Đề thi môn Ngữ văn Lớp 12 - Kỳ thi chọn học sinh giỏi cấp tỉnh - Năm học 2013-2014 - Sở GD&ĐT Lâm Đồng

Nội dung text: Đề thi môn Ngữ văn Lớp 12 - Kỳ thi chọn học sinh giỏi cấp tỉnh - Năm học 2013-2014 - Sở GD&ĐT Lâm Đồng

1. SỞ GIÁO DỤC & ĐÀO TẠO KỲ THI CHỌN HỌC SINH GIỎI CẤP TỈNH LÂM ĐỒNG NĂM HỌC 2013 - 2014 Mụn thi: Ngữ văn Thời gian: 180 phỳt, khụng kể thời gian giao đề Cõu 1 (4,0 điểm) Cú ba cỏch để tự làm giàu mỡnh: mỉm cười, cho đi và tha thứ. (Theo: Hạt giống tõm hồn - NXB Tổng hợp TP HCM, 2008) Những suy ngẫm của anh /chị về quan niệm trờn. Cõu 2 (6,0 điểm) Bàn về lao động nghệ thuật của nhà văn, Mỏc-xen Pruxt cho rằng: Một cuộc thỏm hiểm thực sự khụng phải ở chỗ cần một vựng đất mới mà cần một đụi mắt mới. Anh/chị hóy trỡnh bày ý kiến của mỡnh về nhận định trờn ? HẾT
2. SỞ GIÁO DỤC- ĐÀO TẠO KỲ THI CHỌN HỌC SINH GIỎI CẤP TỈNH LÂM ĐỒNG NĂM HỌC 2014-2015 Mụn thi: NGỮ VĂN HƯỚNG DẪN CHẤM (Gồm cú 03 trang) A. hớng dẫn chung - Giỏm khảo căn cứ vào nội dung triển khai và mức độ đỏp ứng cỏc yờu cầu về kỹ năng để cho từng ý điểm tối đa hoặc thấp hơn. - Điểm toàn bài là tổng số điểm của hai cõu, khụng làm trũn số, cú thể cho: 0; 0,25; 0,5; 0,75 đến tối đa là 10. - Cần khuyến khớch những bài viết cú lập luận chặt chẽ, văn viết sỏng tạo, giàu cảm xỳc, trỡnh bày sạch đẹp, chuẩn chớnh tả. - Những nội dung để trong dấu ( ) chủ yếu chỉ cú tớnh gợi ý, khụng buộc học sinh phải trỡnh bày tương tự; giỏm khảo cần linh động khi vận dụng đỏp ỏn. B.hớng dẫn cụ thể I. Yêu cầu về kĩ năng: - Yêu cầu 1: Biết cách làm một bài văn nghị luận. - Yêu cầu 2: Bố cục bài làm rõ ràng, kết cấu hợp lý. Hình thành và triển khai ý tốt. - Yêu cầu 3: Diễn đạt suôn sẻ. Mắc ít lỗi chính tả, dùng từ và ngữ pháp. II. Yêu cầu về nội dung và cách cho điểm: Cõu Yờu cầu về nội dung Điểm HS cú thể trỡnh bày theo nhiều cỏch, nhưng cần phải hiểu đỳng và bàn luận 1 được ý nghĩa cõu núi. Bài viết phải chõn thành, thể hiện được sự hiểu biết 4,0đ và nhận thức sõu sắc đối với vấn đề, đồng thời biết đưa ra những suy ngẫm cần thiết cho bản thõn để hoàn thiện nhõn cỏch. a. Giải thớch ý nghĩa cõu núi HS cần chỉ rừ: - Tự làm giàu mỡnh: tự nuụi dưỡng và bồi đắp tõm hồn mỡnh 0,5 Mỉm cười: biểu hiện của niềm vui, sự lạc quan, yờu đời Cho đi: là biết quan tõm, chia sẻ với mọi người Tha thứ: là sự bao dung, độ lượng với lỗi lầm của người khỏc - í cả cõu: Tõm hồn con người sẽ trở nờn trong sỏng, giàu đẹp hơn nếu biết lạc 0,5 quan, sẻ chia và độ lượng với mọi người. b. Bàn luận về ý nghĩa cõu núi HS khẳng định tớnh đỳng đắn của vấn đề trờn cơ sở triển khai những nội dung sau: - Lạc quan, yờu đời giỳp con người cú sức mạnh để vượt lờn những khú khăn, 0,5 thử thỏch trong cuộc sống, cú niềm tin về bản thõn và hướng đến một khỏt vọng sống tốt đẹp (HS lấy dẫn chứng, phõn tớch). - Biết quan tõm, chia sẻ, con người đó chiến thắng sự vụ cảm, ớch kỷ để sống giàu 0,5 trỏch nhiệm và yờu thương hơn (HS lấy dẫn chứng, phõn tớch). - Biết bao dung, độ lượng, con người sẽ trỳt bỏ đau khổ và thự hận để sống thanh thản hơn và mang lại niềm vui cho mọi người (HS lấy dẫn chứng, phõn tớch). 0,5 - Ngoài sự lạc quan, sẻ chia, độ lượng con người cũn cú thể bồi đắp, và nuụi dưỡng tõm hồn mỡnh bằng những ứng xử tốt đẹp khỏc (HS lấy dẫn chứng, phõn 0,5
