›
›
›

Giáo án dạy thêm môn Toán Lớp 9 - Năm học 2011-2012 - Trường THCS Tấn Công Sính

doc 74 trang thungat 3260
Download
Bạn đang xem 20 trang mẫu của tài liệu "Giáo án dạy thêm môn Toán Lớp 9 - Năm học 2011-2012 - Trường THCS Tấn Công Sính", để tải tài liệu gốc về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên

Tài liệu đính kèm:

  • docgiao_an_day_them_mon_toan_lop_9_nam_hoc_2011_2012_truong_thc.doc

Nội dung text: Giáo án dạy thêm môn Toán Lớp 9 - Năm học 2011-2012 - Trường THCS Tấn Công Sính

  1. Ngaøy soaïn :15/1/2012 Ngaøy daïy : 17/1/2012 Tuaàn 20:TPPCT 41 : BAØI 5 : GIAÛI BAØI TOAÙN BAÈNG CAÙCH LAÄP HEÄ PHÖÔNG TRÌNH A.YEÂU CAÀU TROÏNG TAÂM - Kieán thöùc : Hs naém ñöôïc caùch giaûi toaùn baèng caùch laäp heä phöông trình baäc nhaát hai aån - Kyõ naêng :Hs coù kyõ naêng giaûi caùc loaïi toaùn : toaùn veà pheùp vieát soá , quan heä soá, toaùn chuyeån ñoäng B. DUÏNG CUÏ DAÏY HOÏC GV : SGK , Baûng phuï, phaán maøu ,phieáu hoïc taäp ,maùy tính boû tuùi , HS : SGK , baûng nhoùm , maùy tính boû tuùi , thöùôc thaúng , C. CAÙC HOAÏT ÑOÄNG TREÂN LÔÙP I. OÅN ÑÒNH LÔÙP (1ph) II. KIEÅM TRA (5ph) TG HOẠT ĐỘNG GV HOẠT ĐỘNG HS NỘI DUNG Gv : ôû lôùp 8 caùc em Böôùc 1: Laäp phöông trình ñaõ giaûi toaùn baèng Hs traû lôøi : coù 3 böôùc - Choïn aàn soá vaø ñaët ñieàu 5 caùch laäp phöông trình Böôùc 1.Laäp phöông trình . kieän cho aån ph . Em haõy nhaéc laïi caùc Choïn aån soá vaø ñaët ñieàu kieän thích hôïp cho aån soá . - Bieåu dieån caùc ñaïi löôïng böôùc giaûi ? Bieåu dieãn caùc ñaïi löôïng chöa bieát theo aån vaø caùc ñaïi löôïng ñaõ chöa bieát theo aån vaø caùc Sau ñoù , GV treo bieát. ñaïi löôïng ñaõ bieát baûng toùm taéc caùc Laäp phöông trình bieåu thò moái quan heä giöõa caùc ñaïi löôïng. - Laäp phöông trình bieåu thò böôùc giaûi baøi toaùn Böôùc 2. Giaûi phöông trình . moái lieân heä giöõa caùc ñaïi baèng caùch laäp phöông Böôùc 3. Traû lôøi : Kieåm tra xem trong caùc nghieäm cuûa phöông löôïng trình leân baûng ñeå hs trình , nghieäm naøo thoaû maõn ñieàu kieän cuûa aån nghieäm naøo khoâng ghi nhôù , roài keát luaän. Gv : Goïi hs nhaéc laïi Hs : Toaùn chuyeån ñoäng, toaùn naêng suaát, toaùn quan heä soá, pheùp moät soá daïng toaùn baäc vieát soá , toaùn laøm chung laøm rieâng nhaát III. DAÏY BAØI MÔÙI Giôùi thieäu baøi môùi : trong tieát hoïc hoâm nay chuùng ta seõ tìm hieåu veà giaûi baøi toaùn baèng caùch laäp heä phöông trình TG HOẠT ĐỘNG GV HOẠT ĐỘNG HS NỘI DUNG GV : Ñeå giaûi baøi toaùn baèng caùch laäp heä HS ñoïc ví duï 1. 1. Giaûi baøi toaùn baèng caùch laäp phöông trình chuùng ta cuõng laøm töông töï HS : ví duï 1 thuoäc daïng phöông trình 23 nhö giaûi toaùn baèng caùch laäp phöông trình toaùn pheùp vieát soá . ph nhöng khaùc ôû choã : HS : -abc = 100a + 10b + c VD 1: (SGK) Böôùc 1 : Ta phaûi choïn hai aån soá, laäp hai HS : Baøi toaùn coù hai ñaïi Goïi chöõ soá haøng chuïc cuûa soá caàn tìm laø x, phöông trình , töø ñoù laäp heä phöông trình. löôïng chöa bieát laø chöõ soá chöõ soá haøng ñôn vò laø y (ñieàu kieän : x,y N, Böôùc 2 : Ta giaûi heä phöông trình . haøng chuïc vaø chöõ soá haøng 0 <x 9 vaø 0<y 9). Böôùc 3: cuõng ñoái chieáu ñieàu kieän roài keát ñôn vò. luaän . –xy = 10x + y GV ñöa ví duï 1 tr 20 SGK leân maøn hình . -yx = 10y + x GV yeâu caàu HS ñoïc ñeà baøi. Ta coù phöông trình : GV : ví duï treân thuoäc daïng toaùn naøo. 2y – x = 1 hay –x + 2y = 1 Haõy nhaéc laïi caùch vieát moät soá töï nhieân döôùi Ta coù phöông trình : daïng toång caùc luyõ thöøa cuûa 10. (10x + y ) – (10y +x) = 27  9x – 9y = 27 Baøi toaùn coù nhöõng ñaïi löôïng naøo chöa bieát ?  x- y =3 Ta neân choïn ngay hai ñaïi löôïng chöa bieát ñoù laø laøm aån. x 2y 1 y 4 Haõy choïn aån soá vaø neâu ñieàu kieän cuûa aån. x y 3 x y 3 Tai sao caû x vaø y ñeàu phaûi khaùc 0? Bieåu thò soá caàn tìm theo x vaø y. HS : vì theo giaû thieát khi x 7 Khi vieát hai chöõ soá theo thöù töï ngöôïc laïi ta vieát hai chöõ soá aáy theo thöù y 4 Trang 100
  2. ñöôïc soá naøo? töï ngöôïc laïi ta caàn ñöôïc Vaäy soá phaûi tìm laø 74. Laäp phöông trình bieåu thò hai laàn chöõ soá moät soá coù hai chöõ soá. haøng ñôn vò lôùn hôn chöõ soá haøng chuïc 1 Chöùng toû caû x vaø y ñeàu ñôn vò. khaùc 0. Laäp phöông trình bieåu thò soá môùi beù hôn soá HS cuõ 27 ñôn vò. HS giaûi heä phöông trình GV : Keát hôïp hai phöông trình vöøa tìm (I) Ví duï 2 tr21Sgk. ñöôïc ta coù heä phöông trình : x 2y 1 (I) x y 3 HS : caùc böôùc giaûi baøi toaùn baèng caùch laäp heä phöông Sau ñoù GV yeâu caàu HS giaûi phöông trình (I) trình laø : vaø traû lôøi baøi toaùn. + Laäp heä phöông trình GV : Quaù trình caùc em vöøa laøm chính laø ñaõ + Giaûi heä phöông trình giaûi toaùn baèng caùch laäp heä phöông trình . + Ñoái chieáu ñieàu kieän roài GV yeâi caàu HS nhaéc laïi toùm taét 3 böôùc cuûa keát luaän . giaûi baøi toaùn baèng caùch . Ví duï 2 tr21Sgk. (Ñeà baøi ñöa leân maøn hình ). GV veõ sô ñoà baøi toaùn . TPHCM c.thô Moät HS ñoïc to ñeà baøi. X sau 1 h y HS veõ sô ñoà vaøo vôû. Xe taûi xe khaùch Khi hai xe gaëp nhau , htôøi GV : khi hai xe gaëp nhau, thôøi gian xe gian xe khaùch ñaõ ñi 1 giôø ?3 vì moãi giôø xe khaùch ñi nhanh hôn xev taûi khaùch ñaõ ñi bao laâu? 9 Töông töï thôøi gian xe taûi ñi laø maáy giôø ? 48 phuùt = giôø 13km neân ta coù phöông trình : y –x = 13 5 GV : Baøi toaùn hoûi gì ? 14 9 14 ?4 Quaõng ñöôøng xe khaùch ñi ñöôïc laø x Em haõy choïn 2 aån vaø ñaët ñieàu kieän cho aån ? HS : 1 giôø + giôø = 5 (Luùc naøy, GV ñieàn x,y vaøo sô ñoà). 5 5 (km) giôø Sau ñoù GV cho HS hoaït ñoäng nhoùm thöïc (vì xe taûi khôûi haønh tröôùc 9 Quaõng ñöôøng xe khaùch ñi ñöôïc laø y(km). hieän ?3,?4 vaø ?5 xe khaùch 1 giôø ). 5 HS : Baøi toaùn hoûi vaän toác Vì quaõng ñöôøng töø TPHCM ñeán caàn thô daøi moãi xe . GV ñöa caùc yeâu caàu ñoù leân maøn hình maùy 189km neân ta coù phöông trine : chieáu. 14 9 Sau thôøi gian hoaït ñoäng nhoùm khoaûng 5 Goïi vaän toác cuûa xe taûi laø x x y 189 phuùt , (km/h, x > 0). 5 5 vaø vaän toác cuûa xe khaùch laø ?5Giaûi heä phöông trine. y (km/h, y >0) x y 13 14 9 GV yeâu caàu ñaïi dieän moät nhoùm trine baøy HS hoaït ñoäng theo nhoùm x y 189 baøi. 5 5 Keát quaû hoaït ñoäng nhoùm x y 13 14x 9y 945 GV kieåm tra theâm baøi laøm cuûa moät vaøi Ñaïi dieän moät nhoùm trình x 36 Giaûi ra ta ñöôïc nhoùm vaø nhaän xeùt. baøy baøi y 49 Hs lôùp nhaän xeùt. Vaäy vaän toác xe taûi laø 36km/h vaø vaän toác xe khaùch laø 49 km/h. IV. VAÄN DUÏNG – CUÛNG COÁ ( 15 PH) TG HOẠT ĐỘNG GV HOẠT ĐỘNG HS NỘI DUNG (Ñeà baøi ñöa leân maøn hình ). Moät HS ñoïc to ñeà baøi. Baøi 30 tr 22 SGK. 15 GV : Haõy nhaéc laïi coâng thöùc lieân heä giöõa soá bò chia, HS :  35y + 70 = 50y – 50 ph soá chia , thöông vaø soá dö. Soá bò chia = soá chia .thöông + soá dö  35y – 50y = -70 – 50 GV yeâu caàu HS laøm baøi taäp vaø goïi moät HS leân baûng Moät HS leân baûng trine baøy .  15y = 120 Trang 101
  3. trình baøy ñeán khi laäp phöông trình Goïi soá lôùn hôn laø x vaø soá nhoû laø y (x, y  y = 8(TMÑK) GV goïi moät HS khaùc giaûi heä phöông trine vaø keát luaän N ; y > 124) Thay y= 8 vaøo phöông Baøi 30 tr 22 SGK. Theo ñeà baøi toång cuûa hai soá baèng 1006 trình (1) ta coù : x= 35(8 (Ñeà baøi ñöa leân maøn hình ). ta coù phöông trình :x + y = 1006(1) + 2) GV yeâu caàu HS phaân tích baøi toaùn vaøo baûng toùm taét Vì laáy soá lôùn chia cho soá nhoû thì ñöôïc X = 350 (TMÑK) sau vaø laäp heä phöông trình? thöông laø 2 vaø soá dö laø 124 ta coù Vaäy quaõng ñöôøng AbB S(km V(km/h) T(giôø) phöông trình : laø 350 km vaø thôøi ñieåm ) x = 2y + 124 (2) xuaát phaùt cuûa oâ toâ taïi A Döï ñinh x y Töø (1) vaø (2) ta coù heä phöông trình : laø 12 – 8 =4( giôø saùng ) Neáu xe chaïy x 35 y +2 x y 1006 chaâm x 2y 124 Neáu xe chaïy x 50 y – 1 Giaûi heä phöôngtrình . nhanh (Hs coù hteå giaûi baèng phöông phaùp theá hoaëc coäng ñaïi soá). D(k : x >0 ; y >1  x 712 x = 35(y + 2) Heä coù nghieäm  => x = 50(y – 1) y 294 Yeâu caàu HS giaûi vaø traû lôøi . Vaäy soá lôùn laø 712. (Böôùc giaûi heä phöông trine vaø keát luaän , coù theå cho Soá nhoû laø 294. veà nhaø). HS : (I) => 35(y + 2 ) = 50(y – 1) V. HÖÔÙNG DAÃN VEÀ NHAØ ( 1 ph) Hoïc baøi : Hoïc laïi 3 böôùc giaûi baøi toaùn baèng caùch laäp heä phöông trình Baøi taäp : 29 SGK tr 22 ; 35 , 36 , 37 SBT tr 9 Ñoïc tröôùc baøi 6 “ Giaûi baøi toaùn baèng caùch laäp heä phöông trình (tt)” VI. RUÙT KINH NGHIEÄM SAU TIEÁT DAÏY : . . Trang 102
  4. Ngaøy soaïn :15/1/2012 Ngaøy daïy : 17/1/2012 Tuaàn 20: TPPCT 42 : BAØI 6 : GIAÛI BAØI TOAÙN BAÈNG CAÙCH LAÄP HEÄ PHÖÔNG TRÌNH (TT) A.YEÂU CAÀU TROÏNG TAÂM - Kieán thöùc : Hs ñöôïc cuõng coá veà phöông phaùp giaûi toaùn baèng caùch laäp heä phöông trình - Kyõ naêng :Hs coù kyõ naêng phaân tích vaø giaûi baøi toaùn daïng chung vaø rieâng voøi nöôùc chaûy B. DUÏNG CUÏ DAÏY HOÏC GV : SGK , Baûng phuï, phaán maøu ,phieáu hoïc taäp ,maùy tính boû tuùi , HS : SGK , baûng nhoùm , maùy tính boû tuùi , thöùôc thaúng , C. CAÙC HOAÏT ÑOÄNG TREÂN LÔÙP I. OÅN ÑÒNH LÔÙP (1ph) II. KIEÅM TRA (10 ph) TG HOẠT ĐỘNG GV HOẠT ĐỘNG HS NỘI DUNG Baøi taäp 35 tr 9 SBT HS1 : chöõa baøi taäp Baøi taäp 35 tr 9 SBT Goïi hai soá phaûi tìm laø x,y. 35 SBT. Goïi hai soá phaûi tìm laø x,y. 10 Theo ñeà baøi ta coù heä phöông trình . Theo ñeà baøi ta coù heä phöông trình . ph x y 59 x y 59 x y 59 x y 59 3y 2x 7 2x 3y 7 3y 2x 7 2x 3y 7 2x 2y 118 5y 125 2x 2y 118 5y 125   2x 3y 7 x y 59 2x 3y 7 x y 59 x 34 x 34 y 25 y 25 Vaäy hai soá phaûi tìm laø 34 vaø 25 . HS2 : chöõa baøi taäp Vaäy hai soá phaûi tìm laø 34 vaø 25 . 36 SBT Baøi taäp 36 tr 9 SBT. Baøi taäp 36 tr 9 SBT. Goïi tuoåi meï vaø tuoåi con naêm nay laàn löôït Goïi tuoåi meï vaø tuoåi con naêm nay laàn löôït laø x,y (x,y laø x,y (x,y N, N, x > y >7) x > y >7) Ta coù phöông trình : x = 3y (1) Ta coù phöông trình : x = 3y (1) Tröôùc ñaây 7 naêm, tuoåi meï vaø tuoåi con laàn Tröôùc ñaây 7 naêm, tuoåi meï vaø tuoåi con laàn löôït laø löôït laø x – 7 (tuoåi ) vaø y – 7 (tuoåi ) x – 7 (tuoåi ) vaø y – 7 (tuoåi ) Theo ñeà baøi ta coù phöông trình :x – 7 = 5(y – 7 ) + 4 Theo ñeà baøi ta coù phöông trình :x – 7 = 5(y Hay x – 5y = -24 (2) – 7 ) + 4 x 3y Töø (1) vaø (2) ta coù heä phöông trình: Hay x – 5y = -24 (2) x 5y 24 Töø (1) vaø (2) ta coù heä phöông trình: x 3y Giaûi ra tìm ñöôïc (x;y) = (36;12) (TMÑK). Vaäy naêm nay meï 36 tuoåi , con 12 tuoåi. x 5y 24 Giaûi ra tìm ñöôïc (x;y) = (36;12) (TMÑK). Vaäy naêm nay meï 36 tuoåi , con 12 tuoåi. III. DAÏY BAØI MÔÙI TG HOẠT ĐỘNG GV HOẠT ĐỘNG HS NỘI DUNG GV ñöa ví duï 3 leân maøn hình . HS Ñoïc to ñeà baøi . GV yeâu caàu HS nhaän daïng baøi toaùn. HS : ví duï 3 laø toaùn 1. Giaûi baøi toaùn baèng caùch laäp 25 GV nhaán maïnh laïi noäi dung ñeà baøi vaø hoûi HS. laøm chung laøm rieâng. phöông trình ph Baøi toaùn naøy coù nhöõng ñaïi löôïng naøo ? Trong baøi toaùn naøy coù GV ñöa ví duï 3 :(SGK) Cuøng moät khoái löôïng coâng vieäc, giöõa thôøi gian thôøi gian hoaøn thaønh Goïi thôøi gian ñoäi A laøm rieâng ñeå HTCV laø hoaøn thaønh vaø naêng suaát laø hai ñaïi löôïng coù quan coâng vieäc (HTCV) vaø x (ngaøy) heä nhö theá naøo. naêng suaát laùm ngaøy Vaø thôøi gian ñoäi B laøm rieâng ñeå HTCV laø GV ñöa baûng phaân tích vaø yeâu caàu HS neâu caùch cuûa hai ñoäi vaø rieâng y (ngaøy) ñieàn. töøng ñoäi. ÑK : x,y >24. Cuøng moät khoái löôïng Trang 103
