí sinh có thể trình bày theo nhiều cách khác nhau trên cơ sở nắm chắc tác phẩm, không suy diễn tuỳ tiện. Bài viết phải làm nổi bật được tình yêu con sâu nặng của nhân vật ông Sáu trong tác phẩm Chiếc lược ngà. Cụ thể cần đảm bảo các ý cơ bản sau: - Tình cảm của ông Sáu dành cho con trong 3 ngày phép: + Tình huống: Hai cha con gặp nhau sau tám năm xa cách nhưng thật trớ trêu là bé Thu lại không chịu nhận ông là cha. Đến lúc em nhận ra và biểu lộ tình cảm thắm thiết thì ông Sáu lại phải ra đi. + Nỗi nhớ cồn cào mãnh liệt thôi thúc ông Sáu về thăm con. Gặp con, cảm xúc hồi hộp, vui sướng trào dâng trong lòng ông. Nhưng vừa gặp, bé Thu đã hoảng sợ bỏ chạy khiến ông hụt hẫng “ mặt anh sầm lại trông thật đáng thương và hai tay buông xuống như bị gãy”. + Trong 3 ngày ở nhà, ông Sáu dành cho con tình cảm sâu sắc và mong chờ tiếng gọi “ba” của con bé. Nhưng bé Thu bướng bỉnh không chịu nhận ba khiến ông rất đau khổ. “Anh quay lại nhìn con vừa khe khẽ lắc đầu vừa cười. Có lẽ vì khổ tâm đến nỗi không khóc được, nên anh phải cười vậy thôi.” + Trong bữa ăn, ông gắp thức ăn cho Thu “miếng trứng cá to vàng để vào chén nó” thể hiện tình yêu thương, chăm chút, muốn bù đắp cho con. Khi con bé hất bỏ miếng trứng cá, ông Sáu rất tức giận đánh vào mông nó một cái và hét lên: “Sao mày cứng đầu quá vậy, hả?” + Khi bé Thu nhận ông là ba, ông sung sướng, nghẹn ngào đến trào nước mắt. - Trong những ngày ở khu căn cứ: + Sau buổi chia tay con, ông Sáu luôn nhớ con da diết xen lẫn với sự ân hận vì đã đánh mắng con. + Thái độ vui mừng, sung sướng “Mặt anh hớn hở như một đứa trẻ được quà” khi nhặt được khúc ngà voi, vì ông sẽ thực hiện được tâm nguyện làm cây lược cho con như đã hứa. + Ông Sáu làm cây lược với tất cả sự công phu, kĩ lưỡng, khéo léo. Việc làm đó vừa làm dịu đi nỗi nhớ thương, ân hận vì đã đánh con vừa đốt cháy thêm khao khát được gặp con. “Có cây lược, anh càng mong gặp lại con”. + Ông Sáu hi sinh khi chưa kịp trao tận tay món quà cho con gái, nhưng ánh mắt ông, cái nhìn “không đủ lời lẽ để tả lại” của ông đã nói lên tất cả tình yêu ông dành cho con. - Đánh giá: + Đó là tình cảm cao đẹp, sâu nặng, cảm động trong hoàn cảnh éo le của chiến tranh. Qua đó người đọc thấm thía những mất mát không gì bù đắp được của con người Việt Nam trong chiến tranh vừa trân trọng tình cảm cao đẹp trong tâm hồn họ. + Cách kể chuyện theo ngôi thứ nhất, tạo tình huống độc đáo, đặc biệt thành công trong việc miêu tả tâm lí và xây dựng tính cách nhân vật góp phần thể hiện chân thực, cảm động tình cảm cao đẹp đó. * Thang điểm: Điểm 5: Đáp ứng đầy đủ những yêu cầu nêu trên, văn viết có cảm xúc, diễn đạt tốt, dẫn chứng chọn lọc, phong phú. Có thể mắc một vài sai sót nhỏ. Điểm 4: Cơ bản đáp ứng được những yêu cầu nêu trên, diễn đạt lưu loát, bố cục rõ ràng, dẫn chứng hợp lí. Có thể mắc một số lỗi chính tả, dùng từ.
  4. Điểm 3 : Đáp ứng được khoảng nửa số ý, diễn đạt được, làm rõ trọng tâm. Có thể mắc một số lỗi. Điểm 1, 2 : Nắm chưa chắc tác phẩm, dẫn chứng nghèo nàn. Bố cục lộn xộn, mắc nhiều lỗi chính tả, dùng từ, ngữ pháp. Điểm 0 : Không hiểu đề, sai lạc cả nội dung và phương pháp. Các điểm còn lại giám khảo tự cân nhắc. Lưu ý: - Phần mở bài và phần kết bài cho điểm tối đa là 1,0 điểm. - Tổng điểm phần thân bài là 4,0 điểm. - Việc chi tiết hoá điểm số trong phần thân bài được thống nhất trong hội đồng chấm. - Điểm của bài thi là tổng điểm các câu cộng lại; cho điểm từ 0 đến 10. - Điểm lẻ làm tròn tính đến 0,25 điểm . —
  5. SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO KỲ THI TUYỂN SINH LỚP 10 THPT NĂM HỌC 2011-2012 THÁI BÌNH Môn thi: NGỮ VĂN ĐỀ CHÍNH THỨC Thời gian làm bài: 120 phút, không kể thời gian giao đề Câu 1. (2,0 điểm) Chỉ ra các phép liên kết và những từ ngữ dùng để liên kết câu trong đoạn văn sau: “Tác phẩm nghệ thuật nào cũng xây dựng bằng những vật liệu mượn ở thực tại. Nhưng nghệ sĩ không những ghi lại cái đã có rồi mà còn muốn nói một điều gì mới mẻ. Anh gửi vào tác phẩm một lá thư, một lời nhắn nhủ, anh muốn đem một phần của mình góp vào đời sống chung quanh.” (Nguyễn Đình Thi - “Tiếng nói của văn nghệ”, SGK Ngữ văn 9, Tập hai - NXB Giáo dục - 2009) Câu 2. (3,0 điểm) Bằng kiến thức đã được học, em hãy viết bài thuyết minh (khoảng 300 từ) về tác giả Bằng Việt và bài thơ “Bếp lửa”. Câu 3. (5,0 điểm) Hãy phân tích nhân vật ông Sáu trong truyện ngắn “Chiếc lược ngà”của Nguyễn Quang Sáng (phần trích trong SGK Ngữ văn 9, Tập một - NXB Giáo dục) để thấy được tình cảm sâu nặng mà người cha dành cho con. HẾT
  6. SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO KỲ THI TUYỂN SINH LỚP 10 THPT NĂM HỌC 2011-2012 THÁI BÌNH HƯỚNG DẪN CHẤM MÔN NGỮ VĂN (Gồm 03 trang) I. HƯỚNG DẪN CHUNG: - Do đặc trưng bộ môn, giám khảo cần vận dụng biểu điểm một cách linh hoạt, chủ động; khuyến khích những bài viết có cảm xúc, sáng tạo, diễn đạt tốt. - Không hạ thấp yêu cầu của biểu điểm. - Điểm bài thi là tổng điểm thành phần (có thể lẻ đến 0,25 điểm), không làm tròn. II. HƯỚNG DẪN CỤ THỂ: Câu 1. (2 điểm) Ý Nội dung cần đạt Điểm 1. Các phép liên - Phép lặp từ ngữ 0,25đ kết - Phép dùng từ ngữ đồng nghĩa, cùng trường liên tưởng 0,25đ - Phép thế 0,25đ - Phép nối 0,25đ 2. Từ ngữ dùng - Trong phép lặp: tác phẩm 0,25đ để liên kết - Trong phép dùng từ ngữ đồng nghĩa, cùng trường liên tưởng: 0,25đ câu (những vật liệu mượn ở thực tại) cái đã có rồi; (tác phẩm) nghệ sĩ - Trong phép thế: Anh 0,25đ - Trong phép nối: Nhưng 0,25đ Câu 2. (3 điểm) I. Yêu cầu chung: - Học sinh biết viết một bài văn thuyết minh. - Bố cục rõ ràng, chữ viết đủ nét, không mắc lỗi chính tả, dùng từ, diễn đạt. II. Yêu cầu cụ thể và cách cho điểm: Học sinh có thể trình bày nhiều cách khác nhau, nhưng bài viết cần có các ý cơ bản sau: Ý Nội dung cần đạt Điểm 1. Giới thiệu chung về đối tượng thuyết minh: tác giả Bằng Việt và bài thơ “Bếp lửa”. 0,25đ 2. Thuyết minh về tác giả: 0,75đ - Tên khai sinh: Nguyễn Việt Bằng, sinh năm 1941, quê ở Hà Tây (nay thuộc Hà Nội). 0,25đ - Bằng Việt làm thơ từ đầu những năm 60, thuộc thế hệ các nhà thơ trưởng 0,25đ thành trong thời kì kháng chiến chống Mĩ.
  7. Ý Nội dung cần đạt Điểm - Hiện nay ông là Chủ tịch Hội liên hiệp Văn học nghệ thuật Hà Nội. 0,25đ 3. Thuyết minh về bài thơ “Bếp lửa”: 1,75đ - Xuất xứ: Sáng tác năm 1963, khi tác giả đang học ở nước ngoài, sau được 0,25đ đưa vào tập “Hương cây - Bếp lửa”. - Mạch cảm xúc của bài thơ đi từ hồi tưởng đến hiện tại, từ kỉ niệm đến suy ngẫm. - Bố cục: + Khổ 1: hình ảnh bếp lửa khơi nguồn cho dòng hồi tưởng về bà 0,25đ + 4 khổ tiếp: hồi tưởng những kỉ niệm tuổi thơ sống bên bà và hình ảnh bà gắn liền với hình ảnh bếp lửa + Khổ 6: suy ngẫm về bà và cuộc đời bà + Khổ cuối: nỗi nhớ bà khôn nguôi của người cháu đã trưởng thành - Giá trị nội dung: Qua hồi tưởng và suy ngẫm của người cháu đã trưởng thành, bài thơ gợi lại những kỉ niệm đầy xúc động về người bà và tình bà cháu 0,75đ ( ), đồng thời thể hiện lòng kính yêu, trân trọng và biết ơn của người cháu đối với bà và cũng là đối với gia đình, quê hương, đất nước ( ). - Giá trị nghệ thuật: Bài thơ đã kết hợp hài hoà nhiều phương thức biểu đạt 0,5đ ( ), sáng tạo hình ảnh bếp lửa vừa thực, vừa mang ý nghĩa biểu tượng ( ), 4. Đánh giá chung: 0,25đ “Bếp lửa” là bài thơ hay, xúc động về tình bà cháu, bồi dưỡng cho người đọc tình yêu đối với gia đình, quê hương, đất nước. Câu 3. (5,0 điểm) I. Yêu cầu chung: - Học sinh biết cách làm bài văn nghị luận về tác phẩm truyện (kiểu bài phân tích nhân vật). Qua phân tích biết khái quát, đánh giá ý nghĩa tư tưởng, giá trị nghệ thuật của tác phẩm. - Bố cục ba phần rõ ràng, chặt chẽ, diễn đạt lưu loát, không mắc lỗi chính tả, dùng từ và diễn đạt. II. Yêu cầu cụ thể và cách cho điểm: Trên cơ sở hiểu biết về tác giả Nguyễn Quang Sáng và truyện ngắn “Chiếc lược ngà” (phần trích trong SGK Ngữ văn 9, Tập một), học sinh có thể có nhiều cách sắp xếp ý và diễn đạt khác nhau nhưng cần phải hướng đến các ý cơ bản sau: Ý Nội dung cần đạt Điểm 1. Giới thiệu khái quát về tác giả Nguyễn Quang Sáng, truyện ngắn “Chiếc lược 0,5đ ngà”, nhân vật ông Sáu - người cha yêu thương con sâu nặng. 2. Phân tích nhân vật ông Sáu để thấy được tình yêu thương sâu nặng mà người 3,5đ cha dành cho con. Học sinh cần bám vào tình huống truyện, chọn chi tiết nghệ thuật đặc sắc để
  8. Ý Nội dung cần đạt Điểm làm rõ điều đó. * Tình cảm của ông Sáu với con trong những ngày ông được nghỉ phép: 1,0đ + Sau tám năm xa cách, khi được nghỉ phép về thăm nhà, ông vồ vập đến 0,25đ với con ( ). + Những ngày nghỉ phép, ông tìm mọi cách để gần con, quá nóng ruột, không kìm được mình, ông đánh con ( ). Giây phút chia tay, được nghe con gọi 0,75đ “ba”, ông sung sướng, xúc động nghẹn ngào không cầm được nước mắt ( ). * Tình cảm của ông Sáu với con được thể hiện tập trung và sâu sắc ở phần 2,5đ sau của truyện, khi ông Sáu ở trong rừng, tại khu căn cứ: + Ông luôn day dứt, ân hận đã đánh con khi nóng giận. Lời dặn của con lúc chia tay: “Ba về! Ba mua cho con một cây lược nghe ba!” đã thúc đẩy ông 0,5đ nghĩ đến việc làm một chiếc lược ngà dành cho con. + Khi kiếm được một khúc ngà, ông đã vô cùng vui sướng, rồi dành hết tâm lực vào việc làm cây lược (“Những lúc rỗi, anh cưa từng chiếc răng lược thận trọng, tỉ mỉ và cố công như người thợ bạc”, “Trên sống lưng lược có khắc một hàng chữ nhỏ mà anh đã gò lưng, tẩn mẩn khắc từng nét: “Yêu nhớ 1,5đ tặng Thu con của ba”). Chiếc lược ngà đã thành một vật quí giá, thiêng liêng với ông Sáu. Nó làm dịu đi nỗi ân hận và chứa đựng bao nhiêu tình cảm yêu mến, nhớ thương, mong đợi của người cha với đứa con xa cách. + Bị thương nặng trong một trận càn của địch, trước khi nhắm mắt, ông cố sức lấy chiếc lược, nhờ đồng đội trao lại cho con gái (“Trong giờ phút cuối cùng, không còn đủ sức trăng trối lại điều gì, hình như chỉ có tình cha con là không thể chết được, anh đưa tay vào túi, móc cây lược, đưa cho tôi và nhìn tôi một hồi lâu”). Đến phút cuối của cuộc đời, người cha ấy vẫn chỉ nghĩ đến 0,5đ con, dành trọn vẹn tình cảm cho con. Như vậy thường trực, đau đáu trong cảm xúc, suy nghĩ, tâm trạng, hành động, cử chỉ của ông Sáu từ khi được gặp con đến khi vĩnh biệt cuộc đời là hình ảnh đứa con yêu dấu. 3. Đánh giá chung: 1,0đ + Bằng ngòi bút nghệ thuật tinh tế, đậm chất Nam Bộ, Nguyễn Quang Sáng đã xây dựng thành công nhân vật ông Sáu. Tác giả để nhân vật này hiện lên qua lời kể mộc mạc, chân thật của người kể chuyện là ông Ba (bạn thân của 0,5đ ông Sáu); đặt nhân vật vào tình huống bất ngờ nhưng tự nhiên, hợp lí; miêu tả tâm lí, tình cảm nhân vật sâu sắc; sáng tạo hình ảnh chiếc lược ngà mang nhiều ý nghĩa. + Nhân vật ông Sáu đã góp phần thể hiện sâu sắc tư tưởng chủ đề của truyện. Qua nhân vật này, nhà văn đã khẳng định và ngợi ca tình phụ tử thiêng liêng như một giá trị nhân bản sâu sắc. Tình cảm ấy là cội nguồn sức mạnh giúp 0,5đ dân tộc ta vượt lên sự huỷ diệt tàn bạo của chiến tranh, chiến đấu và chiến thắng kẻ thù.
  9. SỞ GIÁO DỤC ĐÀO TẠO ĐỀ TUYỂN SINH VÀO 10 THPT NAM ĐỊNH Môn: NGỮ VĂN (Thời gian làm bài 120 phút không kể thời gian giao đề ) ĐỀ CHÍNH THỨC Đề thi gồm 01 trang. Phần I: Trắc nghiệm khách quan: Hãy chọn phương án đúng viết lại vào tờ giấy làm bài Câu 1: Viết "Truyện Kiều", tác giả đã dựa vào cốt truyện nào? A. Truyền kỳ mạn lục B. Kim Vân Kiều truyện C. Hoàng lê nhất thống chí D. Chuyện cũ trong phủ chúa Trịnh Câu 2: Qua đoạn trích "Lục Vân Tiên cứu Kiều Nguyệt Nga", em thấy Kiều Nguyệt Nga có những phẩm chất gì? A. Hiền hậu, nết na, ân tình B. Tài ba, chính trực, hào hiệp C. Tài ba, khoan dung đọ lượng D. Tài ba dũng cảm, trọng nghĩa. Câu 3: Xung đột cơ bản trong hồi 4 vở kịch "Bắc Sơn" của Nguyễn Huy Tưởng là: A. Xung đột cha - con B. Xung đọt vợ - chồng C. Xung đột hàng xóm láng giềng D. Xung đột cách mạng - phản cách mạng. Câu 4: Nguyễn Đình Thi viết văn bản "Tiếng nói của văn nghệ" vào thời kỳ nào? A. Thời kỳ đầu cuộc kháng chiến chống Pháp. B. Thời kỳ đầu cuộc kháng chiến chống Mỹ. C. Thời kỳ miền Bắc xây dựng chủ nghĩa xã hội. D. Thời kỳ đất nước hoàn toàn thống nhất. Câu 5: Câu thơ "Cá thu biển Đông như đoàn thoi" ("Đoàn thuyền đánh cá" - Huy Cận) sử dụng biện pháp tu từ gì? A. Nhân hoá B. Hoán dụ. C. Ẩn dụ D. So sánh Câu 6: Ký ức đầu tiên của người cháu trong bài thơ "Bếp lửa" - Bằng Việt là gì? A. Hiònh ảnh người bà kính yêu. B. Hình ảnh bếp lửa. C. Hình ảnh bố mẹ. D. Hình ảnh tổ quốc. Câu 7: Chỉ rõ từ láy trong các từ sau? A. Xanh biếc B. Xah thắm. C. Xanh xanh D. Xanh ngắt. Câu 8: Tìm câu văn sử dụng khởi ngữ A. Tôi cũng giàu rồi. B. Giàu, tôi cũng giàu rồi C. Anh học giỏi môn toán D. Em là học sinh tiên tiến. II. Phần tự luận: ( 8 điểm) Câu 1: (1 điểm): Tìm câu văn chứa hàm ý trong đoạn trích dưới đây và cho biết nội dung của hàm ý? " Tôi lên tiếng mở đường cho nó: - Cháu phải gọi "Ba chắt nước dùm con", phải nói như vây?. Nó như không để ý đến câu nói của tôi, nó lại kêu lên: - Cơm sôi rồi, nhão bây giờ! Anh Sáu cứ vẫn ngồi im." ("Chiếc lược ngà" - Nguyễn Quang Sáng" Câu 2: (2điểm): Trình bày cảm nhận của em về hai câu thơ sau: " Người đồng mình tự đục đá kê cao quê hương Còn quê hương thì làm phong tục" ("Nói với con" - Y Phương) Câu 3: (5điểm): Phân tích các nhân vật Thao, Nho trong tác phẩm "Những ngôi sao xa xôi" của Lê Minh Khuê (Ngữ văn 9, nhà xất bản giáo dục - 2008)
  10. Së GD-§T Nam §Þnh H­íng dÉn chÊm thi TS vµo líp 10 THPT- N¨m 2011 M«n: Ng÷ v¨n. Toµn bµi 10 ®iÓm, ph©n chia cô thÓ nh­ sau: PhÇn I: Tr¾c nghiÖm kh¸ch quan:(2,0 ®iÓm) C©u 1 2 3 4 5 6 7 8 §¸p ¸n B A D A D B C B Tr¶ lêi ®óng mçi c©u cho 0,25 ®iÓm; tr¶ lêi sai kh«ng cho ®iÓm. PhÇn II. Tù luËn (8,0 ®iÓm) C©u Néi dung §iÓm C©u 1 T×m c©u chøa hµm ý trong ®o¹n v¨n : “T«i lªn tiÕng ngåi im” ( “ChiÕc 1,0 l­îc ngµ”- NQS) vµ nªu néi dung cña hµm ý. 1. C©u chøa hµm ý: “C¬m s«i råi, nh·o b©y giê!” 0,5 2. Néi dung hµm ý: 0,5 - BÐ Thu muèn nhê «ng S¸u ch¾t n­íc khái nåi c¬m khái bÞ nh·o, nh­ng kh«ng chÞu nãi tiÕng “ba’ v× kh«ng muèn thõa nhËn «ng S¸u lµ ba cña m×nh. - BÐ Thu nãi trèng kh«ng ®Ó tr¸nh gäi trùc tiÕp. C©u 2 Tr×nh bµy c¶m nhËn vÒ hai c©u th¬ “ Ng­êi ®ång m×nh phong tôc” ( 2,0 “Nãi víi con”- Y Ph­¬ng) 1. VÒ néi dung: 1,5 - “Ng­êi ®ång m×nh” lµ nh÷ng ng­êi “tù ®ôc ®¸ kª cao quª h­¬ng”, lao ®éng cÇn cï, kh«ng lïi b­íc tr­íc khã kh¨n gian khæ; tù lùc, tù c­êng x©y dùng quª h­¬ng b»ng chÝnh søc lùc vµ sù bÒn bØ cña m×nh ( c©u 1). - Hä lµ nh÷ng ng­êi s¸ng t¹o vµ l­u truyÒn phong, tôc tËp qu¸n tèt ®Ñp riªng cña d©n téc m×nh vµ lÊy quª h­¬ng lµm chç dùa cho t©m hån. - Nãi víi con nh­ng ®iÒu trªn, ng­êi cha muèn nãi c«n hiÓu ®­îc phÈm chÊ cao ®Ñp cña “ ng­êi ®ång m×nh” ®Ó tù hµo vÒ quª h­¬ng, d©n téc vµ muèn con kÕ tôc truyÒn thèng Êy. 2. VÒ nghÖ thuËt: 0,5 - Lêi th¬ méc m¹c,ch©n chÊt ®Ëm ®µ b¶n s¾c d©n téc: “Ng­êi ®ång m×nh” lµ c¸ch nãi riªng méc m¹c mang tÝnh ®Þa ph­¬ng cña ng­êi Tµy ®Ó më ®Çu cho hai c©u th¬ trªn . -H×nh ¶nh trong c¸c c©u th¬ cô thÓ mµ kh¸i qu¸t, méc m¹c mµ giµu chÊt th¬, tiªu biÓu cho c¸ch t­ duy giµu h×nh ¶nh cña ng­êi miÒn nói C©u3 Ph©n tÝch c¸c nh©n vËt Thao vµ Nho trong ®o¹n trÝch “ Nh÷ng ng«i sao xa 5,0 x«i” cña Lª Minh Khuª. HS cã thÓ chän bè côc vµ diÔn ®¹t s¸ng t¹o nh­ng ph¶i ®¹t ®­îc nh÷ng yªu cÇu c¬ b¶n sau: I. Më bµi : 0,5 Giíi thiÖu t¸c gi¶, t¸c phÈm vµ nh©n vËt - T¸c gi¶: LMK lµ nhµ v¨n tr­ëng thµnh trong thêi k× kh¸ng chiÕn chèng
  11. MÜ. Nh÷ng t¸c phÈm ®Çu tay cña chÞ viÕt vÒ cuéc sèng chiÕn ®Êu cña thanh niªn xung phong vµ bé ®éi ë tuyÕn ®­êng TS - T¸c phÈm: “ Nh÷ng ng«i sao xa x«i” lµ t¸c phÈm ®Çu tay cña LMK, viÕt n¨m 1971. - Nh©n vËt: Tuy kh«ng ph¶i lµ nh©n vËt chÝnh trong t¸c phÈm nh­ng Thao vµ Nho ®· ®Ó l¹i nh÷ng Ên t­îng khã phai víi nh÷ng phÈm chÊt cao ®Ñp. II. Th©n bµi: 4,0 1. Hoµn c¶nh sèng vµ chiÕn ®Êu ( 1,0 ®iÓm) a) NhiÖm vô ®­îc giao: ( 0,75 ®iÓm) -Thao vµ Nho cïng Ph­¬ng §Þnh lµm thµnh mét tæ lµm nhiÖm vô “trinh s¸t mÆt ®­¬ng”. Hä lµ nh÷ng c« g¸i thanh niªn xung phong sèng vµ chiÕn ®Êu trªn mét cao ®iÓm cña tuyÕn ®­êng TS. §©y lµ n¬i tËp trung bom ®¹n vµ sù hiÓm nguy ¸c liÖt. Hä ph¶i gi÷a ban ngµy, ph¬i m×nh gi­a vïng träng ®iÓm ®¸nh ph¸ cña m¸y bay ®Þch. - Sau mçi trËn bom, c¸c chÞ ph¶i ch¹y trªn cao ®iÓm, ®o vµ ­íc tÝnh khèi l­îng ®Êt ®¸ bÞ bom ®Þch ®µo xíi, ®Õm nh÷ng qu¶ bom ch­a næ vµ dïng m×n ®Ó ph¸ bom: “ Khi cã bom næ th× ch¹y lªn, ®o khèi l­îng dÊt lÊp vµo hè bom, ®Õm bom ch­a næ vµ nÕu cÇn th× ph¸ bom”. Cã ngµy ph¸ bom ®Õn n¨m lÇn. - §ã lµ c«ng viÖc m¹o hiÓm vµ c¸i chÕt lu«n r×nh rËp; ®ßi hái s­ dòng c¶m, b×nh tÜnh l¹ th­êng. Nh÷ng c«ng viÖc Êy ®· trë thµnh th­êng ngµy: “Cã ë ®©u nh­ thÕ nµy kh«ng ch¹y vÒ hang”. b) §iÒu kiÖn sèng vµ sinh ho¹t: ( 0,25 ®iÓm) - Hä ë ngay d­íi ch©n cao ®iÓm, mçi khi bom næ,®Êt ®¸ r¬i rµo rµo phÝa cöa hang, khãi bom xéc vµo trong hang. - Hä uèng n­íc suèi ®ùng trong ca hay bi ®«ng, t¾m ë khóc suèi th­êng cã bom næ chËm. Ph­¬ng tiÖn gi¶i trÝ duy nhÊt chØ cã chiÕc ®µi b¸n dÉn nhá ®Ó nghe ca nh¹c vµ tin tøc. 2. H×nh ¶nh c¸c nh©n vËt Thao vµ Nho: ( 2,5 ®iÓm) a) ChÞ Thao: ( 1,5 ®iÓm) - Dòng c¶m ngoan c­êng: + Trong c«ng viÖc: ChÞ lµ ng­êi chØ huy vµ còng lµ ng­êi lín tuæi nhÊt cña tæ trinh s¸t ph¸ bom mÆt ®­êng. Trong chiÕn ®Êu chÞ lµ ng­êi tõng tr¶i: “ TiÕng m¸y bay trinh s¸t c¨ng th¼ng”. §iÒu ®ã b¸o hiªu hiÓm nguy s¾p tíi, nh­ng chÞ vÉn b×nh tÜnh l¹ th­êng: “ ChÞ Thao mãc b¸nh bÝch quy trong tói, thong th¶ nhai. Nh÷ng khi biÕt r»ng c¸i s¾p tíi sÏ kh«ng yªn ¶ th× chÞ tá ra b×nh tÜnh ®Õn ph¸t bùc”. Ai còng gêm chÞ vÒ tÝnh c­¬ng quyÕt t¸o b¹o. + Trong cuéc sèng: ChÞ lµ ng­êi rÊt cøng cái. Khi Nho bÞ th­¬ng, trong lßng chi bén bÒ bao suy nghÜ lo l¾ng, nh­ng chÞ kh«ng khãc v× ý thøc s©u s¾c: “ N­íc m¾t ®øa nµo ch¶y trong khi cÇn c¸i cøng cái cña nhau nµy lµ bÞ xem nh­ b»ng chøng cña mét sù tù nhôc m¹”. ChÞ cßn h¸t ®Ó tù ®«ng viªn m×nh: “ ChÞ Thao h¸t: §©y Th¨ng Long, ®©y §«ng §« Hµ Néi ”. - T©m hån trong s¸ng méng m¬: + ChÞ cã t×nh yªu th­¬ng ®ång ®éi s©u s¾c. ChÞ Thao ph©n c«ng P§ ë nhµ