  5. coâng vieäc , thôøi gian 1 Trong 1 ngaøy , ñoäi A laøm ñöôïc (cv). Thôøi gian Naêng suaát 1 hoaøn thaønh vaø naêng x HTCV ngay suaát laø hai ñaïi löôïng tæ 1 Hai ñoâi 24 ngaøy 1 leä nghòch. Trong 1 ngaøy , ñoäi B laøm ñöôïc (cv). (cv) y 24 Moät HS leân ñieàn baûng Moät HS trình baøy Naêng suaát 1 ngaøy cuûa ñoäi A gaáp röôõi ñoäi Ñoäi A x ngay 1 (cv) mieäng Moät HS giaûi B, ta coù phöông trine. x treân baûng. 1 3 1 Ñoäi B y ngaøy 1 = . (1) (cv) x 2 y y Hai ñoäi laøm chung trong 24 ngaøy thì 1 HTCV, vaäy 1 ngaøy hai ñoäi laøm ñöôïc Theo baûng phaân tích ñaïi löôïng , haõy trình baøy baøi 24 toaùn. Ñaàu tieân haõy choïn aån vaø neâu ñieàu kieän cuûa 1 aån. coâng vieäc , vaäy ta coù phöông trình : + GV giaûi thích : hai ñoäi laøm chung HTCV trong 24 x 1 1 ngaøy , vaäy moãi ñoäi laøm rieâng ñeå HTCV phaûi nhieàu = (2) hôn 24 ngaøy. y 24 Sau ñoù , GV yeâu caàu neâu caùc ñaïi löôïng vaø laäp 2 Töø (1) vaø (2) ta coù heä phöông trình: phöông trình cuûa baøi toaùn. 1 3 1 HS trình baøy mieäng xong, GV ñöa baøi giaûi leân maøn . x 2 y hình ñeå HS ghi nhôù . (II) GV yeâu caàu giaûi heä phöông trình baèng caùch ñaët aån 1 1 1 phuï ?6) x y 24 GV kieåm tra baøi laøm cuûa moät soá em treân giaáy 1 1 trong. Ñaët = u > 0 ; = v > 0 GV cho HS tham khaûo moät caùch giaûi khaùc. x y 1 3 1 1 3 3 . (1) 0 u v x 2 y x 2y 2 (II)  1 1 1 1 1 1 1 (2) u v x y 24 x y 24 24 Tröø töøng veá hai phöông trình vaø ñoåi daáu , ta ñöôïc : 3 1 Thay u = v vaøo u + v = 1 3 1 2 24 y 2y 24 1 Giaûi ra u = (TMD0K) 5 1 40 => y 60 1 2y 24 V= (TMÑK) Thay y= 60 vaøo (2) => x= 40 60 1 1 Vaäy = => x = 40 (TMÑK) Sau ñaây caùc em seõ giaûi baøi toaùn treân baèng caùch HS hoaït ñoäng nhoùm. x 40 khaùc . Ñoù laø ?7 Keát quaû hoaït ñoäng 1 1 GV yeâu caàu HS hoaït ñoäng nhoùm laäp baûng phaân = => y = 60 (TMÑK) nhoùm . y 60 tích , taäp heä phöông trine vaø giaûi. Sau 5 phuùt hoaït ñoäng nhoùm , GV yeâu caàu ñaïi dieän Traû lôøi : moät nhoùm trình baøy . Ñoäi A laøm rieâng thì HTCV trong 40 ngaøy. GV : Em coù nhaän xeùt gì veà caùch giaûi naøy. Ñoäi B laøm rieâng thì HTCV trong 60 ngaøy GV nhaán maïnh ñeå HS ghi nhôù : khi laäp phöông ? 7: trình daïng toaùn laøm chung , laøm rieâng , khoâng ñöôïc coäng coät thôøi gian , ñöôïc coäng coät naêng suaát , Heä phöông trình: naêng suaát vaø thôøi gian cuûa cuøng moät doøng laø hai soá 3 x y(3) nghòch ñaûo cuûa nhau. 2 3 Thay x = y vaøo(4). 1 2 Naêng suaát 1 ngaøy Thôøi gian HS : caùch giaûi naøy x y (4) 24 CV HTVC choïn aån giaùn tieáp (ngaøy) 3 1 ngay nhöng heä phöông trine y + y = laäp vaø giaûi ñôn giaûn 2 24 Trang 104
  6. Hai ñoâi 1 24 hôn . caàn chuù yù , ñeá 5 1 x+y(= ) y = 24 traû lôøi baøi toaùn phaûi 2 24 laáy soá nghòch ñaûo cuûa Ñoäi A x(x>0) 1 1 2 1 nghieäm heä phöông => y = . x trình. 24 5 60 Ñoäi B y(y>0) 1 3 1 1 x= . = y 2 60 40 Vaäy thôøi gian ñoäi A laøm rieâng ñeå HTCV laø 1 : = 40 (ngaøy) x Thôøi gian ñoäi B laøm rieâng ñeå HTCV laø : 1 = 60 (ngaøy) y IV. VAÄN DUÏNG – CUÛNG COÁ ( 8 PH) TG HOẠT ĐỘNG GV HOẠT ĐỘNG HS NỘI DUNG Baøi 32 (SGK) tr 23 HS ñoïc ñeà baøi . Baøi 32 (SGK) tr 23 8 (Ñeà baøi ñöa leân maøn hình ). HS neâu : ph Haõy toùm taét ñeà baøi. 24 Thôøi NS chaûy Hai voøi (h )=> ñaày beå. Laäp baûng phaân tích ñaïi löôïng . 5 gian 1 giôø Neâu ñieàu khieän cuûa aån. 6 chaûy Laäp heä phöong trine . Voøi I (9h) + Hai voøi ( h) => ñaày beå Neâu caùch giaûi heä phöông 5 Hai voøi 24 5 ñaày beå. (h) (h) trine. 5 24 Keát luaän. Hoûi neáu chæ môû voøi II sau bao Voøi I X (h) 1 laâu ñaày beå ? (beå) x Voøi II Y (h) 1 (beå) y 24 ÑK : x,y > 5 1 1 5 (1) x y 24 (2)  9 5 6 . 1(2) x 24 5 9 1 9 3 1 x 12 x 4 x 4 Thay x=12 vaøo (1) 1 1 5 y 8 12 y 24 x 12 Nghieäm cuûa heä phöông trình y 8 Vaäy neáu töø ñaàu chæ môû voøi thöù hai thì sau 8 giôø ñaày beå. V. HÖÔÙNG DAÃN VEÀ NHAØ ( 1 ph) Hoïc baøi : Qua tieát hoïc hoâm nayta thaáy toaùn laøm chung , laøm reâing vaø voøi nöôùc chaûy coù caùch phaân tích ñaïi löôïng vaø giaûi töông töï nhö nhau . Caàn naém vöõng caùch phaân tích vaø trình baøy baøi giaûi Baøi taäp :31 , 33 , 34 SGK tr 23 , 24 Tieát sau luyeän taäp VI. RUÙT KINH NGHIEÄM SAU TIEÁT DAÏY : . Trang 105
  7. Ngaøy soaïn :29/1/12 Ngaøy daïy : 2/2/12 Tuaàn 21 -TPPCT 43 : LUYEÄN TAÄP A.YEÂU CAÀU TROÏNG TAÂM - Kyõ naêng : Reøn lueän kyõ naêng giaûi toaùn baèng caùch laäp heä phöông trình , taäp trung vaøo daïng pheùp vieát soá , quan heä soá , chuyûeân ñoäng - Hs bieát caùch phaân tích caùc ñaïi löôïng trong baøi baèng caùch thích hôïp , laäp ñöôïc heä phöông trình vaø bieát caùch trình baøy baøi toaùn - Cung caáp cho Hs kieán thöùc thöïc teá vaø thaáy ñöôïc öùng duïng cuûa toaùn hoïc vaøo trong ñôøi soáng B. DUÏNG CUÏ DAÏY HOÏC GV : SGK , Baûng phuï, phaán maøu ,phieáu hoïc taäp ,maùy tính boû tuùi , HS : SGK , baûng nhoùm , maùy tính boû tuùi , thöùôc thaúng , C. CAÙC HOAÏT ÑOÄNG TREÂN LÔÙP I. OÅN ÑÒNH LÔÙP (1ph) II. KIEÅM TRA (10 ph) TG HOẠT ĐỘNG GV HOẠT ĐỘNG HS NỘI DUNG GV neâu yeâu caàu kieåm tra HS1 chöõa baøi 37 SBT . Goïi chöõ soá haøng chuïc laø x vaø HS1 : chöõa baøi taäp 37 tr 9 SBT HS2 : chöõa baøi 31 SGK chöõ soá haøng ñôn vò laø y. 10 ( Ñeà baøi ñöa leân maøn hình ) ÑK : x,y N ; x,y 9 ph ÑK : x>2 ;y>4 Vaäy soá ñaõ cho laø Heä phöông trình : -xy = 10x + y (x 3)(y 3) xy Ñoåi choã hai chöõ soá cho nhau, ta 36 2 2 ñöôïc soá môùi laø : -yx = 10y + x (x 2)(y 4) xy 26 Theo ñeà baøi ta coù heä phöông HS2 : chöõa baøi taäp 31 tr 23 SGK 2 2 trình ( Ñeà baøi ñöa leân maøn hình ) xy 3x 3y 9 xy 72 (10y x) (10x y) 63 caïnh Caï S xy 4x 2y 8 xy 52 10y x 10x y 99 1 nh 2 3x 3y 63 Ban x(c y(c xy 9(y x) 63 2 4x 2y 60 ñaâu’ m) m) (cm ) 2 x y 21 11(y x) 99 Taêng x + y(c (x 3)(y 3) (cm 2 ) 2x y 30 y x 7 3(c m) 2 m) x 9 y x 9 Giaûm x- y- (x 2)(y 4) y 12 x 1 (cm 2 ) 2(c 4(c 2 Vaäy ñoä daøi hai caïnh goùc vuoâng cuûa tam y 8 m) m) giaùc laø 9cm vaø 12cm, Vaäy soá ñaõ cho laø 18 HS lôùp nhaän xeùt baøi cuûa hai baïn. III. LUYEÄN TAÄP TG HOẠT ĐỘNG GV HOẠT ĐỘNG HS NỘI DUNG Baøi 34 tr 24 SGK Moät HS ñoïc to ñeà baøi. Baøi 34 tr 24 SGK GV yeâu caàu 1 HS ñoïc to ñeà baøi. Trong baøi toaùn naøy coù caùc ñaïi ÑK : x,y N Hoûi : trong baøi toaùn naøy coù nhöõng ñaïi löôïng löôïng laø : soá luoáng , soá caây troàng x>4,y>3. naøo ? moät luoáng vaø soá caây caû vöôøn. (x 8)(y 3) xy 54 (I) Haõy ñieàn vaøo baûng phaân tích ñaïi löôïng , neâu HS ñieàn vaøo baûng cuûa mình 1 Hs (x 4)(y 2) xy 32 ñieàu kieän cuûa aån. leân ñieàn treân baûng. 3x 8y 30 Soá Soá caây Soá caây 2x 4y 40 luoáng moät caû vöôøn Keát quaû: 30 luoáng x 50 ph Ban ñaâu’ x y xy(caây) Thay ñoåi x + 8 y - 3 (x+8)(y- y 15 Trang 106
  8. 1 3) Vaäy soá caây caûi baép vöôøn nhaø Lan Thay ñoåi x-4 y+2 (x- troàng laø : 50.15=750(caây) 2 4)(y+2) Baøi 36 tr 24 SGk Laäp heä phöông trình baøi toaùn. Goïi soá laàn baén ñöôïc ñieåm 8 laø x. GV yeâu caàu 1 Hs trình baøy mieäng baøi soá laàn baén ñöôïc ñieåm 6 laø y.ÑK toaùn. 1 HS trình baøy mieäng baøi toaùn :x,y N Baøi 36 tr 24 SGk Caû lôùp giaûi heä phöông trình,1 HS Theo ñeà baøi , toång taàn soá laø 100 , ta ( Ñeà baøi ñöa leân maøn hình ) trình baøy treân baûng. coù phöông trình : GV : baøi toaùn naøy thuoäc daïng naøo ñaõ hoïc xy 3x 8y 24 xy 54 25 + 42 + x + 15 = y = 100 ?  x + y = 18 (1) xy 2x 4y 8 xy 32 Nhaéc laïi coâng thöùc tính giaù trò trung bình Ñieåm soá trung bình laø 8,69 ; ta coù cuûa bieán löôïng –X. phöông trình : Baøi toaùn naøy thuoäc daïng Choïn aån soá 10.25 9.42 8x 7.15 6y toaùn thoáng keâ moâ taû. Laäp heä phöông trình baøi toaùn. Coâng thöùc : 100 -X = 8,69  8x + 6y =136 m1x1 m2x2 mkxk  4x + 3y = 68 (2) Ta coù heä phöông trình n x y 18(1) Vôùi m1 laø taàn soá. 4x 3y 68(2) X1 laø giaù trò bieán löôïng x. N laø toång taàn soá. Giaûi heä phöông trình ñöôïc keát quaû x 14 y 4 . Moät HS ñoïc to ñeà baøi. Vaäy soá laàn baén ñöôïc 8 ñieåm laø 14 Soá HS cuûa lôùp laø 36 HS. laàn , soá aàn baén ñöôïc 6 ñieåm laø 4 Sau 13 giôø hai xe gaëp nhau laàn HS hoaït ñoäng theo nhoùm Baøi 42 tr10 SBT Baøi 42 tr10 SBT Goïi soá gheá daøi cuûa lôùp laø x (gheá) ( Ñeà baøi ñöa leân maøn hình ) Goïi vaän toác cuûa xe khaùch laø x( vaø soá HS cuûa lôùp laø y (HS) Haõy choïn aån soá , neâu ñieàu kieän cuûa aån? km ÑK : x,y N , x >1. Laäp caùc phöông trình cuûa baøi toaùn. ) h Neáu xeáp moãi gheá 3 HS thì 6 HS khoâng Laäp heä phöông trình vaø giaûi. coù choã , ta coù phöông trình : Traû lôøi: Vaän toác cuûa xe haøng laø y km y= 3x + 6 () Neáu xeáp moãi gheá 34HS thì thöøa ra moät h gheá , ta coù phöông trình : 13x – 13y = 65 y= 4(x-1)  x – y = 5 (2) Ta coù heä Baøi 48 tr 11 SBT Ta coù heä phöông trình y 3x 6 Ñeà baøi vaø sô ñoà ñöa leân maøn hình) 2 phöôngtrình Laàn 1 x y 65(1) y 4(x 1) 5  3x + 6 = 4x – 4 x y 5(2) GV yeâu caàu HS ñoïc kó ñeà baøi , xem sô ñoà  => x= 10 vaø y = 36 ,sau ñoù hoaït ñoäng nhoùm laäp heä phöông trình Ñaïi dieän 1 nhoùm trình baøy baøi. Soá gheá daøi cuûa lôùp laø 10 gheá . baøi toaùn. GV cho caùc nhoùm hoaït ñoäng khoaûng 5 phuùt thì môøi ñaïi dieän moät nhoùm trình baøy baøi. GV vaø HS kieåm tra baøi laøm cuûa vaøi nhoùm , cho ñieåm nhoùm naøo laøm toát. I. HÖÔÙNG DAÃN VEÀ NHAØ ( 1 ph) Hoïc baøi : Khi giaûi baøi toaùn baèng caùch laäp heä phöông trình , caàn ñoïc kyû ñeà baøi , xaùc ñònh daïng , tìm caùc ñaïi löôïng trong baøi , moái quan heä giöõa chuùng , phaân tích ñaïi löông baèng sô ñoà hoaëc baèng b3ng roài trình baøy toaùn theo ba böôùc ñaõ bieát Baøi taäp : 37 , 38 , 39 SGK tr 24 , 25 II. RUÙT KINH NGHIEÄM SAU TIEÁT DAÏY : Trang 107
  9. Ngaøy soaïn :29/1/12 Ngaøy daïy : 2/2/12 Tuaàn 21 -TPPCT 44 : LUYEÄN TAÄP A.YEÂU CAÀU TROÏNG TAÂM - Tieáp tuïc reøn luyeän kyõ naêng giaûi toaùn , baèng caùch laäp phöông trình taäp trung vaøo daïng toaùn chung vaø rieâng “ voøi nöôùc chaûy vaø toaùn phaàn traêm “ - Hs bieát toùm taéc ñeà baøi , phaân tích ñaïi löôïng baèng baûng , laäp heä phöông trình vaø giaûi heä phöông trình - Cung caáp caùc kieán thöùc thöïc teá cho Hs B. DUÏNG CUÏ DAÏY HOÏC GV : SGK , Baûng phuï, phaán maøu ,phieáu hoïc taäp ,maùy tính boû tuùi , HS : SGK , baûng nhoùm , maùy tính boû tuùi , thöùôc thaúng , C. CAÙC HOAÏT ÑOÄNG TREÂN LÔÙP I. OÅN ÑÒNH LÔÙP (1ph) II. KIEÅM TRA (10 ph) TG HOẠT ĐỘNG GV HOẠT ĐỘNG HS NỘI DUNG 13 HS1 : chöõa baøi taäp HS1 chöõa baøi 37 SGK baøi taäp 37 tr 24 SGK ph 37 tr 24 SGK HS2: Goïi vaän toác cuûa vaät chuyeån ñoäng nhanh laø x (ñaõ höôøng daãn veà Thôøi gian Naêng cm nhaø tieát tröôùc). ( ) vaø vaän toác cuûa vaät chuyeån ñoäng HTCV suaát 1 s ngaøy Hai 4(ngaøy) 1 cm (cv) chaäm laø y . ngöôøi 4 s ÑK : x>y>0. Ngöôøi 1 X(ngaøy) 1 (cv) Khi chuyeån ñoäng cuøng chieàu sau 20 giaây HS2: chöõa baøi taäp x chuùng laïi gaëp nhau , ta coù phöông trình. 45 tr 10 SBT Ngöôøi 2 Y(ngaøy) 1 20x – 20 y = 20 (ñeà baøi ñöa leân maøn (cv) x – y = (1) hình ). y Khi chuyeån ñoäng ngöôïc chieàu , sau 4s GV yeâu caàu HS keû ÑK : x,y>4.Heä phöông trình : chuùng laïi gaëp nhau, ta coù phöông trình baûng phaân tích ñaïi 4x + 4y = 20 löôïng , trình baøy 1 1 1 (1) X + y = 5 (2) mieäng ,phöông trình x y 4 Ta coù heä phöông trình : vaø traû lôøi baøi toaùn. GV nhaän xeùt cho 9 1 x y (1) 1(2) ñieåm x 4 x y 5 (2) HS2 theo baûng phaân tích , ttrình baøy mieäng baøi toaùn roài giaûi heä  2x = 6 => x = 3 phöông trình.  Thay x= 3 vaøo (2) => y = 2 9 3 9.4 (2) => =>x= 12 Thay x= 12 vaøo (1) Nghieäm cuûa heä phöông trình : x 4 3 x 3 1 1 1 1 2 =>y = 6. y 2 12 y 4 y 12 Vaäy vôùi vaän toác cuûa hai vaät chuyeån ñoäng laø x 12 cm cm Nghieäm cuûa heä phöông trình 3 ( )vaø 2 ( ) y 6 s s Traû lôøi : Ngöoøi 1 laøm rieâng ñeå HTCV heát 12 ngaøy. Ngöôøii 2 laøm rieâng ñeå HTCV heát 6 ngaøy. HS lôùp nhaän xeùt baøi laøm cuûa hai baïn. III. DAÏY BAØI MÔÙI TG HOẠT ĐỘNG GV HOẠT ĐỘNG HS NỘI DUNG 30 Baøi 38 tr 24 SGK HS neâu : Baøi 38 tr 24 SGK ph ( ñeà baøi ñöa leân maøn hình ) 4 Goïi thôøi gian voøi 1 chaûy rieâng ñeå ñaày beå laø x (h) Hai voøi (h ) => ñaày beå. 3 Thôøi gian voøi 2 chaûy rieâng ñeå ñaày beå laø y (h ) 4 1 1 ÑK : x,y> Voøi I (h ) + voøi II ( h) 3 Haõy toùm taét ñeà baøi. 6 5 Trang 108
  10. 2 4 => beå. Hai voøi cuøng chaûy trong h thì ñaày beå , vaäy moãi giôø hai voøi chaûyñöôïc Ñieàn baûng phaân tích ñaïi 15 3 löôïng Hoûi môû rieâng moãi voøi bao 3 beå , ta coù phöông trình : laâu ñaày beå ? 4 Thôøi gian Naêng chaûy ñaày suaát 1chaûy 1 3 (1) GV yeâu caàu 2 HS leân baûng , beå 1 h x y 4 Hai voi’ 4 3 1 HS vieát baøi trình baøy ñeå (h) (beå) 1 1 laäp heä phöông trình . Môû voøi thöù nhaát trong 10 phuùt (= h) ñöôïc beå . 3 4 6 6x 1 1 Voøi 1 X(h) 1 Môû voøi thöù hai trong 12 phuùt (=h ) ñöôïc beå. (beå) 5 5y x 2 HS lôùp trình baøy baøi laøm Voøi 2 Y(h) 1 Caû hai voøi chaûy ñöôïc beå, ta phöông trình : vaøo vôû. (beå) 15 y 1 1 2 4 + = (2) ÑK : x,y> 6x 5y 15 3 Ta coù heä phöông trình : HS1 vieát : 1 1 3 1 1 3 (10 (1) HS2 Giaûi heä phöông trình . x y 4 x y 4 Nhaân phöông trình (2) vôùi (I) (I) 1 1 2 5 1 2 5 (2) 6x 5y 15 6x y 3 1 1 Tröø töøng veá hai phöông trình ñöôïc = => x= 2 Baøi 39 tr 25 SGK 6x 12 ( ñeà baøi ñöa leân maøn hình ) Thay x = 2 vaøo (1) GV : ñaây laø baøi toaùn noùi veà 1 1 3 1 1 =>y =4. thueá VAT, neáu moät loaïi 2 y 4 y 4 haøng coù möùc thueá VAT 10 % , em hieåu ñieàu ñoù ntn? x 2 Nghieäm cuûa heä phöông trình laø : Choïn aån soá. y 4 Bieåu thò caùc ñaïi löôïng vaø Traû lôøi : voøi 1 chaûy rieâng ñeå ñaày beå heát 2 giôø , voøi 2 chaûy rieâng ñeå ñaåy beå laëp phöông trình baøi toaùn. Neáu loaïi haøng coù möùc heát 4 giôø. GV yeâu caàu phaàn giaûi heä thueá VAT 10% nghóa laø Baøi 39 tr 25 SGK phöông trình , HS veà nhaø chöa keå thueá , giaù cuûa Goïi soá tieàn phaûi traû cho moãi loaïi haøng khoâng keå thueá VAT laàn löôït laø x vaø tieáp tuïc laøm. haøng ñoù laø 100%, keå theâm y (trieäu ñoàng ).ÑK : x,y >0 thueá 10%, vaäy toång coäng 110 laø 110%. Vaäy LH 1, vôùi möùc thueá 10% phaûi traû x. 100 108 Loaïi haøng thöù hai, vôùi möùc thueá 8% phaûi traû x 100 110 108 Ta coù phöông tr ình x + y = 2,17. 100 100 109 Caû hai loaïi haøng vôùi möùc thueá 9% phaûi traû (x + y)Ta coù phöông trình 100 : 109 (x + y) = 2,18 100 Ta coù heä phöông trình : 110x 108y 217 110x 108y 217 109(x y) 218 x y 2 IV. HÖÔÙNG DAÅN VEÀ NHAØ ( 1 ph) Hoïc baøi : Oân taäp chöông III laøm caùc caâu hoûi oân taäp chöông Hoïc toùm taéc caùc kieán thöùc caàn nhôù Baøi taäp : 39 , 40 , 41 , 42 SGK tr 25 , 27 Trang 109
  11. Ngaøy soaïn : 4/2/12 Ngaøy daïy : 7/2/12 Tuaàn 22 - TPPCT 45 : OÂN TAÄP CHÖÔNG III A.YEÂU CAÀU TROÏNG TAÂM - Kieán thöùc : cuõng coá caùc kieá thöùc ñaõ hoïc trong chöông , ñaëc bieät caàn chuù yù : - Kn nghieäm vaø taäp nghieäm cuûa phöông trình vaø heä phöông trình baäc nhaát 2 aån cuøng vôùi minh hoaï hình hoïc cuûa chuùng - Caùc phöông phaùp giaûi heä phöông trình baâc nhaát 2 aån :” baèng phöông phaùp theá vaø phöông phaùp coäng ñaïi soá “ - Kyõ naêng : cuõng coá vaø naâng cao kyõ naêng giaûi phöông trình vaø heä phöông trình baäc nhaát hai aån B. DUÏNG CUÏ DAÏY HOÏC GV : SGK , Baûng phuï, phaán maøu ,phieáu hoïc taäp ,maùy tính boû tuùi , thöùôc thaúng , eâke com pa , baûng toùm taéc caùc kieán thöùc caàn nhôù , caâu hoûi oân taäp HS : SGK , baûng nhoùm , maùy tính boû tuùi , thöùôc thaúng , eâke com pa. baûng toùm taéc caùc kieán thöùc caàn nhôù , laøm caùc caâu hoûi oân taäp C. CAÙC HOAÏT ÑOÄNG TREÂN LÔÙP I. OÅN ÑÒNH LÔÙP (1ph) II. KIEÅM TRA (8 ph) TG HOẠT ĐỘNG GV HOẠT ĐỘNG HS NỘI DUNG - Theá naøo laø phöông trình baâc nhaát 2 aån ? cho VD . - Phöông trình baäc nhaát 2 - Phöông trình baäc nhaát 2 - Caùc phöông trình sau phöông trình naøo laø phöông trình baäc aån x vaø y laø heä thöùc coù aån x vaø y laø heä thöùc coù 8 daïng ax + by = c trong ñoù daïng ax + by = c trong ñoù a PH nhaát 2 aån : a/ 2x - 3 y = 3 b/ 0x + 2y = 4 c/ 0x + 0y = 7 a , b , c laø caùc soá ñaõ bieát , b , c laø caùc soá ñaõ bieát d/ 5x – 0y = 0 e/ x + y – z = 7 (a 0 hoaëc b 0 ) (a 0 hoaëc b 0 ) (Vôùi x , y , z laø caùc aån soá ) - VD : hs laáy vd minh hoaï - VD : 3x + 2y = 4 - Phöiông trình baäc nhaát 2 aån soá coù bao nhieâu nghieäm soá ? - Phöông trình a , b , d laø - Phöông trình a , b , d laø - GV nhaán maïnh : Moãi nghieäm cuûa phöông trình laø moät caëp soá caùc phöông trình baäc nhaát caùc phöông trình baäc nhaát 2 (x,y) thoaû maõn phöông trình . 2 aån aån - Trong maët phaúng toaï ñoä , taäp nghieäm cuûa noù ñöôïc bieåu dieãn - Phöong trình baäc nhaát 2 - Phöong trình baäc nhaát 2 bôûi ñöôøng thaúng ax + by = c. aån ax + by = c bao giôø aån ax + by = c bao giôø cuõng cuõng coù voâ soá nghieäm coù voâ soá nghieäm III. OÂN TAÄP TG HOẠT ĐỘNG GV HOẠT ĐỘNG HS NỘI DUNG 20 GV : cho heä phöông trình Hs traû lôøi 1. Oân taäp heä phöông trình baäc nhaát hai aån ph ax by c(d) Moät heä phöông trình baäc nhaát hai aån coù theå a' x b' y c'(d') coù : HS : Baïn cöôøng noùi sai vì Moät nghieäm duy nhaát neáu (d)caét (d’) Em haõy cho bieát moät heä phöông trình baäc moãi nghieäm cuûa heä phöông Voâ nghieäm neáu (d) //(d’) nhaát hai aån coù theå coù bao nhieâu nghieäm soá ? trình hai aån laø moät caëp soá Voâ nghieäm neáu (d) truøng (d’) GV ñöa caâu hoûi 1 tr 25 SGK leân maøn hình : (x,y) thoaû maõn phöông trình x y 3 , Sau khi giaûi heä x y 1 Phaûi noùi : heä phöông trình a) baøi taäp 40 tr 27 SGK(I) coù moät nghieäm laø (x,y) = Baïn cöôøng keát luaän heä phöông trình coù hai (2,1). nghieäm : x= 2 vaø y = 1 . Moät HS ñoïc to caâu hoûi. Theo em ñieàu ñoù ñuùng hay sai ? Neáu sai thì HS bieán ñoåi : phaûi phaùt bieåu theá naøo cho ñuùng ? AX + by = c GV ñöa tieáp caâu hoûi 2 tr 25 SGK leân maøn  by = -ax + c hình. a c GV löu yù ñieàu kieän :  y = - x (d) A,b,c,a’,b’,c’ khaùc 0 vaø gôïi yù : haõy bieán ñoåi b b caùc phöông trine treân veà daïng hs baäc nhaát a;x +b’y = c’ Trang 110
  12. roài caên cöù vaøo vò trí töông ñoái cuûa (d) vaø  b’y = - a’x + c’ 2x 5y 2 (d’) ñeå giaûi thích a' c'  y = x (d') 2 a b c b' b' x y 1 Neáu thì caùc heä soá goùc vaø 5 a' b' c' a b c Nhaän xeùt: tung ñoä goùc cuûa hai ñöôøng thaúng (d) vaø (d’) Neáu thì - a' b' c' 2 5 2 a b c ntn? a a' c c' Coù ( ) a b c vaø neân 2 1 1 a' b' c' Neáu , haõy chöùng toû heä b b' b b' => heä phöông tr ình voâ nghieäm. a' b' c' (d) truøng vôùi (d’). phöông tr ình voâ nghieäm. 2x 5y 2 Vaäy heä phöông tr inh voâ soá Giaûi (I)  a b 2x 5y 5 Neáu , haõy chöùng toû heä phöông tr nghieäm. a' b' a b c 0x 0y 3 HS : Neáu thì  ình coù nghieäm duy nhaát. a' b' c' 2x 5y 2 Sau ñoù GV yeâu caàu HS hoaït ñoäng nhoùm : hệ phương tr ình vô nghiệm. giaûi baøi taäp 40 tr 27 SGK theo caùc böôùc : a a' c c' Döïa vaøo caùc heä soá cuûa heä phöông tr ình , vaø neân  Minh hoạ hình học nhaän xeùt soá nghieäm cuûa heä . b b' b b' 0,2x 0,1y 0,3 (d) song song vôùi (d’) . vaäy b) (II) Giaûi heä phöông trình baèng phöông phaùp 3x y 5 coäng hoaëc theá. heä phöông tr ình voâ nghieäm a b 2 1 a b Neáu thì - Nhận xeùt : ( ) a' b' 3 1 a' b' a a' =>hệ phương tr ình có một nghiệm duy nhất . neân (d) caét (d’). Giải : b b' 2x y 3 x 2 vaäy heä phöông trine coù moät (II)  nghieäm duy nhaát . 3x y 5 2x y 3 HS hoaït ñoäng theo nhoùm : x 2 Minh hoạ đồ thị  Minh hoạ hình học. y 1 3 1 Đại diện các nhóm trình bày x y lời giải . c)(III) 2 2 Minh hoaï hình hoïc keát quaû tìm ñöôïc . HS lớp nhận xét , chữa bài 3x 2y 1 GV chia lôùp laøm 3 phaàn , Moãi phaàn laøm HS quan sát bài giải của bài moät caâu. 40 vừa chữa , trả lời .Trong GV kieåm tra hoaït ñoäng cuûa caùc nhoùm HS. quá trine giải hệ phương Nhận xeùt trình , có một phương trình GV cho caùc nhoùm hoaït ñoäng khoaûng 6 phuùt 3 1 một ẩn. thì yeâu caàu ñaïi dieän 3 nhoùm leân trine baøy 1 a b c Nếu phương trnh một ẩn đó 2 2 ( ) baøi giaûi. vô nghiệm thì hệ phương tr 3 2 1 a' b' c' GV nhaän xeùt baøi giaûi cuûa caùc nhoùm . ình đã cho vô nghiệm . hệ phương tr ình vô số nghiệm . GV ñöa caâu hoûi 3 tr 25 SGK leân maøn hình Nếu phương trnh một ẩn Giải : vaø ñoïc caâu hoûi ñoù. đó có vô số nghiệm thì hệ phương tr ình đã cho vô số 3x 2y 1 0x 0y 0 (III) nghiệm, cần chỉ ra công thức 3x 2y 1 3x 2y 1 nghiệm tổng quát của hệ . Hệ phương tr ình vô số nghiệm . công thức nghiệm tổng quát của hệ : x R 3 1 y x 2 2 IV. VAÄN DUÏNG – CUÛNG COÁ (15 PH) TG HOẠT ĐỘNG GV HOẠT ĐỘNG HS NỘI DUNG Bài 51 (a,c) tr 11 SBT Bài 51 (a,c) tr 11 SBT Giải các hệ phương trình sau : a) Trang 111
  13. 15 4x y 5 Hai HS lên bảng trình bày . 4x y 5 y 4x 5 ph a) 3x 2y 12 3x 2y 12 3x 2( 4x 5) 12 HS có thể trình bày gọn . y 4x 5 x 2 GV nêu yêu cầu HS giải hai bài bằng hai cách khác nhau : 3x 8x 10 12 y 4( 2) 5 phương pháp cộng , phương x 2 pháp thế. Sau khi giải xong cho HS nhắc y 3 lại cách giải hệ phương trình 3(x y) 9 2(x y) bằng các phương pháp đó. c) (đưa phần 3; 4 tr 26 SGK lên 2(x y) 3(x y) 11 màn hình) Bài 41(a) Giải hệ phương trình 3x 3y 2x 2y 9 x 5 (1 3)y 1(1) 2x 2y 3x 3y 11 10y 20 y 2 (1 3)x y 5 1(2) GV hướng dẫn HS cách làm. x 5y 9 x 9 5( 2) Giả sử muốn khử ẩn x, hãy tìm x 1 hệ số nhân thích hợp của mỗi phương trình. y 2 với (1 - 3 ) và nhân hai vế của phương trình (2) với 5 ,ta có : x. 5(1 3) (1 3)y 1 3 x.(1 3). 5 5y 5 x 5(1 3) 2y 1 3 x 5(1 3) 5y 5 Trừ từng vế hai phương trình được 3y= 5 3 1 5 3 1 Y= vào (1) ta tìm được x = 3 5 3 1 3 V. HÖÔÙNG DAÃN VEÀ NHAØ ( 1 ph) Baøi taäp : 43 , 44 , 46 sgk tr 27 Tieá sau oân taäp tieáp chöông III phaàn giaûi baøi toaùn baèng caùch laäp heä phöông trình VI. RUÙT KINH NGHIEÄM SAU TIEÁT DAÏY : . . Trang 112
  14. Ngaøy soaïn : 4/2/12 Ngaøy daïy : 7/2/12 Tuaàn 22 - TPPCT 46 : OÂN TAÄP CHÖÔNG III (TT) A.YEÂU CAÀU TROÏNG TAÂM - Kieán thöùc : Cuõng coá caùc kieán thöùc ñaõ hoïc trong chöông , troïng taâm laø giaûi baøi toaùn baèng caùch laäp heä phöông trình - Kyõ naêng : Naâng cao kyõ naêng phaân tích baøi toaùn trình baøy baøi toaùn qua caùc böôùc B. DUÏNG CUÏ DAÏY HOÏC GV : SGK , Baûng phuï, phaán maøu ,phieáu hoïc taäp ,maùy tính boû tuùi , thöùôc thaúng , eâke com pa HS : SGK , baûng nhoùm , maùy tính boû tuùi , thöùôc thaúng , eâke com pa. C. CAÙC HOAÏT ÑOÄNG TREÂN LÔÙP I. OÅN ÑÒNH LÔÙP (1ph) II. KIEÅM TRA ( 10 ph) TG HOẠT ĐỘNG GV HOẠT ĐỘNG HS NỘI DUNG HS1 : Nêu các bước giải bài toán bằng cách Nêu ba bước giải bài toán bằng cách lập hệ phương trình lập hệ phương trình . (câu 5 tr 26 SGK) 10 Bài 43 tr 27 SGK Bài 43 tr 27 SGK. GV đưa sơ đồ vẽ sẵn, yêu cầu HS chọn ẩn và Gọi vận tốc của người đi nhanh là x (km/h) ph lập hệ phương trình bài toán. vận tốc của người đi chậm là y (km/h) TH1 :cùng khởi hành HS2 lên bảng làm tiếp (1) => y = 0,8x (1’) Thay (1’) vào (2) : TH2 : Ngưòi đi chậm (B) khởi hành trước 6 MC : 8x 1 14,4 +0,8x = 18 phút = h 0,8x=3,6 10 x = 4,5 Thay x= 4,5 vào (1’) y= 0,8.4,5 GV nhận xeùt baøi laøm của HS1 rồi gọi tiếp  y= 3,6. HS2 leân giải hệ phương trình vaø trả lôøi baøi x 4,5 toaùn  Nghiệm của hệ phương trình là y 3,6 Trả lời : vận tốc của người đi nhanh là v4,5km/h. GV nhận xeùt cho điểm. vận tốc của người đi chậm là 3,6km/h. HS nhận xét bài làm của bạn. III. DAÏY BAØI MÔÙI TG HOẠT ĐỘNG GV HOẠT ĐỘNG HS NỘI DUNG (Đề bài đưa lên màn hình) Thời Năng Baøi 45 SGK tr 27 GV tóm tắt đề bài : gian suất 1 Gọi thời gian đội I làm riêng để HTCV 33 Hai đội HTCV ngày là x ngày. Gọi thời gian đội II làm riêng (v ới n ăng ph (12 ngày) =>HTCV Đội x(ngày) 1 Hai đội + Đôi II =>HTCV suất ban đ ầu ) để HTCV laø y ngaøy . ÑK I y(ngày) (cv) 1 x : x,y >12. (8 ngày) ( HS gấp đôi ; 3 ngày) Đội II 2 1 1 Vaäy moãi ngaøy ñoäi I laøm ñöôïc (cv) , GV kẻ bảng phân tích đại lượng , yêu (cv) x cầuHS nêu cách điền. 12(ngày y 1 ) ñoäi II laøm ñöôïc (cv) Hai y đội 1 Hai ñoäi laøm chung trong 12 ngaøy thì (cv) HTCV , vaäy ta coù phöông trình GV gọi HS khác trình bày bài giải đến lập 12 1 1 1 ươ (1) xong ph ng trình (1) x y 12 ĐK : x,y >12 Hai ñoäi laøm trong 8 ngaøy ñöôïc 8 2 ( cv) GV : Hãy phân tích tiếp trường hợp 2 để 12 3 Trang 113