  12. trùc ®iÖn tho¹i v× P§ cã vÕt th­¬ng ë ®×u ch­a lµnh, cßn chÞ vµ Nho ®i trinh s¸t lóc m¸y bay ®Þch nÐm bom. ChÞ Thao cÇm c¸i th­íc trªn tay t«i, nuèt nèt miÕng bÝch quy ngon lµnh: “ §Þnh ë nhµ. LÇn nµy nã bá Ýt, hai ®øa ®i còng ®ñ”. Lóc Nho bÞ th­¬ng, chi Thao véi vµng lao tíi, nghÑn ngµo xóc ®éng: “ Nho, bÞ th­¬ng ë chç nµo? BÞ ë ®©u, em?” ChÞ cø luÈn quÈn lóng tóng nh­ ch¼ng biÕt lµm g×. ChÞ ®­a m¾t nh×n Nho, lÊy tay söa cæ ¸o, ve ¸o vµ tãc Nho. + Lµ ng­êi thÝch h¸t: “ ChÞ kh«ng h¸t tr«i ch¶y ®­îc bµi nµo nh­ng chÞ l¹i cã ba quyÓn sæ dµy, chÐp bµi h¸t. Rçi lµ ngåi chÐp bµi h¸t ”. ChÞ còng thÝch lµm duyªn: “ ¸o lãt cña chÞ c¸i nµo còng thªu chØ mµu. ChÞ l¹i hay tØa ®«i l«ng mµy cña m×nh, tØa nhá nh­ c¸i t¨m. b) ChÞ Nho: (1,0 ®iÓm) - Lµ c« g¸i dòng c¶m gan d¹. ChiÕn ®Êu trong m«i tr­êng khã kh¨n ¸c liÖt, chÞ ®· v­ît lªn ®Ó hoµn thµnh nhiÖm vô. C« cïng chÞ Thao ®i trinh s¸t mÆt ®­êng khi m¸y bay ®Þch ®ang nÐm bom vµ Nho ®­îc ph©n c«ng ph¸ hai qu¶ bom d­íi lßng ®­êng - Lµ c« g¸i trÎ trung vµ ®¸ng yªu: Nho cã c¸i cæ trßn vµ chiÕc nh÷ng cóc ¸o nhá nh¾n; nhÑ vµ m¸t mÎ nh­ mét que kem tr¾ng. - Sèng hån nhiªn v« t­: Lµ c« g¸i Ýt tuæi nhÊt tæ cã lóc hån nhiªn trÎ con ( t¾m ë suèi cã bom næ chËm, khi võa lªn, cø quÇn ¸o ­ít ngåi ®ßi ¨n kÑo). 3. §¸nh gi¸: ( 0,5 ®iÓm) - Trong hoµn c¶nh sèng vµ chiÕn ®Êu khã kh¨n nguy hiÓm, c¸c nh©n vËt Thao vµ Nho ®· s¸ng ngêi lªn tinh thÇn dòng c¶m, t©m hån trong s¸ng méng më vµ trÎ trung. §ã lµ nh÷ng phÈm chÊt cao ®Ñp cña nh÷ng c« g¸i thanh niªn xungphong trªn tuyÕn ®­êng TS, cña thÕ hÖ trÎ ViÖt Nam thêi chèng MÜ. - NghÖ thuËt næi bËt: T¸c gi¶ ®· thµnh c«ng trong bót ph¸p c¸ trÓ hãa nh©n vËt. H×nh ¶nh mçi nh©n vËt ®­îc miªu t¶ víi nh÷ng nÐt c¸ tÝnh riªng bÖt nªn rÊt ch©n thùc, sinh ®éng. - Nguyªn nh©n thµnh c«ng: Ph¶i lµ ng­êi trong cuéc vµ g¾n bã yªu th­¬ng míi cã thÓ t¶ ®­îc ch©n thùc, sinh ®éng nh­ vËy. - Liªn hÖ so s¸nh: C¸c t¸c phÈm th¬ ca, truyÖn kÝ viÕt vÒ tuæi trÎ VN thêi chèng MÜ. III. KÕt bµi: 0,5 - Nªu Ên t­îng kh¸i qu¸t vÒ hai nh©n vËt Thao vµ Nho. - Liªn hÖ b¶n th©n L­u ý chung - ThÝ sinh cã thÓ tr×nh bµy, s¾p xÕp theo nh÷ng c¸ch kh¸c nhau, miÔn lµ ®ñ ý, hÖ thèng vµ chÆt chÏ. - KhuyÕn khÝch nh÷ng kiÕn gi¶i riªng, thùc sù cã ý nghÝa trong tõng c©u phÇn tù luËn. - Thang ®iÓm trªn ®©y ghi ®iÓm tèi ®a cho mçi ý. Nõu thÝ sinh ch­a ®¸p øng ®­îc nh÷ng yªu cÇu vÒ kÜ n¨ng lµm bµi th× kh«ng thÓ ®¹t ®­îc sè ®iÓn nµy. Bªn c¹nh yªu cÇu vÒ kiÕn thøc cßn cã yªu cÇu vÒ kÜ n¨ng vµ n¨ng lùc diÔn ®¹t. - Bµi viÕt m¾c tõ 5-10 lçi chÝnh t¶, dïng tõ vµ diÔn ®¹t trõ 0,25 ®iÓm; trªn 10 lçi, trõ 0,5 ®iÓm. §iÓm toµn bµi lÎ ®Õn 0,25 ®iÓm, kh«ng lµm trßn.
  13. Së GD §T Hµ TÜnh §Ò thi tuyÓn sinh líp 10 THPT n¨m häc 2009-2010 M«n: Ng÷ v¨n §Ò chÝnh thøc Thêi gian lµm bµi: 120 phót. M·: 03 C©u1. (1, 0 ®iÓm) Trong bµi Khóc h¸t ru nh÷ng em bÐ lín trªn l­ng mÑ, nhµ th¬ NguyÔn Khoa §iÒm viÕt: " MÆt trêi cña b¾p th× n»m trªn ®åi MÆt trêi cña mÑ em n»m trªn l­ng" ( Ng÷ v¨n9, tËp mét, NXB gi¸o dôc- 2005) Tõ mÆt trêi ë c©u thø hai lµ biÖn ph¸p tu tõ g×? Nªu t¸c dông cña nã? C©u2 ( 2,0 ®iÓm) ViÕt mét ®o¹n v¨n ( kho¶ng 5-7 dßng) giíi thiÖu vÒ t¸c gi¶ H÷u ThØnh, trong ®ã cã sö dông phÐp thÕ vµ phÐp nèi. ChØ ra nh÷ng tõ ng÷ liªn kÕt thuéc liªn kÕt nµo? C©u3. ( 3,0 ®iÓm) Trong v¨n b¶n ChuÈn bÞ hµnh trang vµo trang vµo thÕ kØ míi ( ng÷ v¨n9, tËp hai, NXB gi¸o dôc- 2005), t¸c gi¶ Vò Khoan chØ ra mét trong nh÷ng c¸i m¹nh cña con ng­êi ViÖt Nam lµ " Th«ng minh nh¹y bÐn víi c¸i míi" cßn c¸i yÕu lµ " kh¶ n¨ng thùc hµnh vµ s¸ng t¹o bÞ h¹n chÕ dom lèi häc chay, häc vÑt nÆng nÒ". H·y viÕt mét bµi v¨n nghÞ luËn ( Kho¶ng 300 tõ) tr×nh bµy suy nghÜ cña em vÒ ý kiÕn trªn? C©u4. ( 4,0 ®iÓm) C¶m nhËn cña em vÒ nh©n vËt Ph­¬ng §Þnh trong t¸c phÈm Nh÷ng ng«i sao xa x«i cña nhµ v¨n Lª Minh Khuª ( PhÇn trÝch trong ng÷ v¨n9, tËp hai, NXB gi¸o dôc-2005) HÕt
  14. Së GD §T Hµ TÜnh K× thi tuyÓn sinh líp 10 THPT n¨m häc 2009-2010 M«n: Ng÷ v¨n H­íng dÉn chÊm thi ( B¶n hø¬ng dÉn chÊm ) I. H­íng dÉn chung. - Gi¸m kh¶o cÇn n¾m v÷ng yªu cÇu cña h­íng dÉn chÊm ®Ó ®¸nh gi¸ tæng qu¸t lµm bµi cña thÝ sinh, chÊm tr¸nh lèi ®Õm ý cho ®iÓm. - Do ®Æc tr­ng cña n«n ng÷ v¨n nªn gi¸m kh¶o cÇn linh ho¹t trong viÖc vËn dông ®¸p ¸n vµ thang ®iÓm;khuyÕn khÝch ng÷ng bµi h¸t cã c¶m xóc, s¸ng t¹o, tr×nh bµy m¹ch l¹c, ch÷ ®Ñp; kh«ng cho ®iÓm tèi ®a( tõng c©u, toµn bµi) ®èi víi nh÷ng bµi ph¹m nhiÒu lçi chÝnh t¶, ch÷ viÕt tr×nh bµy cÈu th¶. - ViÖc chi tiÕt ho¸ ®iÓm sè cña c¸c ý( nÕu cã) ph¶i ®¶m b¶o kh«ng sai lÖch víi tæng ®iÓm cña mçi ý vµ ®­îc thèng nhÊt trong tæ chÊm thi. - Sau khi céng ®iÓm toµn bµi, ®Ó nguyªn tæng ®iÓm, kh«ng lµm trßn. II.§¸p ¸n vµ thang ®iÓm M· ®Ò : 03 C©u §¸p ¸n §iÓm 1 - Tõ mÆt trêi trong c©u th¬ trªn lµ biÖn ph¸p tu tõ Èn dô 0.5 ®iÓm (1,0 ®iÓm) - T¸c dông: ThÓ hiÖn t×nh c¶m cña ng­êi mÑ ®èi víi con. Con lµ 0.5 ®iÓm mÆt trêi cña mÑ;lµ nguån h¹nh phóc Êm ¸p võa gÇn gòi, võa thiªng liªng cña ®êi mÑ. Con ®· gãp phÇn s­ëi Êm lßng tin yªu, ý chÝ cña mÑ trong cuéc sèng 2 - §o¹n v¨n trªn tr×nh bµy nÐt c¬ b¶n vÒ t¸c gi¶ H÷u ThØnh ( N¨m 0.5 ®iÓm (2,0 ®iÓm) sinh-n¨m mÊt,quª qu¸n, ®Æc ®iÓm th¬, t¸c phÈm chÝnh ) - §o¹n v¨n ph¶i cã sö dông c¸c phÐp liªn kÕt: PhÐp thÕ vµ phÐp 1.5 ®iÓm nèi. ChØ ra tõ ng÷ liªn kÕt thuéc c¸c phÐp liªn kÕt ®ã ( NÕu ®óng mét phÐp liªn kÕt cho 0.75 ®iÓm) 3 a, Yªu cÇu vÒ kÜ n¨ng: BiÕt c¸ch lµm bµi nghÞ luËn x· héi. KÕt (3 ®iÓm) cÊu chÆt chÏ, diÔn ®¹t tr«i ch¶y; kh«ng m¾c lçi chÝnh t¶, dïng tõ, ng÷ ph¸p. b, Yªu cÇu vÒ h×nh thøc: ThÝ sinh cÇn lµm râ c¸c néi dung sau: -Nªu ®­îc vÊn ®Ò cÇn nghÞ luËn 0.5 ®iÓm - Suy nghÜ vÒ c¸i m¹nh cña con ng­êi ViÖt nam: Th«ng minh, 1.0 ®iÓm nh¹y bÐn víi c¸i míi ( VËn dông c¸c thao t¸c nghÞ luËn ®Ó lµm râ c¸i m¹nh cña con ng­êi ViÖt Nam; ý nghÜa, t¸c dông cña nã) - Suy nghÜ vÒ c¸i yÕu cña con ng­êi ViÖt nam: Kh¶ n¨ng thùc 1.0 ®iÓm hµnh vµ s¸ng t¹o bÞ h¹n chÕ do lèi häc chay, häc vÑt nÆng nÒ ( VËn dông c¸c thao t¸c nghÞ luËn ®Ó lµm râ c¸i yÕu cña con ng­êi ViÖt Nam; ý nghÜa, t¸c dông cña nã) - liªn hÖ b¶n th©n: ThÊy ®­îc c¸i m¹nh cña b¶n th©n ®Ó tõ ®ã cã 0.5 ®iÓm h­íng ph¸t huy; Kh¾c phôc nh÷ng c¸i yÕu, nhÊt lµ lèi häc chay, häc vÑt; t¨ng c­êng kÜ n¨ng thùc hµnh vµ vËn dông 4 a, Yªu cÇu vÒ kÜ n¨ng: BiÕt c¸ch lµm bµi nghÞ luËn v¨n häc. KÕt cÊu chÆt chÏ, diÔn ®¹t tr«i ch¶y; kh«ng m¾c lçi chÝnh t¶, dïng tõ,