  15. lập phương trình 2 của bài toán 2 Ñoäi II laøm vôùi naêng suaát gaáp ñoâi ( ) y trong 3,5 ngaøy thì hoaøn thaønh noái CV, GV yêu cầu HS lên giải hệ phương trình ta coù phöông trình : 2 2 7 . 1 3 y 2 7 1 Naêm Naêm nay y 3 ngoaùi y= 21 Ñôn vò 1 x (taán) 115% x Ta coù heä phöông trình : (taán) 1 1 1 (1) Ñôn vò 2 y(taán) 112%y x y 12 (taán) y 21(2) Hai ñôn 720 819(taán) vò (taán) Thay y = 21 vaøo phöông trình (1): 1 1 1 x 21 12 84 + 4x = 7x x= 28. Nghieäm cuûa heä phöông trình laø : x 28 y 21 Traû lôøi : vôùi naêng suaát ban ñaàu , ñeå ÑK : x >0; y>0 HTCV ñoäi I phaûi laøm trong 28 ngaøy , HS trình baøy HS1 trình baøy töø ñoäi II phaûi laøm trong 21 ngaøy. choïn aån ñeán khi laäp xong phöông trình (1) Bài 46 tr 27 SGK Bài 46 tr 27 SGK Ta coù heä phöông trình : (Đề bài đưa lên màn hình) HS2 trình baøy ñeán laäp xong phöông trình (2). x y 720 GV hướng dẫn HS phân tích bảng. chọn ẩn, điền dần vào bảng. 115 112 ă đơ ị ứ ấ ượ ứ x y 819 N m nay, n v th nh t v t m c 15%, 100 100 vậy đơn vị thứ nhất đạt bao nhiêu phần trăm so với năm ngoái? HS3 giaûi heä phöông trình . Tương tự với đơn vị thứ hai. x 420 Keát quaû Trình bày miệng bài toán. y 300 GV yêu cầu một HS lên bảng giải hệ phương trình và trả lời bài toán. Traû lôøi : Naêm ngoaùi ñôn vò thöù nhaát thu ñöôïc 420 taán thoùc, ñôn vò thöù hai thu ñöôïc 300 taán thoùc. Naêm nay ñôn vò thöù nhaát thu ñöôïc 115 .420 483 (taán thoùc) 100 Ñôn vò thöù hai thu ñöôïc 112 .300 336 Moät HS ñoïc to ñeà baøi . 100 (taán thoùc) HS : Bài 44 (tr 27 SGK) (Đề bài đưa lên màn hình) Hãy chọn ẩn số ? Bài 44 (tr 27 SGK) Lập phương trình (1) Phương trình (2) biểu thị mối quan hệ về Goïi khoái löôïng ñoàng trong hôïp kim laø thể tích . x(g) vaø khoái löôïng keõm trong hôïp kim 3 Biết 89g đồng có thể tích 10 cm laø y (g) Vậy x (g) đồng có thể tích là bao nhiêu cm ÑK : x > 0, y > 0. Trang 114
  16. 3 ? Vì khoái löôïng cuûa vaät laø 124g neân ta coù 3 phöông trình x + y = 124. Biết 7g kẽm có thể tích 1 cm 3 HS : x gam ñoàng coù theå tích laø : Vậy y (g) kẽm có thể tích là bao nhiêu cm 10 Hãy lập phương trình (2) .x(cm3 ) Từ đó lập hệ phương trình . 89 GV yêu cầu HS về nhà giải hệ phương 1 Y gam keõm coù theå tích laø .y(cm3 ) trình. 7 Biết kết quả là trong hợp kim có 89g đồng 3 và 35g kẽm. Theå tích cuûa vaät laø 15cm , neân ta coù GV lưu ý HS : khi giải toán bằng cách lập 10 1 phöông trình : x y 15. phương trình. 89 7 chọn ẩn số cần có đơn vị cho ẩn (nếu có ) và Ta coù heä phöông trình : tìm điều kiện thích hợp . x y 124 Khi biểu diễn các đại lượng chưa biết cần kèm theo đơn vị ( nếu có ). 10 1 x y 15 Khi lập và giải phương trình không ghi đơn 89 7 vị. Khi trả lời phải kèm theo đơn vị (nếu có ). IV. HÖÔÙNG DAÃN VEÀ NHAØ ( 1 ph) Hoïc baøi : Oân taâp lyù thuyeát vaø caùc daïng baøi taäp cuûa chöông Baøi taäp : 54 , 55 , 56 , 57 SBT tr 12 Tieát sau kieåm tra 45 phuùt VI. RUÙT KINH NGHIEÄM SAU TIEÁT DAÏY : . . Trang 115
  17. Ngaøy soaïn :16/2/12 Ngaøy daïy :20/2/12 Tuaàn 23 -TPPCT 47 : KIEÅM TR 45 PH A - môc tiªu Qua bµi nµy häc sinh cÇn : - KiÓm tra viÖc n¾m kiÕn thøc c¬ b¶n vÒ : ph­¬ng tr×nh bËc nhÊt hai Èn sè, hÖ hai ph­¬ng tr×nh bËc nhÊt hai Èn sè . - KiÓm tra kü n¨ng gi¶i to¸n vÒ hÖ ph­¬ng tr×nh , gi¶i bµi to¸n b»ng c¸ch lËp hÖ ph­¬ng tr×nh. B- Ma trận Cấp độ Vận dụng Nhận biết Thông hiểu Cộng Chủ đề Cấp độ thấp Cấp độ cao TNKQ TL TNKQ TL TNKQ TL TNKQ TL Dựa vào định nghĩa, Dựa vào khái niệm về hệ tính chất để xác định phương trình tương đương Phương trình bậc nghiệm, nghiệm tổng và hiểu được quy tắc nhân nhất hai ẩn; quát của phương, minh hai vế của của một phương Hệ phương trình họa tập nghiệm của trình để xác định hai hệ bậc nhất hai ẩn phương trình bậc nhất phương trình tương đương., hai ẩn; giải hệ phương trình Số câu 4 1 1 1 7 Số điểm - Tỉ lệ % 4 đ =40% 1đ =10% 1đ =10% 1đ=10% 7 đ= 70% Hs hiểu cách giải hệ phương Giải hpt trình Số câu 1 1 Số điểm - Tỉ lệ % 1 đ=10% 1 đ=10% Áp dụng được các Giải bài toán bằng bước giải bài toán cách lập hệ bằng cách lập hệ phương trình phương trình. Số câu 1 1 Số điểmTỉ lệ % 2 đ = 20% 2 đ = 20% Tổng số câu 5 3 1 9 Tổng số điểm 5đ =50% 3đ =30% 2 đ = 20% 10đ = 100 Tỉ lệ % I. ĐỀ BÀI A- Tr¾c nghiÖm: (4.5®) H·y khoanh trßn vµo ý ®óng nhÊt trong c¸c c©u sau: - C©u1: Ph­¬ng tr×nh nµo sau ®©y lµ ph­¬ng tr×nh bËc nhÊt cã hai Èn sè .? A) 2x2+y = 0 B) 2x+y = 0 C) 2x = 0 D) C¶ hai ph­¬ng tr×nh ë ý B vµ C - C©u2: Sè nghiÖm cña ph­¬ng tr×nh bËc nhÊt cã hai Èn sè lµ: A) Cã 1 nghiÖm duy nhÊt ; B) V« nghiÖm ; C) V« sè nghiÖm ; D) C¶ A,B,C ®Òu ®óng - C©u3: NghiÖm tæng qu¸t cña ph­¬ng tr×nh : 2x-3y= 6 lµ: 2 3 A) (x R : y=x 2 ) ; B) (x=y 3 ; y R ) ; 3 2 C) C¶ A,B ®Òu sai ; D) C¶ A,B ®Òu ®óng. x y 4 - C©u4: Cho hÖ ph­¬ng tr×nh : Kh¼ng ®Þnh nµo sau ®©y lµ ®óng ? 2x 2y m A) HÖ cã nghiÖm víi mäi m ; B)HÖ lu«n lu«n v« nghiÖm khi vµ chØ khi m 0 C) HÖ cã v« sè nghiÖm ; D) HÖ cã nghiÖm khi vµ chØ khi m 4 - C©u5: Cho ph­¬ng tr×nh : 3x - 5y = 6 . Mét ph­¬ng tr×nh cïng víi ph­¬ng tr×nh trªn lµm thµnh mét hÖ ph­¬ng tr×nh cã nghiÖm duy nhÊt lµ : A) 6x-10y =12 ; B) 3x-5y =1 ; C) 2x+y =1 ; D) 3x-5y =6 B. TỰ LUẬN: (5 ®iÓm ) Trang 116
  18. x 2y 3 (1) Bµi 1: (2®) Gi¶i hÖ ph­¬nh tr×nh sau: 2x y 2 (2) a. Biến đổi hệ phương trình sao cho hệ số biến x của hai phương trình bằng nhau b. giải hệ phương trình Bµi 2 : (1®) X¸c ®Þnh a, b ®Ó ®­êng th¼ng y = ax+b ®i qua hai ®iÓm A (1;2) vµ B (-1;0) Bµi 3 : (2®) Gi¶i bµi to¸n sau b»ng c¸ch lËp hÖ ph­¬ng tr×nh Hai c¹nh gãc vu«ng cña mét tam gi¸c vu«ng h¬n kÐm nhau 2cm . NÕu gi¶m c¹nh lín ®i 4cm vµ t¨ng c¹nh nhá lªn 6cm th× diÖn tÝch kh«ng ®æi . TÝnh diÖn tÝch cña tam gi¸c vu«ng C. s¬ l­îc vÒ ®¸p ¸n vµ biÓu ®iÓm: A-Tr¾c nghiÖm : (5® ). Mçi c©u 1 ®iÓm 1-D ; 2-C ; 3-D ; 4-B ; 5-C B. TẬ LUẬN: (5 ®iÓm ) Bài Nội dung Điểm Bài 1 - Khö ®­îc Èn x hoÆc y T×m ®­îc (0,5®) x=1 ; y=2 (0,5®) - KÕt luËn nghiÖm cña hÖ ph­¬ng tr×nh lµ ( x=1 ; y=2 ) (0,5®) Bài 2 - ThÕ x=1 ; y=2 vµo ph­¬ng tr×nh: y=ax+b , tacã : a+b = 2 (0,25®) - ThÕ x=-1 ; y=0 vµo ph­¬ng tr×nh :y=ax+b , ta cã;-a+b=0 (0,25®) a b 2 -LËp ®­îc hÖ a b 0 - Gi¶i hÖ ph­¬ng tr×nh ta t×m ®­îc a=1 ; b= 1 (0.5®) - kÕt luËn : a=1 ; b = (0.5®) Bài 3 - Gäi x (cm) lµ ®é dµi c¹nh gãc vu«ng lín (x>0) 0,25 - Gäi y (cm) lµ ®é dµi c¹nh gãc vuång nhá (y>0) 0,25 x y 2 0,5 - LËp ®­îc hÖ 3x 2y 12 - Gi¶i hÖ t×m ®­îc x = 8 ; y = 6 - DiÖn tÝch cña tam gi¸c lµ : 24(cm 2) 0,25 0,25 VI. RUÙT KINH NGHIEÄM SAU TIEÁT DAÏY : . . Trang 117
  19. I. HAØM SOÁ Y = AX2 (A ≠ 0) . TÍNH CHAÁT - ÑOÀ THÒ a. Kieán thöùc Hieåu caùc tính chaát cuûa haøm soá y = ax2 b. Kyõ naêng Bieát veõ ñoà thò haøm soá y = ax2 vôùi giaù trò baèng soá cuûa a II. PHÖÔNG TRÌNH BAÄC HAI MOÄT AÅN a. Kieán thöùc Hieåu KN phöông trình baäc hai moät aån b. Kyõ naêng Vaän duïng ñöôïc caùch giaûi phöông trình baäc hai moät aån, ñaëc bieät laø coâng thöùc nghieäm cuûa phöông trình ñoù (neáu phöông trình coù nghieäm) III. ÑÒNH LÍ VI-EÙT VAØ ÖÙNG DUÏNG a. Kieán thöùc Hieåu vaø vaän duïng ñònh lí vi-eùt ñeå tình nhaãm nghieäm cuûa phöông trình baäc hai moät aån, tìm hai soá bieát toång vaø tích chuûa chuùng IV. PHÖÔNG TRÌNH QUY VEÀ PHÖÔNG TRÌNH BAÄC HAI a. Kieán thöùc Bieát nhaän dang phöông trình ñôn giaûn quy veà phöông trình baäc hai vaø bieát caùch ñaët aån phuï thích hôïp ñeå ñöa phöông trình ñaõ cho veà phöông trình baäc hai ñoái vôùi aån phuï b. Kyõ naêng Giaûi ñöôïc moät soá phöông trình ñôn giaûn quy veà phöông trình baäc hai V. GIAÛI BAØI TOAÙN BAÈNG CAÙCH LAÄP PHÖÔNG TRÌNH BAÄC HAI MOÄT AÅN a. Kyõ naêng - Bieát caùch chuyeån baøi toaùn coù lôøi vaên sang baøi toaùn giaûi phöông trình baäc hai moät aån Vaän duïng caùc böôùc giaûi baøi toaùn baèng caùch laäp heä hai phöông trình baäc hai Trang 118
  20. Ngaøy soaïn :16/2/12 Ngaøy daïy :20/2/12 Tuaàn 23 - TPPCT 48 : BAØI 1 : HAØM SOÁ Y = AX2 (A 0) A.YEÂU CAÀU TROÏNG TAÂM - Veà kieán thöùc : Hs thaáy ñöôïc trong thöïc teá coù nhöõng haøm soá coù daïng y = ax2 (a 0) - Hs naém vöõng ñuôïc tính chaát vaø nhaän xeùt veà haøm soá y = ax2 (a 0) - Veà kyõ naêng : Hs bieát caùch tính giaù trò cuûa haøm soá töông öùng giaù trò cho tröôùc cuûa bieán soá - Tính thöïc tieån : Hs thaáy ñöôïc theâm moät laàn nöõa lieân heä hai chieàu cuûa toaùn hoïc vôùi thöïc teá : “ toaùn hoïc xuaát phaùt töø thöïc teá vaø noù quay laïi phuïc vuï cho thöïc teá “ B. DUÏNG CUÏ DAÏY HOÏC GV : SGK , Baûng phuï, phaán maøu ,phieáu hoïc taäp ,maùy tính boû tuùi , HS : SGK , baûng nhoùm , maùy tính boû tuùi , thöùôc thaúng ,buùt daï C. CAÙC HOAÏT ÑOÄNG TREÂN LÔÙP I. OÅN ÑÒNH LÔÙP (1ph) II. KIEÅM TRA III. DAÏY BAØI MÔÙI GV ñaët vaán ñeà : chöông 2 chuùng ta ñaõ nghieân cöùu haøm soá baäc nhaát vaø ñaõ bieát raèng noù naõy sinh töø nhu caàu cuûa thöïc teá cuoäc soáng , ta thaáy coù nhieàu moái lieân heä ñöôïc bieåu thò bôûi haøm soá Hs nghe GV trình baøy vaø baäc 2 , vaø cuõng nhö haøm soá baäc nhaát ,haøm soá baäc hai cuõng quay trôû laïi phuïc vuï thöïc teá nhö môû phaàn muïc luïc SGK tr 3 giaûi phöông trình , giaûi baùi toaùn baèng caùch laäp phöông trình hay nhöõng baøi toaùn cöïc trò . Trong 137 ñeå theo doõi ph tieát hoïc naøy vaø tieát hoïc sau chuùng ta seõ tìm hieåu tính chaát vaø ñoà thò cuûa haøm soá baäc hai ñôn giaûn nhaát Baây giôø ta haõy xeùt 1 VD TG HOẠT ĐỘNG GV HOẠT ĐỘNG HS NỘI DUNG GV đ ưa “ V í d ụ m ở đ ầu “ở SGK tr 28 leân maøn hình vaø 1. VD môû ñaàu goïi 1 HS ñoïc. :Sgk 7p GV ñaët caâu hoûi : Nhìn vaøo baûng treân, em haõy cho bieát S1 Hs ñoïc ñeà baøi h = 5 ñöôïc tính ntn? HS traû lôøi caâu hoûi cuûa GV S4 = 80 ñöôïc tính ntn? HS ñoïc tieáp baûng giaù trò töông öùng GV höôùng daãn : Trong coâng thöùc S= 5t2 , neáu thay s bôûi cuûa s vaø t y, thay t bôûi x, thay 5 bôûi a thì ta coù coâng thuùc naøo ? Trong thöïc teá coøn nhieàu caëp ñaïi löôïng cuõng ñöôïc lieân heä bôûi coâng thöùc daïng y = ax2 (a 0 ) nhö dieän tích hình y = ax2 vuoâng vaø caïnh cuûa noù (S= a2 ), dieän tích hình troøn vaø baùn kính cuûa noù (S = R 2 ) Haøm soá y= ax2 (a 0 ) laø daïng ñôn giaûn nhaát cuûahs baäc hai. Sau ñaây chuùng ta seõ xeùt tính chaát cuûa caùc hs ñoù. Ta seõ thoâng qua vieäc xeùt caùc ví duï ñeå ruùt ra caùc tính chaát cuûa hs y= ax2 (a 0 ). GV ñöa leân maøn hình baøi ?1 Ñieàn vaøo nhöõng oâ troáng caùc giaù trò töông öùng cuûa y trong hai baûng sau : Baûng 1 : 2 HS laøm baøi vaøo giaáy trong x -3 -2 -1 0 1 2 3 HS döôùi lôùp ñieàn baèng buùt chì vaøo Y=2x 2 18 8 2 0 2 8 18 SGK. HS : Döïa vaøo baûng treân : 2. Tính chaát cuûa 25 Baûng 2 : haøm soá y = ax2 ph X -3 -2 -1 0 1 2 3 (a 0) Y= -2x -18 -8 -2 0 - -8 -18 - Neáu a>0 thì haøm 2 2 soá nghòch bieán khi x Toång quaùt : 0 GV cho HS döôùi lôùp ñieàn baèng buùt chì vaøo SGK, ñöa giaáy 0 Xaùc ñònh vôùi moïi giaù trò cuûa x - Neáu a<0 thì haøm Trang 119
  21. trong in saün 2 baûng cho 2 HS ñieàn (1 phuùt ). thuoäc R, coù tính chaát sau : soá nghòch bieán khi x Laáy 2 baûng giaáy trong ñeå ñöa leân maøn hình kieåm tra. Neáu a >0 thì hs nghòch bieán khi x 0. khi x > 0 Ñöa baøi ?2 leân maøn hình , cho HS chuaån bò khoaûng 1 phuùt Neáu a 0. . Goïi 1 HS traû lôøi. HS hoaït ñoäng nhoùm laøm ?3 Khi x taêng nhöng luoân GV khaúng ñònh , ñoái vôùi hai hs cuï theå laø y = 2x2 Vaø y = - aâm thì y giaûm. 2x 2 Baøi laøm cuûa caùc nhoùm . Khi x taêng nhöng luoân thì ta coù caùc keát luaän treân. Toång quaùt, ngöôøi ta chöùng döông thì y taêng. Ñaïi dieän moät nhoùm trình baøy baøi , 2 minh ñöôïc hs y = 2x 2 * Ñoái vôùi hs y = -2x HS lôùp nhaän xeùt , goùp yù . (a 0 ) coù tính chaát sau : Khi x taêng nhöng luoân Moät HS leân baûng ñieàn. aâm thì y taêng. GV ñöa leân maøn hình caùc tính chaát cuûa hs y = 2x 2 Nhaän xeùt. Khi x taêng nhöng luoân (a 0 ) Neáu a > 0 thì y > 0 vôùi moïi x 0 . y döông thì y giaûm. = 0 khi x = 0 Moät HS ñoïc keát luaän (to GV yeâu caàu HS hoaït ñoäng nhoùm laøm?3 Giaù trò nhoû nhaát cuûa hs laø y = 0 , roõ). GV yeâu caàu ñaïi dieän moät nhoùm HS trình baøy baøi laøm cuûa Neáu a 0 thì y > 0 keát luaän ñuùng . 1 vôùi moïi x 0 ; y = x 2 Nhaän xeùt 0 khi x =0 . Giaù trò Neáu a > 0 thì y vôùi moïi x 0 ;y = 0 khi x = Giaù trò 2 1 nhoû nhaát cuûa haøm nhoû nhaát cuûa hs laø y = Nhaän xeùt : a= > 0 neân y >0 vôùi soá laø y = 0 Neáu a < 0 thì y vôùi moïi x 0 ;y = 0 khi x = Giaù trò 2 - neáu a < 0 thì y < 0 cuûa hs laø y = 0 moïi x 0 , y = 0 khi x = 0 . Giaù trò vôùi moïi x 0 ; y = GV chia HS döôùi lôùp laøm 2 daõy , moãi daõy laøm moät baûng nhoû nhaát cuûa hs y = 0. 0 khi x =0 . Giaù trò cuûa ?4 HS2 : Ñieàn caùc giaù trò baûng y = - lôùn nhaát cuûa haøm soá Thôøi gian 1 ñeán 2 phuùt 1 2 laø y = 0 x -3 -2 -1 0 1 2 3 x . 2 ?3 Ñoái vôùi hs y =2x2 , 1 4 2 1 0 1 2 4 2 khi x 0 thì giaù trò cuûa y = x 1 1 2 2 2 1 y luoân döông, khi x = 0 Nhaän xeùt : a= < 0 neân y <0 vôùi 2 2 2 thì y = 0. 2 moïi x 0 , y = 0 khi x = 0 . Giaù trò Ñoái vôùi hs y = -2x , khi lôùn nhaát cuûa hs y = 0. x 0 thì giaù trò cuûa y x -3 -2 -1 0 1 2 3 HS ñoïc SGK roài töï vaän duïng theo luoân aâm, khi x = 0 thì y y = -4 -2 - 0 1 -2 -4 - höôùng daãn cuûa SGK. = 0. - 1 1 2 1 Moät HS leân baûng laøm baøi taäp 1 (a) 1 x 2 2 2 2 a) Duøng maùy tính boû tuùi tính caùc giaù 2 trò cuûa S roài ñieàn vaøo oâ troáng ( 3,14 ) b) Neáu baùn kính taêng gaáp 3 laàn thì GV goïi HS ñöùng laïi taïi choã traû lôøi?4 dieän tích taêng : 9 laàn c) S = 79,5cm 2 GV cho noäi dung ví duï 1 tr 32 SGK leân maøn hình ñeøn R = ? chieáu , cho HS ñoïc SGK roài töï vaän duïng trong khoaûng 2 S 79,5 phuùt. R = = 5,03(cm) GV cho HS duøng maùy tính boû tuùi ñeå laøm baøi taäp 1 tr 30 3,14 8 SGK. (laøm troøn ñeán chöõ soá thaäp phaân ph GV yeâu caàu HS traû lôøi mieäng caâu (b) vaø (c). thöù 2) (GV ghi laïi baøi giaûi caâu c) IV. HÖÔÙNG DAÃN VEÀ NHAØ ( 1 ph) Hoïc baøi : Baøi taäp : 2 , 3 SGK tr 31 Trang 120
  22. Ngaøy soaïn :20/2/12 Ngaøy daïy :23/2/12 Tuaàn 24 - Tieát 60 - TPPCT 49 : BAØI 2 : ÑOÀ THÒ CUÛA HAØM SOÁ Y = AX2 (A 0) A.YEÂU CAÀU TROÏNG TAÂM - Kieán thöùc : Hs bieát ñöôïc daïng ñoà thò haøm soá y = ax2 (a 0) vaø phaân bieät ñöôïc chuùng trong hai truôøng hôïp a > 0 , a < 0 - Naém vöõng tính chaát cuûa ñoà thò vaø lieân heä ñöôïc tính chaát cuûa ñoà thò vaø tính chaát cuûa haøm soá - Kyõ naêng : Bieát caùch veõ ñoà thò y = ax2 (a 0) B. DUÏNG CUÏ DAÏY HOÏC GV : SGK , Baûng phuï, phaán maøu ,phieáu hoïc taäp ,maùy tính boû tuùi , HS : SGK , baûng nhoùm , maùy tính boû tuùi , thöùôc thaúng , C. CAÙC HOAÏT ÑOÄNG TREÂN LÔÙP I. OÅN ÑÒNH LÔÙP (1ph) II. KIEÅM TRA (10 ph) TG HOẠT ĐỘNG GV HOẠT ĐỘNG HS NỘI DUNG HS1 : a) Ñieàn vaøo nhöõng oâ troáng caùc giaù trò töông öùng cuûa y trong baûng HS1 : a) Ñieàn vaøo nhöõng oâ troáng 10 sau trong baûng y = 2x2 b) Neâu tính ph x -3 -2 -1 0 1 2 3 chaát cuûa hs Y= 18 8 2 0 2 8 18 y = ax2 ( a 0). Nhö SgK tr 29. 2x HS2 : a) Ñieàn vaøo oâ troáng trong 2 1 baûng y = - x 2 b) Haõy neâu tính chaát cuûa hs y = ax2 ( a 0). 2 HS2 : a) Haõy ñieàn vaøo nhöõng oâ troáng caùc giaù trò töông öùng cuûa y trong b) Neâu nhaän xeùt nhö SGK tr 30 baûng sau : HS lôùp nhaän xeùt baøi laøm cuûa hai x -4 -2 -1 0 1 2 4 baïn. Y= -8 -2 - 0 - -2 -8 -2x 1 1 2 2 2 b) Haõy neâu nhaän xeùt ruùt ra sau khi hoïc hs y = ax2 ( a 0). Baûng vieát ñaõ ñöôïc chia laøm 3 phaàn, GV keû saün truïc toaï ñoä treân löôùi oâ vuoâng, GV keû saün 2 baûng giaù trò cho HS ñieàn vaøo. GV nhaän xeùt cho ñieåm III. DAÏY BAØI MÔÙI GV : Ta ñaõ bieát , tr6n maët phaúng toaï ñoä , ñoà thò haøm soá y = f(x) laø taäp hôïp caùc ñieåm M(x;f(x) ) . Ñeå xaùc ñònh ñöôïc moät ñieåm cuûa ñoà thò ta laáy moät giaù trò cuûa x laøm hoaønh ñoä thì tung ñoä laø giaù trò töông öùng y = f(x) vaø ta ñaõ bieát ñoà thò cuûa haøm soá y = ax + b ( a 0 )coù daïng laø moät ñöông thaúng , tieát naøy ta seõ xeùt mxem ñoà thò y = ax2 ( a 0) coù daïng nhö theá naøo ? (1 PH) TG HOẠT ĐỘNG GV HOẠT ĐỘNG HS NỘI DUNG 32 GV ghi baûng : ví duï 1 leân phía treân baûng giaù trò HS1 ñaõ laøm 1. Ñoà thò aøm soá y = ax2 ph phaàn kieåm tra baøi cuû. VD : sgk x -3 -2 -1 0 1 2 3 Hs laéng nghe Y= 18 8 2 0 2 8 18 2x 2 GV laáy caùc ñieåm A(-3;18);B(-2;8);C(-1;2);O(0;0);C’(1;2);B’(2;8);A’(3;18). GV yeâu caàu HS quan saùt khi GV veõ ñöôøng cong qua caùc HS traû mieäng . ñieåm ñoù. GV yeâu caàu HS veõ ñoà thò vaøo vôû. Sau khi HS veõ xong, GV cho HS nhaän xeùt daïng cuûa ñoà thò . GV giôùi thieäu cho HS teân goïi cuûa ñoà thò laø parabol. ?1: GV ñöa leân maøn hình baøi ?1 : 2 Ñoà thò hs y= 2x naèm phía + Haõy nhaän xeùt vò trí ñoà thò hs y = ax2 naèm phía treân truïc treân truïc hoaønh . hoaønh. A vaø A’ ñoái xöùng nhau qua Trang 121
  23. + Haõy nhaän xeùt vò trí caëp ñieåm A,A’ ñoái vôùi truïc Oy ? truïc Oy Töông töï ñoái vôùi caùc caëp ñieåm B,B’ vaø C,C’. VD2 : HS leân baûng veõ B vaø B’ ñoái xöùng nhau qua + Ñieåm naøo laø ñieåm thaáp nhaát cuûa ñoà thò ? HS ôû döôùi lôùp veõ vaøo vôû ñoà thò truïc Oy GV cho HS suy nghæ caù nhaân roài goïi HS ñöùng leân traû lôøi hs treân. C vaø C’ ñoái xöùng nhau qua Sang ví duï 2 : GV goïi 1 HS leân baûng laáy caùc ñieåm treân maët HS traû lôøi : truïc Oy phaúng toaï ñoä : Ñieåm O laø ñieåm thaáp nhaát 1 1 cuûa ñoà thò. M(-4;-8);N(-2;-2);P(-1;- );O(0;0) ;P’(1;- );N’(2;- 2 2 2);M’(4;-8) (löôùi oâ vuoâng veõ saün ), roài laàn löôït noái chuùng ñeå ñöôïc moät ñöôøng cong. Sau khi HS veõ xong ñoà thò , GV ñöa leân maøn hình ?2 +Haõy nhaän xeùt vò trí ñoà thò hs 1 2 HS ñöùng leân ñoïc. y = - x vôùi truïc Ox? 2 ?2: +Haõy nhaän xeùt vò trí caëp ñieåm M,M’ ñoái vôùi truïc Oy ? 1 Ñoà thò hs y = - x2 naèm töông töï N,N”vaø P,P”? 2 +Haõy nhaän xeùt vò trí cuûa ñieåmO so vôùi caùc ñieåm coøn laïi phía döôùi truïc hoaønh. treân ñoà thò ? M vaø M’ ñoái xöùng nhau qua GV goïi HS traû lôøi. truïc Oy GV ñöa “Nhaän xeùt” ôû SGK. HS hoaït ñoäng nhoùm 4 phuùt. N vaø N’ ñoái xöùng nhau qua GV cho HS laøm ?3: Ñaïi dieän nhoùm 1 trình baøy: truïc Oy + yeâu caàu HS hoaït ñoäng nhoùm 3 ñeán 4 phuùt , moãi nhoùm 3 a) Treân ñoà thò , xaùc ñònh P vaø P’ ñoái xöùng nhau ñeán 4 em. ñieåm D coù hoaønh ñoä quatruïc Oy + Moãi nhoùm laáy ñoà thò cuûa baïn veõ ñeïp vaø chính xaùc nhaát 3. ñeå thöïc hieän ?3: Baèng ñoà thò suy ra tung ñoä cuûa ñieåm D baèng -4,5. Ñieåm O laø ñieåm cao nhaát 1 2 Cho hs y = - x Tính y vôùi x = 3 , ta coù : cuûa ñoà thò 2 1 1 a) Treân ñoà thò cuûa hs naøy xaùc ñònh ñieåm D coù hoaønh y = - x2 = - .32 = -4,5 ñoä baèng 3. Tìm tung ñoä cuûa D baèng 2 caùch : baèng 2 2 ñoà thò vaø tính y vôùi x = 3 . so saùnh 2 keát quaû : Hai keát quaû baèng nhau . Treân ñoà thò cuûa hs naøy xaùc ñònh ñieåm coù tung ñoä -5. HS : choïn caùch 2, vì ñoä chính Coù maáy ñieåm nhö theá ? khoâng laøm tính , haõy öôùc löôïng giaù xaùc cao hôn. trò hoaønh ñoä cuûa moãi ñieåm? b) Treân ñoà thò , ñieåm E Sau khoaûng 4 phuùt , GV thu baøi cuûa 3 nhoùm daùn leân baûng. vaø E’ ñeàu coù tung ñoä GV goïi ñaïi dieän nhoùm trình baøy chöõa baøi nhoùm ñoù. baèng -5 . Neáu khoâng yeâu caàu tính tung ñoä cuûa ñieåm D baèng 2 caùch Giaù trò hoaønh ñoä cuûa E khoaûng thì em choïn caùch naøo ? vì sao ? -3,2 cuûa E’ khoaûng 3,2. Haõy kieåm tra vlaïi baèng tính toaùn. HS : Hoaønh ñoä cuûa ñieåm E’ Nhaän xeùt GV vaø HS kieåm tra nhanh baøi taäp cuûa 2 nhoùm coøn laïi . 3,16. Ñoà thò cuûa haøm soá y = GV kieåm tra caùc nhoùm khaùc xem laøm ñuùng hay sai . Moät HS leân baûng ñieàn ax2 ( a 0) laø moät GV ñöa leân maøn hình baûng sau : HS nghe GV höôùng daãn. ñöôøng cong ñi qua goùc x -3 -2 -1 0 1 2 3 HS thöïc haønh xaùc ñònh caùc caëp toaï ñoä vaø nhaän truïc Oy Y 3 4 1 0 1 4 3 ñieåm ñoái xöùng qua truïc Oy cuûa laøm truïc ñoái xöùng , 1 ñöôøng cong ñoù ñöôïc goïi = 3 3 3 3 ñoà thò y = x 2 1 3 laø moät Parabol vôùi ñænh x 2 O 3 HS traû lôøi caâu hoûi . 2 Neáu a > 0 thì ñoà thò Ñoà thò y = 2x cho thaáy vôùi a naèm phía treân truïc > 0 , khi x aâm vaø taêng ñoà thò ñi hoaønh , O laø ñieåm thaáp Yeâu caàu HS döïa vaøo nhaän xeùt treân, haõy ñieàn soá thích hôïp xuoáng ( töø traùi sang phaûi 0 nhaát cuûa ñoà thò vaøo oâ troáng maø khoâng caàn tính toaùn. chöùng toû hs nghòch bieán . khi x Neáu a < 0 thì ñoà thò GV neâu “chuù yù “ khi veõ ñoà thò hs y = ax 2 döông vaø taêng thì ñoà thò ñi leân naèm phía treân truïc (a 0) (töø traùi sang phaûi) chöùng toû hs hoaønh , O laø ñieåm cao 2 ñoàng bieán. nhaát cuûa ñoà thò 1. vì ñoà thò y = ax HS khaùc nhaän xeùt veà hs (a 0) 2 y = -2x (a < 0) Trang 122
  24. Luoân ñi qua goác toaï ñoä vaø nhaän truïc tung Oy laøm truïc ñoái xöùng neân khi veõ ñoà thò cuûa hs naøy, ta chæ caàn tìm moät soá ñieåm ôû beân phaûi truïc Oy roài laáy caùc ñieåm ñoái xöùng vôùi noù qua Oy. 1 (GV thöïc haønh maãu cho HS baèng veõ ñoà thò y = x 2 ) 3 2. söï lieân heä cuûa ñoà thò y = ax 2 (a 0) vôùi tính chaát cuûa hs y = ax 2 Ñoà thò y= 2x2 cho ta thaáy ñieàu gì ? 1 GV goïi HS khaùc neâu nhaän xeùt vôùi hs y = x 2 2 IV. HÖÔÙNG DAÃN VEÀ NHAØ ( 1 ph) Baøi taäp : 4 , 5 SGK tr 36 , 37 baøi 6 tr 38 VI. RUÙT KINH NGHIEÄM SAU TIEÁT DAÏY : . . Ngaøy soaïn :20/2/12 Trang 123
  25. Ngaøy daïy :23/2/12 Tuaàn 24 - TPPCT 50 : LUYEÄN TAÄP A.YEÂU CAÀU TROÏNG TAÂM - Kieán thöùc : Hs ñöôïc cuõng coá nhaän xeùt veà ñoà thò haøm soá y = ax2 ( a 0) qua vieäc veõ ñoà thò haøm soá y = ax2 (a 0) - Kyõ naêng Hs ñöôïc reøn luyeän kyõ naêng veõ ñoà thò haøm soá y = ax2 (a 0) , kyõ naêng öôùc löôïng caùc giaù trò öôùc löôïng vò trí cuûa moät soá ñieåm bieåu dieån caùc soá voâ tyû - Tính öùng duïng : Hs bíeât theâm moái quan heä chaëc cheû cuûa haøm soá baäc nhaát vaø haøm soá baäc hai ñeå sau naøy coù theâm caùch tìm nghieäm cuûa phöông trình baäc hai baèng ñoà thò . caùch tìm GTLN , GTNN qua ñoà thò B. DUÏNG CUÏ DAÏY HOÏC GV : SGK , Baûng phuï, phaán maøu ,phieáu hoïc taäp ,maùy tính boû tuùi , HS : SGK , baûng nhoùm , maùy tính boû tuùi , thöùôc thaúng , C. CAÙC HOAÏT ÑOÄNG TREÂN LÔÙP I. OÅN ÑÒNH LÔÙP (1ph) II. KIEÅM TRA (10 ph) TG HOẠT ĐỘNG GV HOẠT ĐỘNG HS NỘI DUNG GV goïi 1 HS leân baûng thöïc hieän . HS ôû döôùi lôùp laøm baøi 6 ab. 10 a) Haõy neâu nhaän xeùt ñoà thò HS leân baûng thöïc hieän yeâu caàu cuûa GV . ph cuûa hs y = ax2( a 0). a.phaùt bieåu nhö SGK b) laøm baøi taäp 6ab tr 38 SGK. b.a) veõ ñoà thò hs y = x2. Sau khi cho HS veà choã, GV goïi HS x -3 -2 -1 0 1 2 3 döôùi lôùp nhaän xeùt baøi laøm cuûa baïn y = x2 9 4 1 0 1 4 9 veà ñoà thò : veõ coù chính xaùc khoâng ? c) f(-8)=64 ;f(-1,3) = 1,69 veõ ñeïp khoâng ? Caâu b ñuùng ,sai ? roài cho ñieåm. 9 f(-0,75) = ; f(1,5) = 2,25 16 III. DAÏY BAØI MÔÙI TG HOẠT ĐỘNG GV HOẠT ĐỘNG HS NỘI DUNG 33 GV ñöa leân maøn hình ñeøn chieáu baøi taäp toång hôïp (Ñoù laø baøi HS hoaït ñoäng nhoùm laøm caùc caâu ph 7 theâm caâu cuûa baøi 8 vaø baøi 10 ). a,b,c. a) M(2;1) => Yeâu caàu : Hoaït ñoäng nhoùm . Caùc caâu d,e,f HS laøm caù nhaân. x = 2 ; y = + Moãi nhoùm 4 em. Ñaïi dieän nhoùm 1 leân trình baøy caâu 1 + Thôøi gian 5 phuùt. a,b. Thay x = 2 , y= 1 + Noäi dung : Laøm baøi taäp sau : Treân maët phaúng toaï ñoä ( hình vaøo y = ax2 ta coù : veõ beân ), coù moät ñieåm M thuoäc ñoà thò cuûa hs y = ax 2 1 = a.2 2 a) Haõy tìm heä soá a. 1 b) Ñieåm A( 4;4) coù thuoäc ñoà thò khoâng ? => a = 4 c) Haõy tìm theâm 2 ñieåm nöõa (khoâng keå ñieåm O) ñeå veõ b) Töø caâu a, ta coù : ñoà thò . 1 d) Tìm tung ñoä cuûa ñieåm thuoäc Parabol coù hoaønh ñoä x y = x 2 = -3. 4 e) Tìm caùc ñieåm thuoäc Parabol coù tung ñoä y = 6,25. A(4;4) => x = 4 ; y f) Qua ñoà thò cuûa hs treân, haõy cho bieát khi x taêng töø (- 1 2 =4 2) ñeán 4 thì giaù trò nhoû nhaát vaø giaù trò lôùn nhaát cuûa HS leân baûng veõ ñoà thò y = x 1 4 Vôùi x = 4 thì x 2 hs laø bao nhieâu ? bieát noù ñi qua O(0;0) 4 GV chæ ñöa ra maøn hình töø töø , ñaàu tieân ñöa caâu a ñeán c, sau A( 4;4) ;A’(-4;4) ;M(2;1) ;M’(-2;1) 1 2 ñoù laàn löôït caâu d,e,f ñeå goïi HS traû lôøi laàn löôït . = .4 = 4 = y. HS : caùch 1 : Duøng ñoà thò . 4 Sau 5 phuùt hoaït ñoäng nhoùm, GV thu 3 nhoùm ; 2 nhoùm daùn Caùch 2 : Tính toaùn . leân baûng , moät nhoùm cho leân maøn hình ñeå chöõa. => A(4;4) thuoäc ñoà 1 2 9 GV yeâu caàu HS nhaän xeùt baøi laøm cuûa nhoùm 1 ; nhoùm 2; 3. X = -3 => y = x = = 2,25 1 2 4 4 thò hs y = x 1 2 4 GV yeâu caàu 1 HS leân baûng veõ ñoà thò hs y = x leân löôùi oâ HS : caùch 1 : Duøng ñoà thò : Treân 4 c) Laáy 2ñieåm nöõa ( Oy ta laáy ñieåm 6,25 qua ñoù keû 1 khoâng keå ñieåm O) vuoâng coù keû saün heä toaï ñoä , coøn HS döôùi lôùp chöõa baøi vaø veõ ñöôøng song song vôùi Ox caét ñoà thò vaøo vôû. thuoäc ñoà thò laø : Parabol taïi B, B’. M’(-2;1) vaø A’( - Trang 124