  15. (4 ®iÓm) ng÷ ph¸p. b, Yªu cÇu vÒ h×nh thøc: Trªn c¬ së hiÓu biÕt vÒ t¸c phÈm" Nh÷ng ng«i sao xa x«i" cña nhµ v¨n Lª Minh Khuª ( PhÇn trÝch trong ng÷ v¨n9, tËp hai), thÝ sinh tr×nh bµy ®­îc nh÷ng c¶m nhËn cña m×nh vÒ nh©n vËt Ph­¬ng §Þnh trong ®o¹n trÝch. ThÝ sinh cã thÓ cã nhiÒu c¸ch tr×nh bµy, nh­ng cÇn lµm râ ®­îc c¸c ý c¬ b¶n sau: - Giíi thiÖu kh¸i qu¸t vÒ t¸c gi¶, t¸c phÈm, nh©n vËt Ph­¬ng §inh 0.5 ®iÓm - VÎ ®Ñp cña nh©n vËt Ph­¬ng §Þnh kh«ng t¸ch rêi vÎ ®Ñp cña 0.5 ®iÓm tËp thÓ n÷ tæ trinh s¸t mÆt ®­êng vµ ®­îc ®Æt trong t×nh huèng thö th¸ch cña mét vïng träng ®iÓm trªn tuyÕn ®­êng Tr­êng S¬n. - Nh©n vËt Ph­¬ng §Þnh lµ c« g¸i Hµ Néi v« t­, hån nhiªn, nh¹y 1.0 ®iÓm c¶m, hay m¬ méng, thÝch h¸t, quan t©m ®Õn h×nh thøc - Nh©n vËt Ph­¬ng §Þnh lµ mét n÷ thanh niªn xung phong dòng 1.0 ®iÓm c¶m, kh«ng sî hi sinh, tr¸ch nhiÖm cao víi nhiÖm vô, cã tinh thÇn ®ång ®éi, tinh thÇn l¹c quan - NghÖ thuËt x©y dùng nh©n vËt( chñ yÕu lµ miªu t¶ t©m lÝ): 0.5 ®iÓm TruyÖn kÓ ë ng«i thø nhÊt, còng lµ nh©n vËt chÝnh nªn t¸c gi¶ cã ®iÒu kiÖn tËp trung miªu t¶ lµm næi bËt thÕ giíi néi t©m phong phó, cao ®Ñp cña nh©n vËt - §¸nh gi¸: Nh©n vËt Ph­¬ng §Þnh tiªu biÓu cho thÕ hÖ trÎ ViÖt 0.5 ®iÓm nam trong thêi k× kh¸ng chiÕn chèng Mü.
  16. KÌ THI TUYỂN SINH LỚP 10 TRUNG HỌC PHỔ THÔNG Khóa ngày 21 tháng 06 năm 2011 tại TPHCM Môn thi : VĂN Thời gian: 120 phút (không tính thời gian giao đề) ĐỀ CHÍNH THỨC Câu 1: (1 điểm) Trong truyện ngắn Làng, Kim Lân đã xây dựng một tình huống truyện làm bộc lộ sâu sắc tình yêu làng quê và lòng yêu nước của nhân vật ông Hai. Đó là tình huống nào? Câu 2: (1 điểm) Kim vàng ai nỡ uốn câu, Người khôn ai nỡ nói nhau nặng lời. Câu ca dao trên khuyên chúng ta điều gì? Điều đó liên quan đến phương châm hội thoại nào? Câu 3: (3 điểm) Mẹ sẽ đưa con đến trường, cầm tay con dắt qua cánh cổng, rồi buông tay mà nói: “Đi đi con, hãy can đảm lên, thế giới này là của con, ” (Theo Lí Lan, Cổng trường mở ra) Từ việc người mẹ không “cầm tay” dắt con đi tiếp mà “buông tay” để con tự đi, hãy viết một bài văn ngắn (khoảng 01 trang giấy thi) bàn về tính tự lập. Câu 4: (5 điểm) Cảm nhận về cảnh mùa xuân trong bốn câu thơ đầu và sáu câu thơ cuối của đoạn trích Cảnh ngày xuân: Ngày xuân con én đưa thoi, Thiều quang chín chục đã ngoài sáu mươi. Cỏ non xanh tận chân trời, Cành lê trắng điểm một vài bông hoa. [ ] Tà tà bóng ngà về tây, Chị em thơ thẩn dan tay ra về Bước dần theo ngọn tiểu khê, Lần xem phong cảnh có bề thanh thanh. Nao nao dòng nước uốn quanh, Dịp cầu nho nhỏ cuối ghềnh bắc ngang. (Nguyễn Du, Truyện Kiều) BÀI GIẢI GỢI Ý Câu 1: Trong truyện ngắn Làng, Kim Lân đã xây dựng một tình huống truyện làm bộc lộ sâu sắc tình yêu làng quê và lòng yêu nước của nhân vật ông Hai: Trong lúc đang sống ở vùng tự do, ông Hai được biết tin làng của ông đã trở thành một làng Việt gian. Tin đó đã mang lại rất nhiều xúc động cho ông. Nó khiến ông có nhiều tâm trạng, suy nghĩ và hành động. Qua đó, nó thể hiện lòng yêu làng, yêu nước của ông Hai. Câu 2: Câu ca dao trên với một số hình ảnh ẩn dụ, kết cấu so sánh đặc sắc: Kim vàng - uốn câu // Người khôn - nặng lời đã đưa ra lời khuyên: chúng ta cần phải có thái độ tế nhị, lịch sự khi nói năng, hội thoại với nhau trong giao tiếp. Điều này liên quan đến phương châm hội thoại lịch sự: khi giao tiếp cần chú ý đến sự tế nhị, khiêm tốn và tôn trọng người khác. Câu 3: Học sinh có thể làm nhiều cách khác nhau miễn là có đủ một số ý theo quy định. Sau đây là một cách làm cụ thể:
  17. Mở bài: Nêu lại câu văn trên đề bài để dẫn đến tính tự lập Khi còn nhỏ, chúng ta sống trong sự bảo bọc của ông bà, cha mẹ nhưng không phải lúc nào người thân yêu cũng ở bên cạnh chúng ta. Bàn tay dìu dắt của cha mẹ, đến một lúc nào đó cũng phải buông ra để chúng ta độc lập bước vào đời. Hai chữ “buông tay” trong câu văn của Lý Lan như một bước ngoặt của hai trạng thái được bảo bọc, chở che và phải một mình bước đi. Việc phải bước đi một mình trên đoạn đường còn lại chính là một cách thể hiện tính tự lập. Thân bài: + Giải thích: tự lập là gì? ( nghĩa đen: tự đứng một mình, không có sự giúp đỡ của người khác. Tự lập là tự mình làm lấy mọi việc, không dựa vào người khác). Người có tính tự lập là người biết tự lo liệu, tạo dựng cuộc sống cho mình mà không ỷ lại, phụ thuộc vào mọi người xung quanh. + Phân tích: _ Tự lập là đức tính cần có đối với mỗi con người khi bước vào đời. _ Trong cuộc sống không phải lúc nào chúng ta cũng có cha mẹ ở bên để dìu dắt, giúp đỡ ta mỗi khi gặp khó khăn. Vì vậy, cần phải tập tính tự lập để có thể tự mình lo liệu cuộc đời bản thân. _ Người có tính tự lập sẽ dễ đạt được thành công, được mọi người yêu mến, kính trọng. _ Dẫn chứng. + Phê phán: _ Tự lập là một phẩm chất để khẳng định nhân cách, bản lĩnh và khả năng của một con người. Chỉ biết dựa dẫm vào người khác sẽ trở thành một gánh nặng cho người thân và cuộc sống sẽ trở nên vô nghĩa. Những người không có tính tự lập, cứ dựa vào người khác thì khó có được thành công thật sự. Cho nên ngay cả trong thế giới động vật, có những con thú đã biết sống tự lập sau vài tháng tuổi. + Mở rộng: tự lập không có nghĩa là tự tách mình ra khỏi cộng đồng. Có những việc chúng ta phải biết đoàn kết và dựa vào đồng loại để tạo nên sức mạnh tổng hợp. + Liên hệ bản thân: cần phải rèn luyện khả năng tự lập một cách bền bỉ, đều đặn. Để có thể tự lập, bản thân mỗi người phải có sự nỗ lực, cố gắng và ý chí mạnh mẽ để vươn lên, vượt qua thử thách, khó khăn, để trau dồi, rèn luyện năng lực, phẩm chất. Kết bài: Nếu mọi người đều biết sống tự lập kết hợp với tinh thần đoàn kết, tương trợ lẫn nhau thì xã hội sẽ trở nên tốt đẹp hơn và cuộc sống mỗi người sẽ được hạnh phúc. Câu 4: Đây là câu nghị luận văn học yêu cầu trình bày cảm nhận về một nội dung trong một đoạn thơ. Bài viết cần đáp ứng yêu cầu của việc viết một bài văn nghị luận văn học với đầy đủ bố cục có 3 phần. Bài viết cũng cần thể hiện kỹ năng cảm thụ và phân tích một đoạn thơ để nói lên cảm nhận của mình về đoạn thơ ấy. Thí sinh có thể có những cách trình bày khác nhau. Sau đây là một số gợi ý: - Giới thiệu vài nét về Nguyễn Du và tác phẩm Đoạn trường tân thanh (truyện Kiều).