  26. GV cho HS laøm laàn löôït caâu d,e,f baèng caùch goïi HS laøm töøng HS : caùch 2 : Tính toaùn . 4;4). caâu. Thay y = 6,25 vaøo bieåu thöùc y = Ñieåm M’ ñoái xöùng Caâu d) : Em tìm tung ñoä cuûa ñieåm thuoäc Parabol coù hoaønh ñoä 1 vôùi M qua Oy. x 2 ta coù x = -3 nhö theá naøo ? 4 Ñieåm A’ ñoái xöùng d) Muoán tìm caùc ñieåm thuoäc Parabol coù tung ñoä y = 1 vôùi A qua Oy 6,25 ta laøm ntn ? 6,25 = x 2 => x2 = 25 GV coù theå hoûi theâm caâu hoûi sau (ñoù laø noäi dung baøi 10) ; khi 4 x taêng töø -2 ñeán 4, qua ñoà thò hs ñaõ veõ, giaù trò nhoû nhaát vaø lôùn => x = 5 nhaát cuûa y laø bao nhieâu ? => B(5; 6,25) ;B’(-5;6,25) laø 2 GV goïi HS nhaän xeùt keát quaû vaø cho ñieåm . Ñieåm caàn tìm. 1 GV ñöa leân maøn hình baøi 9 tr 39 SGK. HS nhìn vaøo ñoà thò hs y = x 2 ñeå 1 4 Cho 2 hs y= x 2 vaø y = -x + 6 3 noùi : khi x taêng töø -2 ñeán 4 , giaù trò a) veõ ñoà thò 2 hs naøy leân cuøng moät maët phaúng toaï ñoä . nhoû nhaát cuûa y = 0, khi x = 0 , coøn b) Tìm toaï ñoä caùc giao ñieåm cuûa 2 ñoà thò ñoù. giaù trò nhoû nhaát cuûa y = 4 khi x = GV höôùng daãn HS laøm baøi . 4. 1HS ñöùng leân ñoïc to ñeà baøi . 1 2 GV yeâu caàu 1 HS laäp baûng giaù trò cuûa hs y= x vaø 1 HS Hai HS leân laäp baûng. 3 b) Toaï ñoä giao ñieåm cuûa 2 ñoà thò laäp toaï ñoä hai giao ñieåm cuûa ñöôøng thaúng y = -x + 6 vôùi hai laø A(3;3) B(-6;12) truïc toaï ñoä . GV veõ Pavaboân vaø ñöôøng thaúng treân cuøng moät maët phaúng toaï ñoä. Haõy tìm toaï ñoä giao ñieåm cuûa hai ñoà thò . IV. HÖÔÙNG DAÃN VEÀ NHAØ ( 1 ph) Hoïc baøi : Baøi taäp : 8 , 10 SGK tr 38 , 39 baøi 9 , 10 SBT tr 38 Ñoïc phaàn “coù theå em chöa bieát ” VI. RUÙT KINH NGHIEÄM SAU TIEÁT DAÏY : . . Ngaøy soaïn : 28/2/12 Trang 125
  27. Ngaøy daïy :1/3/12 Tuaàn : 25 - TPPCT 51 : BAØI 3 : PHÖÔNG TRÌNH BAÄC HAI MOÄT AÅN SOÁ A.YEÂU CAÀU TROÏNG TAÂM - Kieán thöùc : Hs naém vöõng ñöôïc ñònh nghóa phöông trình baäc hai moät aån daïng toång quaùt , daïng ñaët bieät khi b hoaëc c baèng 0 hoaëc caû a vaø b cuøng baèng 0 , luoân chuù yù nhôù a 0 - Kyõ naêng : Hs bieát phöông phaùp giaûi rieâng caùc phöông trình hai daïng ñqaët bieät , giaûi thaønh thaïo caùc phöông trình thuoäc hai daïng ñaët bieät ñoù - Tính thöïc tieån : Hs thaáy ñöôïc tính htöïc teá cuûa phöông trình baäc hai moät aån B. DUÏNG CUÏ DAÏY HOÏC GV : SGK , Baûng phuï, phaán maøu ,phieáu hoïc taäp ,maùy tính boû tuùi , HS : SGK , baûng nhoùm , maùy tính boû tuùi , thöùôc thaúng , C. CAÙC HOAÏT ÑOÄNG TREÂN LÔÙP I. OÅN ÑÒNH LÔÙP (1ph) II. KIEÅM TRA III. DAÏY BAØI MÔÙI GV: ÔÛ lôùp 8 chuùng ta ñaõ hoïc phöông trình baäc nhaát moät aån ax + b = 0 (a 0) vaø ñaõ bieát caùch giaûi 3 noù , chöông trình lôùp 9 seõ giôùi thieäu cho chuùng ta moät loaïi phöông trình nöõa ñoù laø phöông trình baäo Hs chuù yù laéng ph hai . Vaäy phöông trình baäc hai coù daïng nhö theá naøo vaø caùch giaûi ra sao ? ñoù laø noäi dung cuûa baøi nghe hoïc hoâm nay . TG HOẠT ĐỘNG GV HOẠT ĐỘNG HS NỘI DUNG 6 GV treo baøi toaùn môû ñaàu eân baûng vaø 1. Baøi toaùn môû ñaàu ph hình veõ HS xem vaø nghe gv giaûng 32 – 2x Ta goïi beà roäng maët ñöôøng laø x (m) 24 – 2x 0 3x(x – 2) = 0 3x - 6x = 0 ph 3x = 0 hoaëc x – 2 = 0 3x(x – 2) = 0 x1 = 0 vaø x2 = 2. 3x = 0 hoaëc x – 2 = 0 Vaäy phöông trình coù hai nghieäm laø x1 = x1 = 0 vaø x2 = 2. 0 vaø x2 = 2 Vaäy phöông trình coù hai nghieäm laø x1 = 2 x = 3 0 vaø x2 = 2 Ta seõ baét ñaàu töø nhöõng phöông trình Trang 126
  28. baäc hai khuyeát . x = 3 Ví duï 2 ,Giaûi phöông trình 2 Ví duï 1 . Giaûi heä phöông trình Vaäy phöông trình coù hai nghieäm laø : x - 3 = 0. 2 3x - 6x = 0 x2 = 3 x1 = 3 vaø x2 = - 3 GV yeâu caàu HS neâu caùch giaûi . phöông trình : x = 3 Ví duï 2 ,Giaûi phöông trình HS 1 ?2 Giaûi 2 Vaäy phöông trình coù hai nghieäm laø : 2 2x x - 3 = 0. + 5x = 0 x1 = vaø x2 = - Haõy giaûi phöông trình. 3 3 x(2x + 5) = 0 Sau ñoù GV cho 3 HS leân baûng 3 x = 0 hoaëc 2x + 5 = 0 2 phöông trình aùp duïng caùc ví duï treân ví duï 3 : Giaûi phöông trình 2x – 8x + 1 x = 0 hoaëc x = -2,5 baøi ?2,?3 vaø boå sung theâm phöông = 0 Vaäy phöông trình coù hai nghieäm : x1 = 2 trình 2x – 8x = -1 2 0 ; x2 = -2,5 1 x - 3 = 0. 2 HS2 : ?3 Giaûi phöông trình : x – 4x = - HS coù theå giaûi caùch khaùc : 2 3x2 – 2 = 0 2 2 1 x 0 x + 3 3 3x2 = 2 x2 – 2.x.2 + 22 = - + 4 2 2  x + 3 khoâng theå baèng 0. 2 2 6  Veá traùi khoâng baèng veá phaûi x2 = x 7 7 3 3 3 (x – 2)2 = x – 2 = vôùi moïi x => phöông trình 2 2 voâ nghieäm . Vaäy phöông trình coù 2 nghieäm . Töø baøi giaûi cuûa HS2 vaø HS# em coù 6 6 14 X1 = ; x2 = - x – 2 = nhaän xeùt gì ? 3 3 2 GV höôùng daãn HS laøm ?4 HS3 : Giaûi phöông trình : Vaäy phöông trình coù 2 nghieäm : GV yeâu caàu HS laøm ?6 vaø ?7 qua x2 + 3 = 0 x2 = -3 4 14 4 14 thaûo luaän nhoùm. x1 = ; x2 phöông trình voâ nghieäm vì veá phaûi laø 1 2; 2 Nöûa lôùp laøm ?6 soá aâm , veá traùi laø soá khoâng aâm. ?6 Giaûi phöông trình : Nöûa lôùp laøm ?7 Phöông trình baäc 2 khuyeát b coù theå coù Sau thôøi gian thaûo luaän nhoùm , GV 1 nghieäm (laø 2 soá ñoái nhau), coù theå voâ x2 – 4x = - yeâu caàu ñaïi dieän nhoùm trình baøy ?6 nghieäm . 2 vaø ?7. ?4.Giaûi phöông trình: Theâm 4 vaøo hai veá, ta coù : GV thu theâm baøi vaøi nhoùm khaùc ñeå 7 1 kieåm tra. (x – 2)2 = baèng caùch ñieàn vaøo choã x2 – 4x + 4 = - + 4 2 GV goïi HS nhaän xeùt baøi cuûa nhoùm 2 ( ) 7 vöøa trình baøy . (x – 2 )2 = GV nhaän xeùt , cho ñieåm baøi laøm cuûa 7 7 2 (x – 2)2 = x – 2 = hai nhoùm . 2 2 Theo keát quaû ?4 phöông trình coù 2 Ví duï 3 . Giaûi phöông trình : nghieäm : 2 14 4 14 2x - 8x + 1 = 0 x = 2 x 4 14 4 14 2 2 x1 = ; x2 GV cho HS töï ñoïc saùch ñeå tìm hieåu 2; 2 caùch laøm cuûa SGK trong thôøi gian 2 Vaäy phöông trình coù hai nghieäm : ?7 Giaûi phöong trình : phuùt roài goïi 1 HS leân baûng trình baøy. 4 14 4 14 2 2 X1 = ; x2 2x – 8x = -1 GV löu yù HS : phöông trình 2x - 8x 2; 2 Chia caû hai veá cho 2, ta coù : + 1 = 0 HS thaûo luaän nhoùm 3 phuùt . 1 Laø moät phöông trình baäc hai ñuû . x2 – 4x = - 2 Khi giaûi phöông trình ta ñaõ bieán ñoåi HS nhaän xeùt baøi laøm cuûa caùc nhoùm . Tieáp tuïc laøm töông töï ?6 phöông trình ñeå veá traùi laø bình phöông cuûa 1 bieåu HS : thöùc chöùa aån , veá phaûi laø 1 haèng soá. coù 2 nghieäm : Tæ soá ñoù tieáp tuïc giaûi phöông trình. 4 14 4 14 x1 = ; x2 2; 2 IV. HÖÔÙNG DAÃN VEÀ NHAØ ( 1 ph) Hoïc baøi : Qua caùc VD giaûi phöông trình baäc hai ôû treân . Haõy nhaän xeùt veà soá nghieäm cuûa phöông trình baäc 2 Baøi taäp : 11 , 12 , 13 , 14 SGK tr 42 , 43 Ngaøy soaïn : 28/2/12 Trang 127
  29. Ngaøy daïy :1/3/12 Tuaàn 25 - TPPCT 52 : LUYEÄN TAÄP A.YEÂU CAÀU TROÏNG TAÂM - Kieán thöùc : Hs ñöôïc cuõng coá laïi caùc khaùi nieäm phöông trình baät hai moät aån , xaùc ñònh thaønh thaïo caùc heä soá a , b , c . Ñaët bieät laø a 0 - Kyõ Naêng : Giaûi thaønh thaïo caùc phöông trình thuoäc hai daïng ñaët bieät khuyeát b : ax2 + c = 0 ; khuyeát c : ax2 + bx = o 2 - Bieát vaø hioeåu caùch bieán ñoåi moät soá phöông trình coù daïng toång quaùt ax + bx + c = 0 (a 0 ) ñeå ñöôïc moät phöông trình coù veá traùi laø moät bình phöông , veá phaøi laø moät haèng soá B. DUÏNG CUÏ DAÏY HOÏC GV : SGK , Baûng phuï, phaán maøu ,phieáu hoïc taäp ,maùy tính boû tuùi , HS : SGK , baûng nhoùm , maùy tính boû tuùi , thöùôc thaúng , C. CAÙC HOAÏT ÑOÄNG TREÂN LÔÙP I. OÅN ÑÒNH LÔÙP (1ph) II. KIEÅM TRA (7 ph) TG HOẠT ĐỘNG GV HOẠT ĐỘNG HS NỘI DUNG 7 - Haõy Ñn phöông trình baäc HS : a) Neâu ñònh nghóa phöông Baøi 12 : Haõy giaûi phöông trình : ph 2 moät aån soá ? Cho Vd trình baäc hai moät aån tr 40 SGK. *5x2 – 20 = 0 5x2 = 20 phöông trình baäc 2 moät aån Ví duï : 2x2 – 4x + 1 = 0 x2 = 4 x = 2 soá ? chæ ra heä soá a,b,c cuûa a = 2, b= -4, c= 1 Phöông trình coù hai nghieäm : phöông trình b) x1 = 2; x2 = -2 - Aùp duïng laøm baøi taäp 12b , 2x2 + 2x 0 d SGK tr 42 x(2x + 2) 0 x = 0 hoaëc 2x + 2 = 0 x=0 hoaëc 2x = - 2 2 x = 0 hoaëc x = - GV : goïi 1 hs nhaän xeùt baøi 2 laøm cuûa baïn : veà lyù thuyeát , Vaäy phöông trình coù 2 nghieäm : baøi baïi roài cho ñieåm 2 x1 = 0 ; x2 = - 2 III. DAÏY BAØI MÔÙI TG HOẠT ĐỘNG GV HOẠT ĐỘNG HS NỘI DUNG 36 Baøi taäp 15(b,c) tr 40 SBT. HS1 : 15 b Baøi taäp 15(b,c) tr 40 SBT. ph (Ñeà baøi ñöa leân maøn hình ). HS2 : 15c) Giaûi phöông trình b . Giaûi phöông trình . 2 3,4x + 8,2x = 0 -2x 2 + 6x = 0 3,4x2+ 8,2x = 0 x(-2x + 6) = 0 2x(17x + 41) = 0 x = 0 hoaëc -2x + 6 = 0 2x = 0 hoaëc 17x + 41 = 0 x = 0 hoaëc -2x = -6 x = 0 hoaëc 17x = -41 6 41 x = 0 hoaëc x= 3 2 x = 0 hoaëc x = - 2 17 Vaäy phöông trình coù hai nghieäm laø Vaäy phöông trình coù 2 nghieäm laø : x1 = 0 ; x2 = 3 2 Baøi taäp 16(c,d) tr 40 SBT. 41 Baøi taäp 16(c,d) tr 40 SBT. 2 GV ñöa leân maøn hình caùc caùch giaûi khaùc x1 = 0 ;x2 = - d) 1,2x – 0,192 = 0 ñeå HS tham khaûo. 17 1,2x2 = 0,192 HS giaûi phöông trình x2 = 0,192 : 1,2 Hai HS trình baøy treân baûng . x2 = 0,16 2 c) 1172,5x + 42,18 =0 x = 0,4 Vì 1172,5x2 0 vôùi moïi x Vaäy phöông trình coù nghieäm laø  1172,5 x2 + 42,18 > 0 x = 0,4 ; vôùi moïi x. 1 x2 = -0,4 Baøi taäp 17(c,d) tr 40 SBT.  => veá traùi khoâng baèng Trang 128