  18. - Giới thiệu đoạn thơ được dẫn trong đề bài. - Giới thiệu vị trí của đoạn thơ: 10 câu không liên tiếp trong đoạn trích Cảnh ngày xuân thuộc phần đầu của tác phẩm truyện Kiều. Đoạn thơ miêu tả cảnh mùa xuân trong ngày hội Đạp Thanh. - Phân tích để trình bày cảm nhận về cảnh mùa xuân trong 4 câu thơ đầu: đó là quang cảnh tháng thứ ba của mùa xuân với nét đẹp xanh tươi, thanh khiết và phóng khoáng của: cỏ non xanh tận chân trời, cành lê trắng điểm một vài bông hoa. Chú ý các chi tiết: hình ảnh con én gợi đến mùa xuân; hình ảnh cỏ non xanh tận chân trời, cành lê trắng, từ “điểm” mang lại sức sống cho bức tranh cảnh mùa xuân. Thí sinh có thể liên hệ so sánh với một vài câu thơ miêu tả về mùa xuân (sóng cỏ tươi xanh gợn đến trời – Hàn Mặc Tử; Mọc giữa dòng sông xanh / Một bông hoa tím biếc – Thanh Hải) để làm nổi bật nét độc đáo trong nghệ thuật miêu tả của Nguyễn Du. - Phân tích để trình bày cảm nhận về cảnh mùa xuân trong 6 câu thơ cuối của đoạn thơ: đó là cảnh buổi chiều lúc chị em Thúy Kiều trở về. Bức tranh buổi chiều được miêu tả với nét đẹp dịu dàng, thanh nhẹ, nhuốm màu tâm trạng, bâng khuâng, xao xuyến mà con người thường có sau một cuộc vui và trong một buổi chiều tà. Cảnh được miêu tả bằng bút pháp tả cảnh ngụ tình. Thí sinh cần khai thác những từ láy được sử dụng một cách khéo léo trong đoạn thơ: tà tà, thơ thẩn, thanh thanh, nao nao, nho nhỏ. Những từ láy nói trên vừa có tác dụng miêu tả cảnh vật, vừa gợi tới tâm trạng của con người trong cảnh vật. Thí sinh cũng có thể liên hệ so sánh với một vài câu thơ khác (Trước xóm sau thôn tựa khói lồng / Bóng chiều man mác có dường không / Theo hồi còi mục trâu về hết / Cỏ trắng từng đôi liệng xuống đồng – Trần Nhân Tông) để làm nổi bật nét riêng của buổi chiều mùa xuân trong 6 câu thơ này. - Nhận xét đánh giá chung về đoạn thơ ở nghệ thuật, nội dung và ý nghĩa: nghệ thuật miêu tả đặc sắc, hệ thống từ giàu chất tạo hình; bức tranh mùa xuân đẹp, thanh khiết, dịu nhẹ và đầy tâm trạng; thể hiện tài năng nghệ thuật của Nguyễn Du.
  19. KÌ THI TUYỂN SINH LỚP 10 TRUNG HỌC PHỔ THÔNG Khóa ngày 21 tháng 06 năm 2011 tại Đà Nẵng Môn thi : VĂN Thời gian: 120 phút (không tính thời gian giao đề) ĐỀ CHÍNH THỨC Câu 1: (1 điểm) Tìm lời dẫn trong khổ thơ sau và cho biết đó là lời dẫn trực tiếp hay lời dẫn gián tiếp. Bao nhiêu người thuê viết Tấm tắc ngợi khen tài: “Hoa tay thảo những nét Như phượng múa rồng bay”. (Vũ Đình Liên, Ông đồ) Câu 2: (2 điểm) Giáo dục tức là giải phóng(1). Nó mở ra cánh cửa dẫn đến hòa bình, công bằng và công lí (2). Những người nắm giữ chìa khóa của cánh cửa này – các thầy, cô giáo, các bậc cha mẹ, đặc biệt là những người mẹ - gánh một trách nhiệm vô cùng quan trọng, bởi vì cái thế giới mà chúng ta để lại cho các thế hệ mai sau sẽ tùy thuộc vào những trẻ em mà chúng ta để lại cho thế giới ấy (3). (Phê-đê-ri-cô May-o, Giáo dục – chìa khóa của tương lai, Ngữ văn lớp 9, Tập 2) a/ Chỉ ra từ ngữ thực hiện phép liên kết giữa câu 1 và câu 2 của đoạn văn trên. Cho biết đó là phép liên kết gì? b/ Chỉ ra các từ ngữ là thành phần biệt lập trong đoạn văn trên. Cho biết tên gọi của thành phần biệt lập đó. Câu 3: (2 điểm) Khi giao tiếp, cần tế nhị và tôn trọng người khác. Hãy viết một đoạn văn hoặc một bài văn ngắn (khoảng 20 dòng) trình bày suy nghĩ của em về vấn đề trên. Câu 4: (5 điểm) Cảm nhận của em về tình cha con trong đoạn trích sau: Đến lúc chia tay, mang ba lô trên vai, sau khi bắt tay hết mọi người, anh Sáu mới đưa mắt nhìn con, thấy nó đứng trong góc nhà. Chắc anh cũng muốn ôm con, hôn con, nhưng hình như cũng lại sợ nó giẫy lên lại bỏ chạy, nên anh chỉ đứng nhìn nó. Anh nhìn với đôi mắt trìu mến lẫn buồn rầu. Tôi thấy đôi mắt mênh mông của con bé bỗng xôn xao. - Thôi ! Ba đi nghe con ! – Anh Sáu khe khẽ nói. Chúng tôi, mọi người – kể cả anh, đều tưởng con bé sẽ đứng yên đó thôi. Nhưng thật lạ lùng, đến lúc ấy, tình cha con như bỗng nổi dậy trong người nó, trong lúc không ai ngờ đến thì nó bỗng kêu thét lên: - Ba a a ba! Tiếng kêu của nó như tiếng xé, xé sự im lặng và xé cả ruột gan mọi người, nghe thật xót xa. Đó là tiếng “ba” mà nó cố đè nén trong bao nhiêu năm nay, tiếng “ba” như vỡ tung ra từ đáy lòng nó, nó vừa kêu vừa chạy xô tới, nhanh như một con sóc, nó chạy thót lên và dang hai tay ôm chặt lấy cổ ba nó. Tôi thấy làn tóc tơ sau ót nó như dựng đứng lên. Nó vừa ôm chặt lấy cổ ba nó vừa nói trong tiếng khóc: - Ba! Không cho ba đi nữa ! Ba ở nhà với con ! Ba nó bế nó lên. Nó hôn ba nó cùng khắp. Nó hôn tóc, hôn cổ, hôn vai và hôn cả vết thẹo dài bên má của ba nó nữa. (Nguyễn Quang Sáng, Chiếc lược ngà, Ngữ văn 9, Tập 1)
  20. BÀI GIẢI GỢI Ý Câu 1: Lời dẫn trong khổ thơ được thể hiện ở 2 câu thơ sau: “Hoa tay thảo những nét Như phượng múa rồng bay” Đó là lời dẫn trực tiếp. Về hình thức nó được thể hiện ở chỗ lời dẫn nằm sau dấu hai chấm và ở giữa hai dấu ngoặt kép. Câu 2: a/ Từ ngữ thực hiện phép liên kết giữa câu 1 và câu 2 của đoạn văn trên được thế hiện ở từ “nó” (chủ ngữ của câu 2). Đó là phép thế. b/ Thành phần biệt lập trong đoạn văn trên : các thầy, cô giáo, các bậc cha mẹ, đặc biệt là những người mẹ. Tên gọi của thành phần biệt lập đó là thành phần phụ chú. Câu 3: Học sinh cần lưu ý đáp ứng đúng yêu cầu của câu hỏi về việc viết một đoạn văn hoặc một bài văn ngắn (khoảng 20 dòng). Sau đây là một số gợi ý về nội dung: Mở bài: Giới thiệu vấn đề Sống là thường xuyên giao tiếp với người khác. Có những cách giao tiếp đem lại niềm vui và hạnh phúc cho người khác. Có những cách giao tiếp mang lại sự đau khổ và lòng thù hận. Để có một kết quả tốt đẹp khi giao tiếp, cần phải biết tế nhị và tôn trọng người khác. Thân bài: + Giải thích: _ Tế nhị: tỏ ra khéo léo, nhã nhặn trong quan hệ đối xử, biết nghĩ đến những điểm nhỏ thường dễ bị bỏ qua. _ Tôn trọng: tỏ thái độ đánh giá cao và cho là không được vi phạm hay xúc phạm đến. + Phân tích: _ Tế nhị và tôn trọng người khác là những phẩm chất cực kì quan trọng trong giao tiếp. _ Biết tế nhị và tôn trọng người khác trong giao tiếp sẽ dẫn đến sự hài hòa, vui vẻ và những kết quả tốt đẹp. _ Để biết tế nhị và biết tôn trọng người khác đòi hỏi phải có sự từng trải, sâu sắc, tinh tế và được giáo dục kĩ. Phải biết tôn trọng người khác thì mới được người khác tôn trọng lại. Phải biết tế nhị với người khác thì mới mong nhận lại được sự tế nhị. _ Dẫn chứng: đôi khi vì một lời nói thiếu tế nhị hay một thái độ thiếu tôn trọng đối với người khác mà chúng ta phải ray rứt suốt đời. + Phê phán: _ Những người tự cao, lỗ mãng, hời hợt, không biết tôn trọng người khác thường dẫn đến những bi kịch đau đớn trong cuộc sống, làm điều gì cũng thất bại. _ Có đôi lúc đòi hỏi chúng ta phải can đảm, “thiếu tế nhị” để nói thẳng sự thật dù đó là sự thật xúc phạm và làm đau lòng người khác. + Liên hệ bản thân: Phải biết tự nhắc nhở mình hàng ngày về việc giao tiếp tế nhị và biết tôn trọng người khác. Văn hóa giao tiếp là một vấn đề quan trọng, cần được đưa vào giảng dạy trong nhà trường phổ thông.
  21. Kết bài: Giao tiếp tế nhị và biết tôn trọng người khác là chìa khóa để mang lại thành công và hạnh phúc. Đó là một trong những phẩm chất cần thiết của con người để tạo nên một xã hội có văn hóa, tốt đẹp và văn minh. Câu 4: Đây là câu nghị luận văn học. Nó đòi hỏi học sinh trình bày cảm nhận của mình về tình cha con trong một đoạn trích (trích từ tác phẩm Chiếc lược ngà của Nguyễn Quang Sáng). Bài viết cần có bố cục đầy đủ 3 phần. Về nội dung, học sinh có thể có những cách trình bày và sắp xếp riêng. Sau đây là một số gợi ý: - Giới thiệu vài nét về Nguyễn Quang Sáng và tác phẩm Chiếc lược ngà. - Giới thiệu hình ảnh anh Sáu và bé Thu trong đoạn trích Chiếc lược ngà ở Sách Ngữ văn 9, tập 1: hai nhân vật thể hiện tình cha con sâu nặng trong hoàn cảnh trớ trêu, éo le. - Giới thiệu đoạn trích trong đề bài : thuộc khoảng giữa của đoạn trích trong sách giáo khoa. Nó nằm trong phần thuật lại sự việc lúc anh Sáu chuẩn bị trở về đơn vị. Đó cũng là lúc tình cha con của anh Sáu và bé Thu bộc lộ một cách rõ ràng, mãnh liệt và cảm động. - Phân tích trình bày cảm nhận: + Tình cảm cha con giữa anh Sáu và bé Thu diễn ra và biểu hiện trong hoàn cảnh thật trớ trêu, éo le: * Học sinh nhắc lại những cảm xúc ngỡ ngàng, cam chịu của anh Sáu trong 3 ngày về phép khi bé Thu không chịu nhận anh là cha và không chịu nhận sự yêu thương, chăm sóc của anh đối với nó khiến anh có lúc đã không kiềm chế được bản thân * Do đó lúc chia tay, cả anh Sáu và bé Thu đều có cử chỉ, tâm trạng thật đặc biệt : anh Sáu thì đưa mắt nhìn con, còn bé Thu thì đứng trong góc nhà; anh muốn ôm con, hôn con nhưng lại sợ nó giẫy lên rồi bỏ chạy; anh chỉ đứng nhìn nó với đôi mắt trìu mến lẫn buồn rầu, còn bé Thu thì đứng trong góc nhà với đôi mắt mênh mông, tâm trạng xôn xao, bồn chồn. + Tình cảm cha con mãnh liệt của anh Sáu và bé Thu: nó được biểu hiện trong hành động và ngôn ngữ của nhân vật, nhất là của bé Thu: * Bé Thu: kêu thét lên một tiếng “Ba a a ba” như một tiếng xé, xé cả ruột gan mọi người, một tiếng “ba” mà nó cố đè nén trong bao nhiêu năm nay, tiếng “ba” như vỡ tung ra từ đáy lòng; nó vừa kêu vừa chạy tới, chạy thót lên, dang hai tay ôm chặt lấy cổ ba nó, tóc nó như dựng đứng lên, nó nói trong tiếng khóc, hôn ba nó cùng khắp: hôn tóc, hôn cổ, hôn vai và hôn cả vết thẹo dài bên má của ba nó nữa. * Anh Sáu : bế nó lên. Học sinh cần khai thác giá trị biểu cảm của những chi tiết nói trên để làm rõ tình cảm cha con sâu nặng của anh Sáu và bé Thu. + Tình cảm cha con ấy đã gây nên một cảm xúc mãnh liệt đối với những người chứng kiến: tiếng kêu của bé Thu không chỉ xé sự im lặng mà còn xé cả ruột gan mọi người, nghe thật xót xa.
  22. + Tình cảm cha con của anh Sáu và bé Thu được nhà văn Nguyễn Quang Sáng thể hiện trong một đoạn văn có những chi tiết chọn lọc, lời văn trữ tình, giàu cảm xúc đã tô đậm lên tình cảm cha con cao quý của anh Sáu và bé Thu, góp phần biểu hiện một nét tâm hồn cao đẹp của người chiến sĩ cách mạng Việt Nam. - Tổng kết, đánh giá chung: một đoạn văn tự sự, có tính chất trữ tình, với những chi tiết đặc sắc đã thể hiện được tình cảm cha con sâu nặng trong hoàn cảnh trớ trêu, đầy kịch tính của người dân Việt Nam thời chiến và để lại nhiều ấn tượng sâu sắc và đầy ám ảnh đối với người đọc hôm nay.
  23. SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO KỲ THI TUYỂN SINH VÀO LỚP 10 TRUNG HỌC PHỔ THÔNG ĐĂK LĂK NĂM HỌC: 2011 – 2012 ĐỀ THI CHÍNH THỨC Môn thi: Ngữ Văn Thời gian làm bài: 120 phút, không kể thời gian giao đề Câu 1. (2,0 điểm) Hãy chỉ ra những thành phần tình thái, cảm thán trong các câu văn sau: a/ Chao ôi, bắt gặp một con người như anh ta là một cơ hội hãn hữu cho sáng tác, nhưng hoàn thành sáng tác còn là một chặng đường dài. (Trích “Lặng lẽ Sa Pa”- Nguyễn Thành Long) b/ Họa sĩ thầm nghĩ: “Khách tới bất ngờ, chắc cu cậu chưa kịp quét tước dọn dẹp, chưa kịp gấp chăn chẳng hạn”. (Trích “Lặng lẽ Sa Pa”- Nguyễn Thành Long) Câu 2. (3,0 điểm) Viết một bài văn ngắn (khoảng 200 từ) bàn về vai trò của sách trong cuộc sống. Câu 3. (5,0 điểm) Cảm nhận của anh(chị) về hai khổ thơ sau trong bài thơ Sang thu của Hữu Thỉnh: “Bỗng nhận ra hương ổi Phả vào trong gió se Sương chùng chình qua ngõ Hình như thu đã về Sông được lúc dềnh dàng Chim bắt đầu vội vã Có đám mây mùa hạ Vắt nửa mình sang thu” (Trích trang 70, SGK Ngữ văn 9, tập II, NXB GD năm 2010) Hết Thí sinh không được sử dụng tài liệu. Giám thị không được giải thích gì thêm. Së gi¸o dôc -®µo t¹o Kú thi tuyÓn sinh vµo líp 10 THPT chuY£N Hµ nam N¨m häc 2011-2012 M«n : Ng÷ v¨n- §Ò chung §Ò chÝnh thøc Thêi gian lµm bµi :120 phót (Kh«ng kÓ thêi gian giao ®Ò) Thi s¸ng 22 th¸ng 7 n¨m 2011 Câu 1: ( 2 điểm) Tìm và phân tích các phép tu từ trong câu thơ sau: “ Bàn tay ta làm nên tất cả Có sức người sỏi đá cũng thành cơm”
  24. ( Hoàng Trung Thông ) Câu 2: ( 3 điểm) Đọc câu truyện sau và trả lời các câu hỏi: ĐIỀU ĐẦU TIÊN Có lần, một sinh viên nói với nhà khoa học Blaise Pa scanl: - Nếu cháu được tài giỏi như chú, cháu sẽ trở thành một người tốt hơn! Pa scanl trả lời: - Điều đầu tiên là cháu hãy trở thành một người tốt hơn, rồi cháu sẽ được tài giỏi như chú! ( Theo Hạt giống tâm hồn, NXB Tổng hợp TP Hồ Chí Minh, 2010, trang 22 ) a/Nội dung câu truyện trên nói về vấn đề gì? b/Viết một đoạn văn khoảng 10 câu theo cách diễn dịch trình bày suy nghĩ của bản thân về vấn đề mà câu chuyện đặt ra và quan điểm của 2 người trong câu chuyện trên. Câu3(5 đ) Trình bày cảm nhận của em về tình cảm của nhân vật bé Thu dành cho cha trong đoạn trích “ Chiếc lược ngà ” trích trong tác phẩm cùng tên của nhà văn Nguyễn Quang Sáng. Từ đó rút ra bài học cho bản thân về tình phụ tử. HÕt
  25. SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO KỲ THI TUYỂN SINH LỚP 10 TRUNG HỌC PHỔ THÔNG BÌNH ĐỊNH Khóa ngày 29-06-2011 Môn thi: NGỮ VĂN Thời gian làm bài: 120 phút (không kể thời gian giao đề) ĐỀ CHÍNH THỨC Ngày thi: 29/6/2011 Câu 1. (2,0 điểm) Đọc đoạn thơ sau: “Quân đi điệp điệp trùng trùng Ánh sao đầu súng bạn cùng mũ nan Dân công đỏ đuốc từng đoàn Bước chân nát đá muôn tàn lửa bay” (“Việt Bắc” – Tố Hữu”) a) Xác định các từ láy trong đoạn thơ trên. b) Chỉ ra các biện pháp tu từ trong đoạn thơ. Nêu giá trị biểu cảm. Câu 2 (3.0 điểm) Suy nghĩ về câu tục ngữ “Ăn quả nhớ kẻ trồng cây”. Câu 3 (3.0 điểm) Phân tích diễn biến tâm trạng nhân vật ông Hai khi nghe tin làng theo giặc trong truyện ngắn Làng của Kim Lân. HẾT Ghi chú: Cán bộ coi thi không giải thích gì thêm.
  26. SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO KÌ THI TUYỂN SINH VÀO LỚP 10 THPT HÀ NỘI Năm học 2011 – 2012 ĐỀ CHÍNH THỨC Môn thi: Ngữ văn Ngày thi: 22 tháng 6 năm 2011 Thời gian làm bài: 120 phút Phần I. (6 điểm) Đọc đoạn thơ sau: ”Người đồng mình thương lắm con ơi Cao đo nỗi buồn Xa nuôi chí lớn Dẫu làm sao thì cha vẫn muốn Sống trên đá không chê đá gập ghềnh Sống trong thung không chê thung nghèo đói Sống như sông như suối Lên thác xuống ghềnh Không lo cực nhọc” (Theo Ngữ văn 9, tập hai,NXB Giáo dục, 2010) 1. Đoạn thơ trên trích trong tác phẩm nào? Nêu tên tác giả của tác phẩm ấy.”Người đồng mình” được nhà thơ nói tới là những ai? 2. Xác định thành ngữ trong đoạn thơ trên. Em hiểu ý nghĩa của thành ngữ đó như thế nào? 3. Dựa vào phần đã trích dẫn, hãy viết một đoạn văn nghị luận khoảng 10 câu theo cách lập luận tổng hợp - phân tích - tổng hợp làm rõ đức tính cao đẹp của “người đồng mình” và lời nhắc nhở của cha đối với con, trong đó có sử dụng câu ghép và phép lặp (gạch chân câu ghép và những từ ngữ dùng làm phép lặp). Phần II (4 điểm) Dưới đây là một đoạn trong Chuyện người con gái Nam Xương (Nguyễn Dữ) “Đoạn rồi nàng tắm gội chay sạch, ra bến Hoàng Giang ngửa mặt lên trời mà than rằng: - Kẻ bạc mệnh này thân phận hẳm hiu, chồng con rẫy bỏ, điều đâu bay buộc, tiếng chịu nhuốc nhơ, thần sông có linh, xin ngài chứng giám. Thiếp nếu đoan trang giữ tiết, trinh bạch gìn lòng, vào nước xin làm ngọc mị nương, xuống đất xin làm cỏ ngu mỹ. Nhược bằng lòng chim dạ cá, lừa chồng dối con, dưới xin làm mồi cho cá tôm, trên xin làm cơm cho diều quạ, và xin chịu khắp mọi người phỉ nhổ.” ( Theo Ngữ văn 9, tập một, NXB Giáo dục, 2010) 1. Trong tác phẩm lời thoại trên là độc thoại hay đối thoại? Vì sao? 2. Lời thoại này được Vũ Nương nói trong hoàn cảnh nào? Qua đó, nhân vật muốn khẳng định những phẩm chất gì? Ghi lại ngắn gọn (khoảng 6 câu) suy nghĩ của em về những phẩm chất ấy của nhân vật. 3. Làm nên sức hấp dẫn của truyện truyền kì là những yếu tố kì ảo. Nêu 2 chi tiết kì ảo trong Chuyện người con gái Nam Xương. Hết
  27. Họ tên thí sinh: Số báo danh: Chữ ký của giám thị 1: Chữ ký của giám thị 2:
  28. SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO ĐỀ THI TUYỂN SINH LỚP 10 THPT TỈNH NINH BÌNH NĂM HỌC 2011-2012 Môn : NGỮ VĂN ĐỀ THI CHÍNH THỨC Thời gian làm bài 120 phút (không kể thời gian giao đề) Đề thi gồm có 03 câu 01 trang Câu 1 (1,5 điểm ) a)Tìm thành phần cảm thán trong những câu sau : - Chao ôi ! Đối với những người ở quanh ta , nếu ta không cố tìm mà hiểu họ, thì ta chỉ thấy họ gàn dở, ngu ngốc , bần tiện, xấu xa , bỉ ổi toàn những cớ để cho ta tàn nhẫn ; (Nam Cao –Lão Hạc) -Ôi ! Hàng tre xanh xanh Việt Nam (Viễn Phương –Viếng lăng Bác ) b)Tìm các từ láy trong hai câu thơ sau: Nao nao dòng nước uấn quanh , Dịp cầu nho nhỏ cuối ghềnh bắc ngang . (Nguyễn Du –Truyện Kiều) Câu 2 (2,5 điểm ) Khổ thơ sau được trích từ tác phẩm nào ? Của ai ? Vẫn còn bao nhiêu nắng Đã vơi dần cơn mưa Sấm cũng bớt bất ngờ Trên hàng cây đứng tuổi. Trình bày cảm nhận của em về khổ thơ trên. Câu 3 (6,0 điểm) Chuyện người con gái Nam Xương thể hiện niềm cảm thương đối với số phận oan nghiệt của người phụ nữ Việt Nam dưới chế độ phong kiến ,đồng thời khẳng định vẻ đẹp truyền thống của họ. (Ghi nhớ , Văn bản Chuyện người con gái Nam Xương , Nguyễn Dữ, Ngữ văn 9, tập một,NXB Giáo dục) Bằng sự hiểu biết về nhân vật Vũ Nương trong tác phẩm , em hãy làm sáng tỏ ý kiến trên. Hết
  29. SỚ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO KỲ THI TUYỂN SINH LỚP 10 THPT ĐỒNG THÁP NĂM HỌC 2011 – 2012 Đề thi môn: Ngữ Văn Đề Chính Thức Ngày thi: 25/06/2011 (Đề thi chỉ có 01 trang) Thời gian làm bài: 120 phút (không kể thời gian giao đề) Câu 1: (2 điểm)a/Hoàn chỉnh chính xác khổ thơ sao: “ Bổng nhận ra hương ổi Hình như thu đã về. ” ( Hữu Thỉnh, Sang Thu, Ngữ Văn 9, tập hai ) Trong khổ thơ trên tác giả cảm nhận được tín hiệu đầu tiên báo sang thu là gì? b/Tìm thành phần gọi – đáp, phụ chú trong những phần trích sau: -“Tu hú ơi! Chẳng đến ở cùng bà Kêu chi hoài trên những cánh đồng xa?” (Bằng Việt, Bếp Lửa) -“Cô bé nhà bên (có ai ngờ) Cũng vào du kích” (Giang Nam, Quê hương) Câu 2: (3 điểm) Suy nghĩ của em về ý nghĩa của câu ca dao: “ Công cha như núi Thái Sơn Nghĩa mẹ như nước trong nguồn trải ra.” Câu 3: (5 điểm) ĐỒNG CHÍ Chính Hữu Quê hương anh nước mặn, đồng chua Làng tôi nghèo đất cày lên sỏi đá. Anh với tôi đôi người xa lạ Tự phương trời chẳng hẹn mà quen nhau, Súng bên súng đầu sát bên đầu, Đêm rét chung chăn thành đôi tri kỉ. Đồng chí! Ruộng nương anh gửi bạn thân cày Gian nhà không, mặc kệ gió lung lay Giếng nước gốc đa nhớ người ra lính. Anh với tôi biết từng cơn ớn lạnh Sốt run người vừng trán ướt Quần tôi có vài mảnh vá Miệng cười buốt giá Chân không giày Thương nhau tay nắm lấy bàn tay. Đêm nay rừng hoang sương muối Đứng cạnh bên nhau chờ giặc tới Đầu súng trăng treo.