  30. GV hoûi HS! : Em coù caùch naøo khaùc ñeå giaûi veá phaûi vôùi moïi giaù trò Baøi taäp 17(c,d) tr 40 SBT. phöông trình ñoù ? cuûa x => phöông trình Giaûi phöông trình : voâ nghieäm. (2x - 2) 2 -8 = 0 HS1 : Baøi 17c tr 40 SBT : (2x - 2) 2 = 8 HS : (2x - 2) 2 - (2 2) 2 = 0 2 2 ( 2x- (2x - 2) = (2 2) 2 2 2)(2x 2 2 2) 0 2x - 2 2 2 (2x + 2)(2x 3 2) 0 2x - 2 2 2 hoaëc 2x - 2x = -2 hoaëc 2x = 3 2 2 2 2 2 3 2 2x = 32 hoaëc 2x = - 2 x = - hoaëc x = 3 2 2 2 2 x = hoaëc x = - Vaäy keát quaû nhö treân. 2 2 Baøi taäp 18(a,d) tr 40 SBT. HS2 : Laøm baøi 17 tr 40 SBT : Vaäy phöông trình coù 2 nghieäm laø : GV yeâu caàu HS hoaït ñoäng nhoùm . (2,1x – 1,2)2 -0,25 = 0 3 2 2 2 2 x1= ; x2 = - . Ñeà baøi : Giaûi caùc phöông trình sau baèng (2,1x – 1,2) = 0,5 2 2 caùch bieán ñoåi chuùng thaønh nhöõng phöông 2,1x – 1,2 = 0,5 Baøi taäp 18(a,d) tr 40 SBT. trình maø veá traùi laø moät bình phöông , coøn veá  2,1x – 1,2 = 0,5 ; 2,1x - a) x2 – 6x + 5 = 0 phaûi laø moät haèng soá. 1,2 = -0,5 x2 – 6x + 9 – 4 = 0 a) x2 – 6x + 5 = 0  => 2,1x = 1,7 ; 2,1x = (x – 3)2 = 4 b) 3x2 – 6x + 5 = 0 0,7 x – 3 = 2 Nöûa lôùp laøm caâu a. 17 1 Suy ra Nöûa lôùp laøm caâu a  => x = ; x = x – 3 = 2; x – 3 = -2 GV ñöa baøi cuûa moät soá nhoùm leân maøn hình 21 3 x = 5; x = 1 ñeøn chieáu ñeå chöõa roài cho ñieåm 1 – 2 nhoùm. Vaäy phöông trình coù 2 Phöông trình coù hai nghieäm laø : Daïng 2 : Baøi taäp traéc nghieäm . nghieäm laø : x = 5 ; x = 1 GV ñöa leân maøn hình baøi taäp traéc nghieäm . 17 1 1 2 x = ; x = b) 3x2 – 6x + 5 = 0 Baøi 1 : keát luaän sai laø : 1 2 21 3 5 a) phöông trình baäc hai moät aån soá HS thaûo luaän nhoùm töø 2 ñeán x2 – 2x + = 0 2 ax + bx + c = 0 3 phuùt. 3 phaûi luoân coù ñieàu kieän a 0 . 5 Baøi laøm cuûa caùc nhoùm . x2 – 2x = - b) phöông trình baäc hai moät aån khuyeát HS suy nghæ caù nhaân roài traû lôøi . 3 c khoâng theå voâ nghieäm . Baøi 1 : choïn d. Coäng caû 2 veá vôùi 1 c) phöông trình baäc hai moät aån khuyeát Keátluaän naøysai vì phöông trình 5 caû b vaø c luoân coù nghieäm. x2 – 2x + 1 = 1 - baäc hai khuyeát b coùtheå voâ 3 d) phöông trình baäc hai khuyeát b nghieäm . 2 khoâng theå voâ nghieäm . Ví duï : 2x2 + 1 = 0 (x – 1)2 = - Baøi 2 : phöông trình 5x2 – 20 = 0 coù taáy caû HS choïn C 3 caùc nghieäm laø : Choïn C Veá phaûi laø soá aâm, veá traùi laø soá khoâng A. x= 2; aâm neân phöông trình voâ nghieäm. B. x = 2 ; C. x = -2 D. x = 16 baøi 3 : x1 = 2 ; x2 = -5 laø nghieäm cuûa phöông trình baäc hai : A.(x-2)(x-5) = 0 B. (x + 2)(x-5) = 0 C.(x-2)(x+5) = 0 D.(x + 2)(x + 5)=0 IV. HÖÔÙNG DAÃN VEÀ NHAØ ( 1 ph) Hoïc baøi : Baøi taäp :17(a,b) ; 18(b,c ) 19 SBT tr 40 Ñoïc tröôùc baøi :”Coâng thöùc nghieäm cuûa phöông trình baäc hai “ Trang 129
  31. Ngaøy soaïn : 5/3/12 Ngaøy daïy : 8/3/12 Tuaàn 26- TPPCT 53 : BAØI 4 : COÂNG THÖÙC NGHIEÄM CUÛA PHÖÔNG TRÌNH BAÄC HAI A.YEÂU CAÀU TROÏNG TAÂM - Kieán thöùc : Hs nhôù bieät thöùc = b2 – 4ac vaø nhôù kyõ caùc ñieàu kieän cuûa ñeå phöông trình baäc hai moät aån voâ nghieäm , coù nghieäm keùp , coù hai nghieäm phaân bieät - Kyõ naêng : Hs nhôù vaø vaän duïng ñöôïc coâng thöùc nghieäm toång quaùt cuûa phöông trình baäc hai vaøo giaûi phöông trình (coù theå löu yù a , c traùi daáu , phöông trình coù hai nghieäm phaân bieät) B. DUÏNG CUÏ DAÏY HOÏC GV : SGK , Baûng phuï, phaán maøu ,phieáu hoïc taäp ,maùy tính boû tuùi , HS : SGK , baûng nhoùm , maùy tính boû tuùi , thöùôc thaúng , C. CAÙC HOAÏT ÑOÄNG TREÂN LÔÙP I. OÅN ÑÒNH LÔÙP (1ph) II. KIEÅM TRA (5 ph) TG HOẠT ĐỘNG GV HOẠT ĐỘNG HS NỘI DUNG 5 Gv goïi moät hs leân baûng söõa baøi 18 c/ 3x2 – 12x + 1 = 0 ph SBT tr 40 chuyeån 1 sang veá traùi 3x2 – 12x = -1 Haõy giaûi phöông trình sau baèng caùch 1 Chia 2 veá cho 3x2 - 4x = - bieán ñoåi chuùng thaønh nhöõng phöông 3 trình coù veá traùi laø moät bbình phöông Taùch 4x thaønh 2.x.2 vaø theâm vaøo hai veá cuøng ,coøn veá phaûi laø moät haèng soá moät soá ñeå veá traùi thaønh moät bình phöông : x2 - 2 c/ 3x – 12x + 1 = 0 -1 hs leân baûng trình baøy baøi giaûi 1 yeâu caàu hs giaûi thích töøng böôùc bieán HS nhaän xeùt baøi baïn . 2.x.2 + 4 = 4 - ta ñöôïc ñoåi 3 - Gv goïi hs nhaän xeùt baøi laøm cuûa 11 11 2 + (x-2) = => x-2 = - baïn roài cho ñieåm 3 3 - Gv giöõ baøi laøm cuûa hs laïi treân 33 33 baûng ñeå hoïc baøi môùi x = 2 + ; x = 2 - - GV chia baûng laøm 4 phaàn , cho 3 3 HS trình baøy ghi ôû coät 1 phía beân 6 33 6 33 traùi baûng. hay x = ; x = 3 3 III. DAÏY BAØI MÔÙI Gv : ÔÛ baøi tröôùc ta ñaõ bieát caùch giaûi moät soá phöông trình baäc hai moät aån . Qua baøi naøy , moät caùch toång quaùt ,ta xeõ seùt xem khi naøo phöông trình baäc hai coù nghi65m vaø coâng thöùc nghieäm khi phöông trình coù nghieäm .( 1ph) TG HOẠT ĐỘNG GV HOẠT ĐỘNG HS NỘI DUNG 20 Cho phöông trình : HS vöøa nghe GV trình baøy , vöøa ghi 1. Coâng thöùc nghieäm ph ax2 + bx + c = 0 ( a 0) (1) baøi. ?1 Ta bieán ñoåi phöông trình sao cho veá HS thaûo luaän nhoùm baøi ?1,?2 SGK tr a) Neáu > 0 thì töø phöông trình traùi thaønh bình phöông moät bieåu thöùc 44. b (2) suy ra x + , veá phaûi laø moät haèng soá ( töông töï 2a 2a nhö baøi vöøa chöõa ). b)Do ñoù , phöông trình (1) coù hai Chuyeån haïng töû töï do sang veá phaûi . nghieäm : ax2 + bx = -c vì a 0) , chia hai veá cho a, ñöôïc : b b x1 = ; x2 b c 2a 2a x2 + x b) Neáu = 0 thì töø phöông a a trình (2) suy ra x + b b b Taùch x 2. .x vaø theâm vaøo 0 a 2a 2a b hai veá ()2 ñeå veá traùi thaønh bình Do ñoù phöông trình (1) coù nghieäm 2a b keùp : x = - phöông moät bieåu thöùc : 2a c) Neáu < 0 thì töø phöông Trang 130
  32. b b b c x 2 2. .x ( )2 ( )2 trình (2) voâ nghieäm 2a 2a 2a a Do ñoù phöông trình (1) voâ nghieäm. b b 2 4ac 2 Ñoái vôùi phöông trình ax2 + bx + c = (x ) 2 (2) 2a 4a 0 (a 0)vaø bieät thöùc = b2 – 4ac: Neáu > 0 thì phöông trình coù hai GV giôùi thieäu bieät thöùc nghieäm phaân bieät 2 = b – 4ac. b b x1 = Vaäy (x + ) 2 (2) 2a 2a 4a 2 GV giaûng giaûi cho HS : veá traùi cuûa b x2 = phöông trình (2) laø soá khoâng aâm , veá 2a HS : ?1,?2 phaûi coù maãu döông (4a2 > 0 vì a Neáu = 0 thì phöông trình coù 0) , coøn töû thöùc laø coù theå nghieäm keùp döông , aâm, baèng 0. vaäy nghieäm cuûa b HS : Neáu 0, do ñoù phöông GV ñöa phaàn keát luaän chung ñöôïc 0 trình coù 2 nghieäm phaân bieät . ñoùng khung trong hình chöõ nhaät tr 44 b SGK leân maøn hình vaø goïi 1 HS ñöùng Keát luaän phöông trình voâ nghieäm x1 = leân ñoïc . 2a neáu 0, do ñoù baèng coâng thöùc nghieäm , ta thöïc hieän phöông trình : phöông trình coù 2 nghieäm phaân bieät qua caùc böôùc naøo ? giaûi phöông trình : 2 GV khaúng ñònh : coù theå moïi phöông v) 5x – x – 4 = 0 trình baäc hai baèng coâng thöùc nghieäm b w) a = 5 ; b = -1 ; c = -4 x1 = . Nhöng vôùi phöông trình baäc hai 2a x) = b2 – 4ac khuyeát ta neân giaûi theo caùch ñöa veà b y) = (-1)2 – 4.5.(-4) phöông trình tích hoaëc bieán ñoåi veá x2 = z) = 1 + 80 = 81 > 0, do ñoù traùi thaønh bình phöông moät bieåu thöùc 2a phöông trình coù 2 nghieäm phaân bieät . 1 9 1 9 : f) X1 = ; ; x2 = ?3 Aùp duïng coâng thöùc nghieäm ñeå 10 10 giaûi phöông trình : Trang 131
  33. a) 5x2- x – 4 = 0 4 b 2 g) x1 = 1 ; x2 = b) 4x – 4x + 1 = 0 5 x1 = 2 2a c) -3x + x – 5 = 0 h) HS 2 : Giaûi phöông trình : GV goïi 3 HS leân baûng laøm caùc 2 b i) 4x – 4x + 1 = 0 x2 = caâu treân ( moãi HS laøm moät caâu).j) a= 4 ; b= -4 ; c= 1 2a GV kieåm tra HS giaûi phöông k) = b2 – 4ac 1 9 1 9 trình. aa) x1 = ; ; x2 = l) = (-4)2 – 4.4.1 GV goïi HS nhaän xeùt baøi laøm cuûa 10 10 m) = 16 – 16 = 0, do ñoù phöông caùc baïn treân baûng. 4 trình coù nghieäm keùp laø : bb) x1 = 1 ; x2 = GV löu yù : Neáu phöông trình coù b 4 1 5 heä soá a 0 thì vieäc giaûi o) HS3 : Giaûi phöông trình : 2 phöông trình thuaän lôïi hôn. p) -3x + x -5 =0 q) a = -3 ; b = 1 ; c = -5 r) = b2 – 4ac s) = 1 – 4.(-3).(-5) t) = 1 – 60 = -59 0 khi ñoù phöông trình coù hai nghieäm phaân bieät V. HÖÔÙNG DAÃN VEÀ NHAØ ( 1ph) Hoïc baøi : Hoïc thuoäc keát luaän chung SGK tr 44 Baøi taäp : 15 , 16 SGK tr 45 Ñoïc phaàn coù theå em chöa bieát SGK tr 46 VI. RUÙT KINH NGHIEÄM SAU TIEÁT DAÏY : . . Trang 132
  34. Ngaøy soaïn : 5/3/12 Ngaøy daïy : 8/3/12 Tuaàn 26- TPPCT 54 : LUYEÄN TAÄP A.YEÂU CAÀU TROÏNG TAÂM - Kieán thöùc : Hs nhôù caùc ñieàu kieän cuûa ñeå phöông trình baäc hai voâ nghieäm , moät nghieäm , hai nghieäm phaân bieät - Kyõ naêng : Hs vaän duïng coâng thöùc nghieäm toång quaùt vaøo giaûi phöông trình baäc hai moät caùch thaønh thaïo - Hs bieát linh hoïat caùc tröôøng hôïp phöông trình baäc hai ñaët bieät caàn duøng ñeán coâng thöùc toång quaùt B. DUÏNG CUÏ DAÏY HOÏC GV : SGK , Baûng phuï, phaán maøu ,phieáu hoïc taäp ,maùy tính boû tuùi , HS : SGK , baûng nhoùm , maùy tính boû tuùi , C. CAÙC HOAÏT ÑOÄNG TREÂN LÔÙP I. OÅN ÑÒNH LÔÙP (1ph) II. KIEÅM TRA ( 10 PH) TG HOẠT ĐỘNG GV HOẠT ĐỘNG HS NỘI DUNG 10 HS1 : 1) Ñieàn vaøo choã coù daáu ñeå 0 PH ñöôïc keát luaän ñuùng : b b 2 Ñoái vôùi phöông trình ax + bx + c = 0 X1 = ; x2 = 2a 2a (a 0) vaø bieät thöùc b 2 - 4ac: b *Neáu thì phöôngtrình coù 2 nghieäm = 0 x1 =x2 = - phaân bieät : 2a 0 HS traû lôøi theo caùch : coù a vaø c traùi daáu Do ñoù phöông trình coù 2 nghieäm phaân bieät . neân phöông trình coù 2 nghieäm phaân HS2 : b) 6x2 + x + 5 = 0 bieät . a = 6 ; b= 1 ; c = 5 HS2 : chöõa baøi taäp 16(b,c) tr 45 SGK . 2 b - 4ac: Duøng coâng thöùc nghieäm cuûa phöông = 1 – 4.6.5 = -119 0 do ñoù phöông trình coù 2 nhgieäm phaân bieät 11 GV goïi HS nhaän xeùt baøi cuûa baïn roài b b cho ñieåm. x1 = ; x2 = 2a 2a 1 11 1 11 x1 = ; x2 = 12 12 5 x1 = ; x2 = -1 6 Trang 133
  35. III. LUYEÄN TAÄP TG HOẠT ĐỘNG GV HOẠT ĐỘNG HS NỘI DUNG GV cho HS giaûi moät soá Daïng 1 . Giaûi phöông trình 33 phöông trình baäc 2. Baøi 21 (b) tr 41 SBT . 1 2 2 1 2 2 2 2 ph Baøi 21 (b) tr 41 SBT . x1 = 2x (1 2 2)x 2 0 GV cuøng laøm vôùi HS. 4 4 1 2 2 1 2 3 2 a 2,b (1 2 2);c 2 x2 = 2 4 4 b 4ac do (1 2 2) 2 4.2( 2) 1 4 2 8 8 2 2 HS leân baûng . 1 4 2 8 (1 2) 2 0 HS döôùi lôùp laøm vieäc caù nhaân . GV cho 2 HS laøm hai caâu b,d b) 4x2 + 4x + 1 = 0 ñoù phöông trình coù 2 nghieäm phaân bieät cuûa baøi 20 tr 40 SBT a = 4 ; b = 4 ; c = 1 1 2 GV kieåm tra xem coù HS naøo 2 b - 4ac: b laøm caùch khaùc thì cho keát quaû = 16 – 16 = 0 , do ñoù phöông trình coù nghieäm x1 = ; leân maøn hình . 2a keùp : GV nhaéc laïi cho HS ,tröôùc khi b 4 1 b x2 = giaûi phöông trình caàn xem kyõ x1 = x2 = - 2a xem phöông trình ñoù coù ñaët 2a 8 2 bieät gì khoâng, neáu khoâng ta HS laøm caùch khaùc 2 môùi aùp duïng coâng thöùc 4x + 4x + 1 = 0 2 nghieäm ñeå giaûi phöông trình. (2x + 1 ) = 0 Haõy nhaân caû 2 veá vôùi -1 ñeå heä 2x = -1 soá a > 0 1 x = - GV coù theå laáy baøi cuûa HS , 2 coøn heä soá a = -3 ñeå cho HS d) -3x2 + 2x +8 = 0 ñoái chieáu vôùi baøi giaûi treân. HS : 3x2 – 2x – 8 = 0 Baøi 15(d) tr 40 SBT a= 3 ; b = -2 ; c = -8 Giaûi phöông trình b 2 - 4ac: 2 7 2 - x 2 x 0 = (-2) – 4.3.(-8) = 4 + 96 = 100> 0 , do 5 3 ñoù phöông trình coù 2 nghieäm phaân bieät Ñaây laø phöông trình baäc hai 10 khuyeát c, ñeå so saùnh caùchgiaûi, GV yeâu caàu nöûa lôùp duøng b b coâng thöùc nghieäm, nöûa lôùp x1 = ; x2 = bieán ñoåi veà phöông trình tích. 2a 2a GV yeâu caàu HS so saùnh hai 2 10 2 10 x1 = ; X2 = caùch giaûi. 6 6 Baøi 22 tr 41 SBT Baøi 22 tr 41 SBT. 8 4 (Ñeà baøi ñöa leân maøn hình ) x1 = 2 ; x2 = Giaûi phöông trình baèng ñoà thò 6 3 a) Veõ ñoà thò y = 2x2 ; y 2 HS leân baûng thöïc hieän. = -x + 3 HS döôùi lôùp laøm caù nhaân theo 2 daõy , moãi daõy moät caùch. x - -2 -1 0 1 2 2,5 Caùch 1 . Duøng coâng thöùc nghieäm. 2,5 y = 12, 8 1 0 2 8 12, 2x2 5 5 y = -x + 3 x 0 3 y = -x + 3 3 0 b) Haõy tìm hoaønh ñoä cuûa moãi giao ñieåm Trang 134