  30. Cảm nhận suy nghĩ của em về bài thơ trên. Hết
  31. SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO QUẢNG NINH KỲ THI TUYỂN SINH VÀO LỚP 10 THPT NĂM HỌC 2011-2012 Môn: Ngữ văn (Dành cho mọi thí sinh) Thời gian làm bài: 120 phút, không kể thời gian giao đề Đề thi có 01 trang Ngày thi: 29 tháng 6 năm 2011 Câu 1: (2,0 điểm) Cho dòng thơ sau: “Vân xem trang trọng khác vời,” a. Chép ba dòng thơ tiếp theo và khái quát nội dung của bốn dòng thơ đó bằng một câu văn. b. Bốn dòng thơ trên nằm trong tác phẩm nào ? Tác giả là ai ? c. Bút pháp nghệ thuật đặc sắc trong những dòng thơ đó là gì ? Câu 2:(3,0 điểm) - Có những cuốn sách giáo dục ta lòng tin yêu cuộc sống; - Có những cuốn sách giáo dục ta lòng nhân ái vị tha; - Có những cuốn sách làm ta cảm động về tình mẫu tử; - Có những cuốn sách bồi dưỡng cho ta lòng yêu quê hương đất nước; Từ các ý đã cho, hãy xác định chủ đề chung và viết một đoạn văn nghị luận từ 10 đến 15 câu, trong đó có sử dụng phép nối (gạch chân phép nối). Câu 3: (5,0 điểm) Cảm nhận của em về nhân vật anh thanh niên trong tác phẩm “Lặng lẽ Sa Pa” của tác giả Nguyễn Thành Long. HẾT
  32. SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO KỲ THI TUYỂN SINH VÀO LỚP 10 THPT TẠO NGHỆ AN NĂM HỌC 2011 - 2012 ĐỀ CHÍNH THỨC Môn thi: NGỮ VĂN Thời gian làm bài: 120 phút, không kể thời gian giao đề Câu 1. (3,0 điểm) Đọc kỹ đoạn thơ và trả lời câu hỏi: "Nhưng mỗi năm mỗi vắng Người thuê viết nay đâu? Giấy đỏ buồn không thắm; Mực đọng trong nghiên sầu " (Ngữ văn 8, tập 2, NXBGD 2005, trang 9) a) Đoạn thơ trên trích trong văn bản nào? Tác giả là ai? b) Xác định phương thức biểu đạt chính của đoạn thơ. c) Trong số các từ sau, những từ nào cùng trường từ vựng? giấy, đỏ, mực, thuê d) Hai câu cuối của đoạn thơ trên sử dụng biện pháp tu từ gì? Nêu tác dụng của cách sử dụng biện pháp tu từ đó? Câu 2. (3,0 điểm) Viết một đoạn văn phân tích khổ thơ sau: "Ngày ngày mặt trời đi qua trên lăng Thấy một mặt trời trong lăng rất đỏ. Ngày ngày dòng người đi trong thương nhớ Kết tràng hoa dâng bảy mươi chín mùa xuân " (Viễn Phương, Viếng lăng Bác, Ngữ văn 9, tập 2, NXBGD 2006, trang 58) Câu 3. (4,0 điểm) "Đến lúc được về, cái tình người cha cứ nôn nao trong người anh. Xuồng vào bến, thấy một đứa bé độ tám tuổi tóc cắt ngang vai, mặc quần đen, áo bông đỏ đang chơi nhà chòi dưới bóng cây xoài trước sân nhà, đoán biết là con, không thể chờ xuồng cặp lại bến, anh nhún chân nhảy thót lên, xô chiếc xuồng tạt ra, khiến tôi bị chới với. Anh bước vội vàng với những bước dài, rồi dừng lại kêu to: - Thu! Con. Vừa lúc ấy, tôi đã đến gần anh. Với lòng mong nhớ của anh, chắc anh nghĩ rằng, con anh sẽ chạy xô vào lòng anh, sẽ ôm chặt lấy cổ anh. Anh vừa bước, vừa khom người đưa tay đón chờ con. Nghe gọi, con bé giật mình, tròn mắt nhìn. Nó ngơ ngác, lạ lùng. Còn anh, anh không ghìm nổi xúc động. Mỗi lần bị xúc động, vết thẹo dài bên má phải lại đỏ ửng lên, giần giật, trông rất dễ sợ. Với vẻ mặt xúc
  33. động ấy và hai tay vẫn đưa về phía trước, anh chầm chậm bước tới, giọng lặp bặp run run: - Ba đây con! - Ba đây con! Con bé thấy lạ quá, nó chớp mắt nhìn tôi như muốn hỏi đó là ai, mặt nó bỗng tái đi, rồi vụt chạy và kêu thét lên: "Má! Má!". Còn anh, anh đứng sững lại đó, nhìn theo con, nỗi đau đớn khiến mặt anh sầm lại trông thật đáng thương và hai tay buông xuống như bị gãy." (Nguyễn Quang Sáng, Chiếc lược ngà, Ngữ văn 9, tập 1, NXBGD 2006, trang 195, 196) Cảm nhận của em về nhân vật ông Sáu trong đoạn trích trên. Hết Họ và tên thí sinh: Số báo danh:
  34. SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO KÌ THI TUYỂN SINH LỚP 10 THPT HÀ NAM NĂM HỌC 2011- 2012 Môn: Ngữ Văn ĐỀ CHÍNH THỨC Thời gian 120 phút, không kể thời gian giao đề. Câu 1 (2,0 điểm) Cho các từ ngữ: nói móc, nói ra đầu đũa, nói leo, nói khoác, nói nhăng nói cuội, nói ngọt lọt đến xương. a. Hãy chọn những từ ngữ thích hợp điền vào các chỗ trống ( ) sau: +Nói quá sự thật hoặc không có trong thực tế, để khoe khoang hoặc đùa vui là ( ) +Nói chen vào câu chuyện của người bề trên khi không được hỏi đến là ( ) +Nói nhằm châm chọc điều không hay của người khác một cách cố ý là ( ) +Nói nhảm nhí, vu vơ là ( ) b.Mỗi từ ngữ lựa chọn trong câu trên liên quan đến phương châm hội thoại nào? Câu 2: (2,0 điểm) Kết thhúc một bài thơ trong chương trình Ngữ văn 9, có đoạn: Trăng cứ tròn vành vạnh kể chi người vô tình ánh trăng im phăng phắc đủ cho ta giật mình. a,Đoạn thơ trên viết trong tác phẩm nào? Của ai? b.Nêu hoàn cảnh sáng tác của bài thơ. c.Vầng trăng là hình ảnh xuất hiện xuyên suốt bài thơ trên. Em hãy giải thích ý nghĩa hình ảnh đó? Câu 3: (2,0 điểm) Một lần em chứng kiến hai bạn học sinh không hề quen biết nhau đang đạp xe trên đường. Chẳng may hai xe va chạm, hai người cùng ngã. Sau đó họ đứng dậy, vừa hỏi thăm nhau, vừa nói lời xin lỗi, gật đầu chào rồi lên xe đi tiếp. hãy viết một đoạn văn khoảng 10 câu (trong đó có sử dụng thành phần phụ chú) nêu cảm nhận của em về cách ứng xử của hai bạn học sinh trên. Gạch dưới thành phần phụ chú. Câu 4: (4,0 điểm) Trình bày suy nghĩ của em về hình tượng nhân vật Vũ Nương trong tác phẩm Chuyện người con gái Nam Xương của Nguyễn Dữ. (Ngữ văn 9, tập một,NXBGD trang 43) Hết
  35. SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO KỲ THI TUYỂN SINH VÀO LƠP 10 THPT QUẢNG NGÃI Năm học 2011- 2012 Môn thi: Ngữ văn ĐỀ CHÍNH THỨC Thời gian làm bài: 120 phút ( không kể thời gian giao đề) ___ Câu 1: (2 điểm) Trong đoạn trích “ Chiếc lược ngà”, Nguyễn Quang Sáng đã xây dựng tình huống truyện làm bộc lộ sâu sắc và cảm động tình cha con của ông Sáu và bé Thu. Đó là tình huống nào? Câu 2: (3 điểm) a. Câu ca dao khuyên chúng ta thực hiên tốt phương châm hội thoại nào khi giao tiếp? Lời nói chẳng mất tiền mua, Lựa lời mà nói cho vừa lòng nhau. b. Xác định thành phần phụ chú trong câu: Người nói và viết thạo nhiều thứ tiếng ngoại quốc: Pháp, Anh, Hoa, Nga và Người đã làm nhiều nghề. (Lê Anh Trà, Phong cách Hồ Chí Minh) c. Hãy viết một đoạn văn khoảng 5 đến 8 câu, trong đó có chứa thành phành phần phụ chú (gạch chân thành phần phụ chú). Câu 3: (5 điểm) Phân tích bài thơ “Sang thu” của Hữu Thỉnh. ___ HẾT ___ Ghi chú: Cán bộ coi thi không giảit thích gì thêm
  36. Së gi¸o dôc & §µo t¹o K× thi tuyÓn sinh vµo líp 10 THPT H­ng Yªn N¨m häc 2011 – 2012 - - - - - - - - - - - - - - - - M«n thi: Ng÷ V¨n Thêi gian: §Ò chÝnh thøc 120 phót (kh«ng kÓ giao ®Ò) Ngµy thi: 05 th¸ng 7 n¨m 2011 (§Ò thi cã 02 trang) I. Tr¾c nghiÖm kh¸ch quan (2®) §äc kÜ c¸c c©u hái d­íi ®©y vµ chän ®¸p ¸n ®óng (A, B, C hoÆc D) chÐp vµo bµi lµm. C©u 1: NguyÔn Du viÕt TruyÖn KiÒu dùa vµo cèt truyÖn nµo? A. TruyÒn k× m¹n lôcB. Kim V©n KiÒu truyÖn C. Hoµng Lª nhÊt thèng chÝD. ChuyÖn cò trong phñ chóa TrÞnh C©u 2: Tõ “®Çu” trong dßng nµo sau ®©y ®­îc dïng theo nghÜa gèc? A. §Çu b¹c r¨ng long.B. §Çu t­êng sím sím vÇng d­¬ng mäc. C. §Çu sóng tr¨ng treo. D. §Çu sãng ngän giã. C©u 3: Hai c©u ca dao sau sö dông biÖn ph¸p tu tõ nµo? Cµy ®ång ®ang buæi ban tr­a Må h«i th¸nh thãt nh­ m­a ruéng cµy. A. So s¸nhB. Èn dô C. Nh©n ho¸ D. Ho¸n dô C©u 4: Trong truyÖn ng¾n ChiÕc l­îc ngµ cña NguyÔn Quang S¸ng, khi «ng S¸u vÒ th¨m nhµ, v× sao bÐ Thu kh«ng nhËn cha? A. V× t¸m n¨m xa c¸ch qu¸ l©u B. V× b¸c Ba nãi víi bÐ Thu ®ã kh«ng ph¶i lµ cha cña Thu. C. V× khu«n mÆt cña «ng S¸u cã vÕt thÑo dµi kh¸c víi bøc ¶nh chôp cïng m¸. D. V× tr«ng mÆt «ng qu¸ xÊu. C©u 5: §o¹n trÝch Con chã BÊc ®­îc trÝch tõ t¸c phÈm nµo? A. Nanh tr¾ng.B. TiÕng gäi n¬i hoang d·. C. ChiÕc l¸ cuèi cïng.D. Cè h­¬ng. C©u 6: Bµi th¬ Mïa xu©n nho nhá ®­îc Thanh H¶i s¸ng t¸c vµo n¨m nµo? A. 1965B. 1970 C. 1975D. 1980 C©u 7: NhËn ®Þnh nµo sau ®©y nãi ®óng vÒ khëi ng÷? A. Khëi ng÷ lµ thµnh phÇn chÝnh cña c©u. B. Khëi ng÷ lu«n ®øng sau chñ ng÷. C. Khëi ng÷ nªu lªn ®Ò tµi ®­îc nãi ®Õn trong c©u. D. Khëi ng÷ lµ thµnh phÇn duy tr× cuéc giao tiÕp.