  36. cuûa hai ñoà thò ? 2 7 x 2 x 0 Haõy giaûi thích vì sao x1 = -1,5 5 3 laø nghieäm cuûa phöông trình 2 7 (1). x 2 x 0 Töông töï giaûi thích vì sao x2 = 5 3 1 laø nghieäm cuûa (1)? 2 7 - a ;b ;c 0 c) Haõy giaûi phöông trình 5 3 baèng coâng thöùc 7 2 7 nghieäm ? so saùnh vôùi ( ) 2 4. .0 ( ) 2 0 keát quaû cuûa caâu b). 3 5 3 7 Daïng 2 . Tìm ñieàu kieän cuûa tham soá 3 ñeå phöong trình coù nghieäm ,voâ Phöông trình coù hai nghieäm phaân bieät : nghieäm Baøi 25 tr 41 SBT 7 7 Baøi 25 tr 41 SBT (Ñeà baøi ñöa leân maøn hình) 2 3 3 a) mx + ( 2m – 1) x + m + 2 = 0 (1) GV yeâu caàu HS hoaït ñoäng x1 = 0 ÑK : m 0 nhoùm. 2 2. (2m 1) 2 4m(m 2) Sau khoaûng 3 phuùt , GV thu 5 baøi cuûa 2 nhoùm kieåm tra treân 7 7 4m 2 4m 1 4m 2 8m maøn hình maùy chieáu 3 3 14 5 35 12m 1 Ñaïi dieän 1 nhoùm trình baøy x2= . 2 3 4 6 Phöông trình coù nghieäm 0 baøi. 2. 12m 1 0 GV goïi HS nhaän xeùt baøi laøm 5 cuûa baïn vaø löu yù ôû caâu a. HS 12m 1 HS : vôùi phöông trình baäc hai khuyeát c caùch hay queân ñieàu kieän m 0 . 1 GV neân hoûi theâm phöông trình 2 giaûi nhanh hôn. m 12 voâ nghieäm khi naøo ? Hai HS leân baûng toaï ñoä ñieåm , roài veõ ñoà thò hai hs. 1 Vôùi m vaø m 0 thì phöông (heä toaï ñoä keû saün treân löôùi oâ vuoâng). 12 Hai ñoà thò caét nhau taïi A(-1,5;4,5) vaø B(1;2) trình (1) coù nghieäm . b) x1 = -1,5 ; x2 = 1 b) 3x2 + ( m + 1) + 4 = 0 (2) HS : x1 = -1,5 laø nghieäm cuûa (1) (m 1) 2 4.3.4 Vì : 2.(-1,5)2 + (-1,5) – 3 2 = 2.2,25 – 1,5 – 3 (m 1) 48 0 = 4,5 – 4,5 = 0 0 HS giaûi thích . Vôùi moïi giaù trò cuûa m do ñoù phöông 2 HS : 2x + x – 3 = 0 (1) trình (2) coù nghieäm vôùi moïi giaù trò cuûa A = 2, b = 1 ; c = -3 m. = 1 + 4.2.(-3) = 25 > 0 do ñoù phöông trình (1) coù 2 nghieäm phaân bieät : 1 5 1 5 x1 = ; x2 4 4 x1 = 1 ; x2 = -1,5 Keát quaû truøng vôùi keát quaû caâu b. HS thaûo luaän nhoùm töø 2 ñeán phuùt . Baøi laøm cuûa caùc nhoùm . HS nhaän xeùt baøi laøm cuûa caùc nhoùm. IV. HÖÔÙNG DAÃN VEÀ NHAØ ( 1 ph) Hoïc baøi : Baøi taäp : 21 , 23 , 24 SBT tr 41 Ñoïc baøi ñoïc theâm Giaûi phöông trình baäc hai baèng maùy tính boû tuùi V. RUÙT KINH NGHIEÄM SAU TIEÁT DAÏY : . . Trang 135
  37. Ngaøy soaïn : 12/3/12 Ngaøy daïy : 15/3/12 Tuaàn 27 -TPPCT 55 : BAØI 5 : COÂNG THÖÙC NGHIEÄM THU GOÏN A.YEÂU CAÀU TROÏNG TAÂM - Kieán thöùc: Hs thaáy ñöôïc lôïi ích cuûa coâng thöùc nghieäm thu goïn - Kyõ naêng : Hs bieát tìm b’ vaø bieát tính ’ , x1 x2 theo coâng thöùc nghieäm thu goïn - Hs nhôù vaø vaän duïng toát coâng thöùc nghieäm thu goïn B. DUÏNG CUÏ DAÏY HOÏC GV : SGK , Baûng phuï, phaán maøu ,phieáu hoïc taäp ,maùy tính boû tuùi , HS : SGK , baûng nhoùm , maùy tính boû tuùi , thöùôc thaúng , C. CAÙC HOAÏT ÑOÄNG TREÂN LÔÙP I. OÅN ÑÒNH LÔÙP (1ph) II. KIEÅM TRA (7 ph) TG HOẠT ĐỘNG GV HOẠT ĐỘNG HS NỘI DUNG 8 Hs 1: Giaûi phöông trình baäc HS1 : Giaûi phöông trìh . Giaûi phöông trình ph hai baèng caùch duøng coâng thöùc 3x2 + 8x + 4 = 0 nghieäm : HS2 : Giaûi phöông trình a= 3 ; b =8 ; c = 4 3x2 + 8x + 4 = 0 3x 2 4 6x 4 0 b 2 4ac = 82 -4.3.4 a 3;b 4 6;c 4 =64 – 48 =16 > 0 => 4 b 2 4ac Phöông trình coù hai nghieäm phaân bieät : Hs 2: Giaûi phöông trình baäc = 96 + 48 = 144 > 0 => 12 b b x1 = ; x2 = hai baèng caùch duøng coâng thöùc Phöông trình coù 2 nghieäm phaân bieät : 2a 2a nghieäm : b b 8 4 8 4 x1 = ; x2 = x1 = ; x2 3x2 - 46 x - 4 = 0 2a 2a 2.3 2.3 Gv cho hs nhaän xeùt hai baøi 4 6 12 4 12 laøm cuûa hai baïn vaø cho ñieåm x = x1 = ; x2 = 1 6 6 - Gv giöõ hai baøi cuûa hs laïi 6 2 baûng duøng ñeå vaøo baøi môùi 4 6 12 x1 = - x2 = -2 x2 = 6 3 2(2 6 6) 2(2 6 6) ; x2 6 6 x1 = 2 6 6 2 6 6 x1 ; x2 3 3 III. DAÏY BAØI MÔÙI GV : Ñoái vôùi phöông trình ax2 + bx + c = 0 (a 0) trong nhieàu tröôøng hôïp neáu ñaëc b = 2b’ roài aùp duïng coâng thöùc nghieäm thu goïn thì vieäc giaûi phöông trình seõ ñôn giaûn hôn . Tröôùc heát ta xaây döïng coâng thöùc nghieäm thu goïn .( 1ph) TG HOẠT ĐỘNG GV HOẠT ĐỘNG HS NỘI DUNG 10 GV cho phöông trình : Hs : b 2 4ac 1. Coâng thöùc nghieäm ph ax2 + bx + c = 0 (a 0) =(2b’)2-4ac thu goïn : coù b = 2b’ = 4b’2 – 4ac Ñoái vôùi phöông trình Haõy tính bieät soá theo b’. = 4(B’2 – Ac) ax2 + bx + c = 0 (a Ta ñaët b’2 – ac = ’ Hs Hoaït Ñoäng Nhoùm 3 Phuùt. 0) trong nhieàu Vaäy = 4 ’ Neáu ’ > 0 Thì > 0 tröông hôïp neáu ñaët b = 2b’ thì vieäc tình Caên cöù vaøo coâng thöùc nghieäm ñaõ hoïc , b = 2b’ vaø = 4 => 2 ' toaùn ñeå giaûi phöông ’ haõy tìm nghieäm cuûa phöông trình baäc hai ( neáu coù ) Phöông Trình Coù 2 Nghieäm trình seõ ñôn giaûn hôn vôùi tröôøng hôïp ’ > 0, ’ = 0 , ’ < 0. Phaân Bieät GV yeâu caàu HS hoaït ñoäng nhoùm ñeå laøm baøi baèng caùch : ñieàn vaøo caùc choã troáng ( ) cuûa phieáu hoïc taäp . Ta ñaët b = 2b’ thì = Trang 136
  38. Ñieàn vaøo caùc choã troáng ( ) ñeå ñöôïc keát quaû ñuùng. b (2b’)2 -4ac = 4b’2 – Neáu ’ > 0 thì > x1 = ; 4ac = 4(b’2 –ac) 2a => ' KH : ’ = b’2 – ac ta b coù Phöông trình coù x2 = = 4 ’ 2a b Nhö vaäy Ñoái vôùi x1 = x2 = 2b' 2 ' 2 2a x1 = phöông trình ax + bx 2b' 2 ' 2a + c = 0 (a 0)vaø b = x = x = 1 2 2b' 2 ' 2b’ , ’ = b’2 – ac: 2a x2 = 2a Neáu ’ > 0 thì x1 = x2 = phöông trình coù hai a b x1 = ; x2 = nghieäm phaân bieät Neáu ’ = 0 thì a ' ' Phöông trình coù b b x1 = b a x1 = x2 = a ' ' 2a 2a Neáu ’ = 0 thì = 0 b x2 = Neáu ’ 0 thì phöông trình coù 2 nghieäm phaân bieät Neáu ‘> 0 thì phöông trình coù 2 nghieäm phaân bieät b b b' b' x1 = ; x2 = x1 = ; x2 = 2a 2a 2a 2a Neáu = 0 thì phöông trình coù nghieäm keùp x1 = x2 = b' Neáu ’ = 0 thì phöông trình coù nghieäm keùp x1 = x2 = b a 2a Neáu < 0 thì phöông trình voâ nghieäm. Neáu ‘< 0 thì phöông trình voâ nghieäm. IV. VAÄN DUÏNG – CUÛNG COÁ (25 PH) TG HOẠT ĐỘNG GV HOẠT ĐỘNG HS NỘI DUNG 25 GV cho hs Laøm ? 2: HS hoaït Hs döôùi lôùp ñieàn vaøo sgk. 2. Aùp duïng : 2 ph ñoäng caù nhaân : Giaûi phöông 5x + 4x – 1 = 0 3x2 -46 X-4=0 trình : A = 5 ; b’ = 2 ; c = -1 5x2 + 4x – 1 = 0 ’ = 4 + 5 = 9 ; a = 3; b’ = -26 ; c = -4 2 ' 3 ’ = b’ – Ac: Trang 137
  39. Sau ñoù GV höôùng daån hs giaûi Nghieäm cuûa phöông trình : = (-26 )2 -3.(-4) laïi phöông trình 3x2 -46 X- 2 3 2 3 x1 = ;x2 = = 24 + 12 = 36 > 0 => ' = 6 4=0 5 5 b ' b ' Baèng coâng thöùc nghieäm thu 1 x1 = ; x2 = x1 = ; x2 = -1 a a goïn 5 Giaûi phöông trình 2 6 6 2 6 6 x1 = ;x2 = GV cho hs so saùnh hai caùch 3 3 giaûi ñeå thaáy tröôøng hôïp naøy 2hs leân baûng laøm baøi taäp 3 giaûi phöông trình: duøng coâng thöùc nghieäm thu Hs döôùi lôùp laøm vieäc caù nhaân ? a) Hs1 : 3x2 + 8x +4 = 0 goïn thuaän lôïi hôn A = 3 ; b’ = 4 ; c = 4 GV goïi 2 hs l6n baûng giaûi ?3 ’ = 16 – 12 = 4 > 0 => ' = 2. HS nhaän xeùt baøi laøm cuûa baïn . SGK tr 49 Nghieäm cuûa phöông trình : HS : Ta neân duøng coâng thöùc nghieäm thu goïn khi 4 2 4 2 phöông trình baäc hai coù b laø soá chaün hoaëc laø boäi x1 = ; x2 chaün cuûa moät caên , moät bieåu thöùc . 3 3 GV hoûi : vaäy khi naøo ta duøng chaúng haïn B = 8 ; B = -62 , 2 coâng thöùc nghieäm thu goïn ? x1 = ; x2 2 B = -26 ; B = 2( M + 1) 3 2 Chaúng haïn b baèng bao nhieâu ? Baøi 18 B Tr 49 SGK b) HS2 : 7x - 62x + 2 = 0 GV cuøng hs laøm baøi taäp 18 ñöa caùc phöông trình sau veà daïng A= 7 B’ = -32 ; C = 2 SGK tr 49 2 ax + 2b’x + c = 0 vaø giaûi : ’ = 18 – 14 = 4 > 0 => ' = 2. 2 (2x-2) - 1 = (x + 1 )(x -1) Nghieäm Cuûa Phöông Trình : 4x2 - 42 x + 2 – 1 = (x2 – 1 ) 3 2 2 x1 = 4x2 - 42 x + 1 – x2 + 1 = 0 7 3x2 - 42 x + 2 = 0 3 2 2 x2 = a = 3 ; b’ = -22 ; c = 2 7 ’ = 8 – 6 = 2 > 0 => ' 2 Baøi 18 B Tr 49 SGK phöông trình coù 2 nghieäm laø 2 2 2 2 2 2 x1 = ; x2 = 3 3 2 x1 = 2 1,41 ; x2 = 0,47 3 V. HÖÔÙNG DAÃN VEÀ NHAØ ( 1 ph) Hoïc baøi : Baøi taäp : 17 , 18(a,c,d) , 19 SGK tr 49 baøi 27 , 230 SBT tr 42 , 43 VI. RUÙT KINH NGHIEÄM SAU TIEÁT DAÏY : . . Trang 138
  40. Ngaøy soaïn :20/3/12 Ngaøy daïy : 23/3/12 Tuaàn 27: TPPCT 56 : LUYEÄN TAÄP A.YEÂU CAÀU TROÏNG TAÂM - Kieán thöùc : Hs thaáy ñöôïc lôïi ít cuûa coâng thöùc nghieäm thu goïn vaø thuoäc coâng thöùc nghieäm thu gon - Kyõ naêng : Hs vaän duïng thaønh thaïo coâng thöùc naøy ñeå giaûi phöông trình baäc hai B. DUÏNG CUÏ DAÏY HOÏC GV : SGK , Baûng phuï, phaán maøu ,phieáu hoïc taäp ,maùy tính boû tuùi , HS : SGK , baûng nhoùm , maùy tính boû tuùi , C. CAÙC HOAÏT ÑOÄNG TREÂN LÔÙP I. OÅN ÑÒNH LÔÙP (1ph) II. KIEÅM TRA (6 PH) TG HOẠT ĐỘNG GV HOẠT ĐỘNG HS NỘI DUNG Caâu 1 : Haõy choïn phöông phaùp ñuùng Choïn (C) Ñoái vôùi phöông trình . 2)5x2 – 6x + 1 = 0 ax2 + bx + c = 0 ( a 0) A = 5 ; b’= =3 ; c = 1 coù b = 2b’, ' b'2 ac ' = 9 – 5 = 4 > 0 (A) . Neáu ' > 0 thì phöông trình coù 2 nghieäm phaân bieät . => ' = 2 Phöông trình coù 2 nghieäm phaân b' ' b' ' x1 = ; x2 = bieät : 2a 2a 3 2 3 2 b' x1 ; x2 (B) .Neáu ' = 0 thì phöông trình coù nghieäm keùp : x1 = x2 = - 5 5 2a 1 (C) .Neáu ' 25x2 = 16 caâu. 16 4 x2 = x hs lôùp laøm baøi taäp vaøo vôû. 25 1,2 5 sau khi 4 hs treân giaûi 4 phöông : b) 2x2 + 3 = 0 trình xong, gv goïi hs nhaän xeùt Vì 2x2 0x 2x 2 3 0x baøi laøm cuûa baïn . gv löu yù ôû  caâu a,b,c, hs coù theå giaûi theo phöông trình voâ nghieäm. 2 coâng thöùc nghieäm hoaëc coâng c) 4,2x +5,46x = 0 thöùc nghieäm thu goïn . x(4,2x+5,46) = 0 ví duï a) 25x2 – 16 = 0 x = 0 hoaëc 4,2x + 5,46= 0 a= 25 ; b’ = 0 ; c = -16 x = 0 hoaëc 4,2x = -5,46 54,6 ' 02 25.( 16) 400 0 ' 20 x = - 42 0 20 0 20 x ; x 1 25 2 25 HS : Giaûi theo coâng thöùc nghieäm phöùc taïp x = -1,3 4 4 hôn. => phöông trình coù 2 nghieäm x ; x x1 = 0 ; x2 = -1,3 1 5 2 5 Hai HS leân baûng laøm. a) x2 = 12x + 288 d) 4x2 -2 3x 1 3 Trang 139
  41. so saùnh hai caùch giaûi. x2 – 12x – 288 = 0 4x 2 2 3x 3 1 0 gv : vôùi phöông trình baäc hai a = 1; b’ = -6 ; c = -288 khuyeát , nhìn chung khoâng ' 36 288 324 0 a 4;b' 3;c 3 1 neân giaûi baèng coâng thöùc phöông trình coù 2 ' 18 ' 3 4( 3 1) p nghieäm maø neân ñöa veà nghieäm phaân bieät : phöông trình tích hoaëc duøng 3 4 3 4 x1 = 6 + 18 ;x2 = 6 – 18 caùch giaûi rieâng. 2 x1 = 24 ; x2 = -12 ( 3 2) 0 ' 2 3 1 7 x 2 x 19 höông trình coù 2 nghieäm phaân bieät : 12 12 3 2 3 3 2 3 x ; x x 2 7x 228 0 1 4 2 4 7 2 4.( 228) 961 b) 31 1 3 1 x1 ; x2 7 31 7 31 2 2 x ; x 1 2 2 2 Baøi 21 tr 49 sgk. x1 12; x2 19 Daïng 2 : khoâng giaûi phöông trình , Baøi 21 tr 49 sgk. xeùt soá nghieäm cuûa noù . giaûi vaø phöông trình cuûa an Baøi 22 tr 49 sgk a) 15x2 + 4x – 2005 = 0 khoâ va ri zmi. HS traû lôøi mieäng . Coù a = 15 > 0 C = -2005 ac phöông trình coù hai nghieäm phaân bieät . Baøi 22 tr 49 sgk HS hoaït ñoäng theo nhoùm. 19 (ñeà baøi ñöa leân maøn hình ). HS leân baûng trình baøy baøi cuûa nhoùm mình. b) - x 2 7x 1890 0 gv nhaán maïnh laïi nhaän xeùt ñoù. 5 Töông töï coù a vaø c traùi daáu => phöông trình coù 2 nghieäm phaân bieät. Daïng 3. Baøi toaùn thöïc teá. HS nhaän xeùt chöõa baøi. Baøi 23 Tr 50 Sgk a) t = 5 phuùt => v = 3.52 – 30.5 + 135 = 75 – 150 + 135 V = 60 (km/h) b) v = 120 km/h => 120 = 3t2 – 30t + 135 Baøi 23 Tr 50 Sgk 3t2 – 30t + 15 = 0 (ñeà baøi ñöa leân maøn hình ). t2 – 10t + 5 = 0 sau 4 phuùt, gv thu baøi cuûa 2 a = 1 ; b’ = -5 ; c = 5 nhoùm baát kyø , moät nhoùm cho ' 25 5 20 0 ' 2 5 leân ñeøn chieáu , moät nhoùm daùn phöông trình coù 2 nghieäm phaân bieät : leân baûn, gv goïi ñaïi dieän 1 nhoùm leân trình baøy baøi. t1 = 5 +25 ; t2 =5 -25 gv kieåm tra caùc nhoùm laøm t1 9,47;t2 0,53 vieäc vì ra ña chæ theo doõi trong 10 phuùt neân t1 vaø t2 ñeàu thích hôïp t1 9,47;t2 0,53(phuùt) a) Tính ' : a = 1 ; b’ = -(m-1): Daïng 4 . Tìm ñieàu kieän ñeå phöông 2 C = m trình coù nghieäm , voâ nghieäm. Trang 140
  42. ' = (m – 1)2 – m2 Baøi 24 tr 50 sgk. =m2 – 2m + 1 – m2 = 1 – 2m c) Tính ' : a = 1 ; b’ = -(m-1): b) phöông trình coù 2 nghieäm phaân bieät C = m2 khi ' > 0 ' = (m – 1)2 – m2 1 – 2m > 0 =m2 – 2m + 1 – m2 -2m > -1 = 1 – 2m 1 d) phöông trình coù 2 nghieäm phaân m ' > 0 Phöông trình coù nghieäm keùp 1 – 2m > 0 -2m > -1 ' = 0 1 Baøi 24 tr 50 sgk. m 1- 2m =0 2 (ñeà baøi ñöa leân maøn hình ). -2m=-1 Phöông trình coù nghieäm keùp gv hoûi , hs traû lôøi . 1 ' = 0 1- 2m =0 cho phöông trình (aån x) : m = 1 x2 – 2(m – 1)x + m2 = 0 2 -2m=-1 m = haõy tính ' ? 2 phöông trình coù 2 nghieäm Phöông trình voâ nghieäm phaân bieät khi naøo ? ' 1 – 2m ' 1 – 2m -2m -2m m > phöông trình voâ nghieäm khi 1 m > 2 naøo ? 2 IV. HÖÔÙNG DAÃN VEÀ NHAØ ( 1 ph) Hoïc baøi : Gv yeâu caàu hs hoïc thuoäc coâng thöùc nghieäm thu goïn , coâng thöùc ngfhieäm toång quaùt , nhaän xeùt söï khaùc nhau Baøi taäp : 29 , 31 , 32 , 33 , 34 SBT tr 42 , 43 VI. RUÙT KINH NGHIEÄM SAU TIEÁT DAÏY : . . Trang 141