  37. C©u 8: Trong phÇn th©n bµi cña d¹ng bµi nghÞ luËn vÒ mét ®o¹n th¬, bµi th¬, ng­êi viÕt cÇn: A. Ph©n tÝch, ®¸nh gi¸ tõng c©u th¬. B. Ph©n tÝch, ®¸nh gi¸ nh÷ng gi¸ trÞ nghÖ thuËt cña ®o¹n th¬, bµi th¬. C. Ph©n tÝch, ®¸nh gi¸ nh÷ng gi¸ trÞ néi dung cña ®o¹n th¬, bµi th¬. D. Ph©n tÝch, ®¸nh gi¸ vÒ néi dung vµ nghÖ thuËt cña ®o¹n th¬, bµi th¬. II: Tù luËn (8®) C©u 1: (1,0 ®): MÆt trêi ®· mäc ®»ng ®«ng. Tõ ®«ng trong c©u trªn lµ tõ ®Ó chØ ph­¬ng h­íng (ph­¬ng ®«ng). Em h·y t×m thªm hai tõ ®«ng cïng ©m nh­ng kh¸c nghÜa víi tõ ®«ng trong c©u trªn vµ ®Æt c©u víi mçi tõ t×m ®­îc. C©u2: (2,0 ®): ViÕt mét ®o¹n v¨n theo phÐp lËp luËn diÔn dÞch (tõ 8 ®Õn 10 c©u) víi c©u chñ ®Ò sau: M¸i tr­êng lµ n¬i ®Ó l¹i nhiÒu kØ niÖm ®Ñp trong t©m hån häc sinh. C©u 3: (5,0 ®): Ph©n tÝch ®o¹n th¬: “Ch©n ph¶i b­íc tíi cha Ch©n tr¸i b­íc tíi mÑ Mét b­íc ch¹m tiÕng nãi Hai b­íc tíi tiÕng c­êi Ng­êi ®ång m×nh yªu l¾m con ¬i §an lê cµi nan hoa V¸ch nhµ ken c©u h¸t Rõng cho hoa Con ®­êng cho nh÷ng tÊm lßng Cha mÑ m·i nhí vÒ ngµy c­íi Ngµy ®Çu tiªn ®Ñp nhÊt trªn ®êi ” (TrÝch Nãi víi con – Y Ph­¬ng) HÕt ThÝ sinh kh«ng ®­îc sö dông tµi liÖu. Gi¸m thÞ kh«ng gi¶i thÝch g× thªm.
  38. SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO KÌ THI TUYỂN SINH VÀO LỚP 10 THPT THANH HOÁ NĂM HỌC: 2011-2012 Đề chính thức Đề A Môn thi: Ngữ văn (Đề thi gồm 1 trang) Thời gian làm bài: 120 phút Câu 1 (2 điểm): a, Từ “đầu” trong câu ca dao sau được dùng theo nghĩa gốc hay nghĩa chuyển? Hôm qua tát nước đầu đình Bỏ quên chiếc áo trên cành hoa sen. b, Tìm khởi ngữ trong các câu sau: Nó ngơ ngác, lạnh lùng. Còn anh, anh không kìm nổi xúc động. (Chiếc lược ngà - Nguyễn Quang Sáng) c, Xác định thành phần biệt lập trong câu sau và gọi tên thành phần biệt lập ấy? Vũ Thị Thiết, người con gái quê ở Nam Xương, tính đã thuỳ mị nết na, lại thêm tư dung tốt đẹp. (Chuyện người con gái Nam Xương - Nguyễn Dữ) Câu 2 (2 điểm): Viết đoạn văn nghị luận (khoảng 20 dòng) bàn về câu tục ngữ Thương người như thể thương thân. Câu 3 (1 điểm): Bằng một đoạn văn (khoảng 10 dòng) hãy thể hiện cảm nhận của em về vẻ đẹp trong những dòng thơ sau: Con là mây và mẹ sẽ là trăng Hai bàn tay con ôm lấy mẹ, và mái nhà ta sẽ là bầu trời xanh thẳm (Mây và sóng- R.Ta-go) Câu 4 (5 điểm): “Truyện ngắn Lặng lẽ Sa Pa của Nguyễn Thành Long đã khắc hoạ thành công hình ảnh những con người bình thường mà cao đẹp”. Phân tích vẻ đẹp của nhân vật anh thành niên trong đoạn trích đã học để làm sáng tỏ nhận định trên. Hết (Giám thị không giải thích gì thêm)
  39. Së gi¸o dôc h¶i d­¬ng kú thi tuyÓn sinh líp 10 THPT H¶i d­¬ng n¨m häc 2011-2012 M«n thi: Ng÷ V¨n Thêi gian lµm bµi 120 phót ( kh«ng kÓ thêi gian chÐp ®Ò) Ngµy thi: 30 th¸ng 6 n¨m 2011 ( §ît 2) §Ò thi gåm 1 trang C©u 1 (2®): a, ViÕt ra tê giÊy thi nh÷ng tõ cßn thiÕu trong ®o¹n th¬ sau: V©n xem .Kh¸c vêi. Khu«n tr¨ng nÐt ngµi në nang. Hoa c­êi ngäc thèt ®oan trang. M©y thua n­íc tãc tuyÕt nh­êng mµu da. (NguyÔn Du, TruyÖn kiÒu, ChÞ em thuý kiÒu< SGK Ng÷ v¨n 9. tËp I, NXBGD n¨m 2005, trang 81) b, VÎ ®Ñp cña nh©n vËt Thuý V©n trong ®o¹n th¬ trªn? Qua miªu t¶ vÎ ®Ñp ®ã, NguyÔn Du ngÇm b¸o tr­íc ®iÒu g×? c, Bót ph¸p miªu t¶ nh©n vËt trong ®o¹n th¬? C©u 2( 3®) Em h·y bµy tá suy nghÜ cña m×nh vÒ quan niÖm sau: H¹nh phóc cña tuæi th¬ lµ ®­îc ®Õn tr­êng. C©u 3 ( 5®) T×nh yªu quª h­¬ng , ®Êt n­íc cña nh©n vËt «ng Hai trong trÝch ®o¹n truyÖn Lµng ( Kim L©n, Ng÷ v¨n 9, tËp I, NXBGD n¨m 2005) HÕt Hä vµ tªn thÝ sinh: Sè b¸o danh: Ch÷ ký cña gi¸m thÞ 1: Ch÷ ký cña gi¸m thÞ 2:
  40. ĐỀ THI TUYỂN VÀO LỚP 10 THPT KHOÁ NGÀY 27-6-2011-TỈNH QUẢNG TRỊ Câu 1.(1,5 điểm). a.Thế nào là từ nhiều nghĩa ? b.Trong những từ ngữ in đậm sau đây,từ nào còn dùng nghĩa gốc? -già nua, già nửa mét, già lửa; trắng tay, trong trắng, thức trắng đêm. -ăn ở, ăn ảnh, ăn ý ; đèn đỏ đèn xanh, trò đỏ đen. Câu 2.(1,5 điểm). Khi miêu tả tài sắc chị em Kiều, Nguyễn Du có viết: “Thông minh vốn sẵn tính trời, Pha nghề thi hoạ đủ mùi ca ngâm Cung thương làu bậc ngũ âm. Nghề riêng ăn đứt hồ cầm một trương”. a.Khổ thơ trên viết về nhân vật nào? b.Nội dung hai câu thơ in đậm nói về tài năng nổi bật gì của nhân vật? Câu 3.(2,0 điểm). Viết một đoạn văn ngắn( dưới 300 từ) có sử dụng phép thế,phép lặp và các cụm từ sau: một nắng hai sương, hạt cơm thơm, đầu tắt mặt tối, ghi lòng tạc dạ. Câu 4.(5,0 điểm). Cảm nhận của em về tình cha con sâu sắc và cảm động trong truyện ngắn Chiếc lược ngà của Nguyễn Quang Sáng. ( Ngữ văn 9- Tập 1) HẾT
  41. SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TÂY NINH KỲ THI TUYỂN SINH VÀO LỚP 10 THPT NĂM HỌC 2011-2012 Môn thi: NGỮ VĂN Ngày thi: 01.07.2011 Thời gian: 120 phút Câu 1: ( 1 điểm) Tìm những từ láy trong đoạn trích sau: Bà như một chiếc bóng; lặng lẽ, đi không ai biết, về không ai hay. Bà tất bật, khi giồng sắn ở trại, khi đi bắt cua bán, lúc đi cấy thuê. Có lần bà bỏ nhà bốn năm ngày. Tôi hỏi Lĩnh, nó rớm nước mắt. Tuần phu đi rầm rập bắt thuế. Trống dồn sôi cả bụng, đập thình thịch vào cái ngực bé nhỏ của tôi. (Duy Khán, Bà nội (trích), Ngữ văn 9, Tập 1) Câu 2: (2.5 điểm) Trong bài viết Thời gian là vàng (Ngữ văn 9, Tập 2), tác giả Phương Liên viết: “Ngạn ngữ có câu: Thời gian là vàng ”. Nhưng có đoạn tác giả viết: “ Thời gian là tri thức ” Theo em, viết như vậy có mâu thuẫn không? Hãy viết một bài văn (khoảng 1 trang giấy thi) trình bày ý kiến của mình. Câu 3: (1.5 điểm) Từ “xuân” trong trường hợp dưới đây được sử dụng với nghĩa chuyển theo phương thức hoán dụ? Nói rõ ý nghĩa của việc sử dụng. a) Ngày xuân con én đưa thoi Thiều quang chín chục đã ngoài sáu mươi. (Nguyễn Du, Truyện Kiều) b) “Khi người ta đã ngoài 70 xuân thì tuổi tác càng cao, sức khỏe càng thấp.” ( Hồ Chí Minh, Di chúc) Câu 4: (5 điểm) Chính Hữu đã viết đoạn kết bài thơ Đồng Chí: Đêm nay rừng hoang sương muối Đứng cạnh bên nhau chờ giặc tới Đầu súng trăng treo Cảm nhận của em về những câu thơ trên.
  42. SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO KỲ THI TUYỂN SINH VÀO LỚP 10 TRUNG HỌC PHỔ THÔNG ĐĂK LĂK NĂM HỌC: 2011 – 2012 ĐỀ THI CHÍNH THỨC Môn thi: Ngữ Văn Thời gian làm bài: 120 phút, không kể thời gian giao đề Câu 1. (2,0 điểm) Hãy chỉ ra những thành phần tình thái, cảm thán trong các câu văn sau: a/ Chao ôi, bắt gặp một con người như anh ta là một cơ hội hãn hữu cho sáng tác, nhưng hoàn thành sáng tác còn là một chặng đường dài. (Trích “Lặng lẽ Sa Pa”- Nguyễn Thành Long) b/ Họa sĩ thầm nghĩ: “Khách tới bất ngờ, chắc cu cậu chưa kịp quét tước dọn dẹp, chưa kịp gấp chăn chẳng hạn”. (Trích “Lặng lẽ Sa Pa”- Nguyễn Thành Long) Câu 2. (3,0 điểm) Viết một bài văn ngắn (khoảng 200 từ) bàn về vai trò của sách trong cuộc sống. Câu 3. (5,0 điểm) Cảm nhận của anh(chị) về hai khổ thơ sau trong bài thơ Sang thu của Hữu Thỉnh: “Bỗng nhận ra hương ổi Phả vào trong gió se Sương chùng chình qua ngõ Hình như thu đã về Sông được lúc dềnh dàng Chim bắt đầu vội vã Có đám mây mùa hạ Vắt nửa mình sang thu” (Trích trang 70, SGK Ngữ văn 9, tập II, NXB GD năm 2010) Hết Thí sinh không được sử dụng tài liệu. Giám thị không được giải thích gì thêm.