3. tớch). c. Bài học nhận thức và hành động: - Sự giàu cú về tõm hồn cú ý nghĩa quyết định sự hoàn thiện nhõn cỏch của mỗi người. Cần cú ý thức gỡn giữ và bồi đắp để đời sống tinh thần, tỡnh cảm của bản 0,5 thõn khụng bị xúi mũn và chai sạn bởi mặt trỏi của cuộc sống hiện đại. - Để làm được điều đú, phải bắt đầu từ những thỏi độ sống tớch cực, cú ý nghĩa với mỡnh và mọi người. 0,5 2 Học sinh cú thể trỡnh bày theo nhiều cỏch, nhưng cơ bản đạt được cỏc nội 6,0 đ dung sau: a. Giải thớch vấn đề - Cuộc thỏm hiểm thực sự: quỏ trỡnh lao động nghệ thuật của nhà văn để sỏng tạo 0,25 nờn tỏc phẩm đớch thực. - Vựng đất mới: hiện thực đời sống chưa được khỏm phỏ 0,25 - Đụi mắt mới: cỏi nhỡn và cỏch cảm thụ đời sống mới mẻ 0,25 - Hàm ý cõu núi: Trong quỏ trỡnh sỏng tạo, điều cốt yếu là nhà văn phải cú cỏi 0, 25 nhỡn và cỏch cảm thụ độc đỏo, giàu tớnh phỏt hiện về con người và cuộc đời. b. Khẳng định vấn đề (HS dựa vào tri thức lớ luận về đặc trưng phản ỏnh của văn học, phong cỏch nghệ thuật của nhà văn, tư chất nghệ sĩ để triển khai luận điểm). - Trong sỏng tỏc văn học, đề tài mới chưa phải là cỏi quyết định giỏ trị của 0,5 một tỏc phẩm. + Đề tài chớnh là phạm vi hiện thực đời sống được phản ỏnh trong tỏc phẩm. Với 0,25 một đề tài mới nhưng nhà văn chỉ sao chộp nguyờn xi theo lối chụp ảnh thỡ khụng mang lại giỏ trị đớch thực cho tỏc phẩm. + HS lấy dẫn chứng: (Phong trào Thơ mới đó hướng đến đề tài mới là thế giới 0,25 của cỏi tụi cỏ nhõn cỏ thể song khụng phải tỏc phẩm nào cũng cú giỏ trị ). - Giỏ trị tỏc phẩm và phong cỏch nghệ thuật của nhà văn được quyết định bởi cỏi nhỡn và cỏch cảm thụ đời sống của người cầm bỳt . + Dự đề tài cũ nhưng bằng cỏi nhỡn độc đỏo, giàu tớnh phỏt hiện và khỏm phỏ, 1,0 nhà văn cú thể thấu suốt bản chất đời sống, mang lại cho tỏc phẩm giỏ trị tư tưởng sõu sắc. + HS chọn dẫn chứng và phõn tớch: 0,5 (Chớ Phốo, khụng chỉ là nỗi khổ vật chất mà đau đớn hơn là bi kịch tinh thần, nỗi đau bị cướp đi cả nhõn hỡnh lẫn nhõn tớnh, bị cự tuyệt quyền làm người. Nhà văn cũn phỏt hiện được đốm sỏng nhõn tớnh ẩn chứa bờn trong cỏi lốt quỷ dữ của Chớ Phốo ) 1,5 (Vội vàng là kết quả của cỏi nhỡn tươi mới, của cặp mắt “xanh non, biếc rờn” trước vẻ đẹp mựa xuõn, đó bày ra trước mắt người đọc một thiờn đường mặt đất, một bữa tiệc trần gian. Hơn nữa, với nhận thức mới mẻ về thời gian tuyến tớnh, nhà thơ đó đề xuất một quan niệm sống tớch cực )
4. c. Mở rộng, nõng cao vấn đề - Nếu đó cú cỏi nhỡn giàu tớnh khỏm phỏ, phỏt hiện lại tiếp cận với một đề tài mới 0, 5 mẻ thỡ sức sỏng tạo của nhà văn và giỏ trị độc đỏo của tỏc phẩm càng cao. Vỡ thế, coi trọng vai trũ quyết định của “đụi mắt mới” nhưng cũng khụng nờn phủ nhận ý nghĩa của “vựng đất mới” trong thực tiễn sỏng tỏc. - Để cú cỏi nhỡn và cỏch cảm thụ độc đỏo, nhà văn cần trau dồi tài năng (sự tinh tế, sắc sảo ), bồi dưỡng tõm hồn (tấm lũng, tỡnh cảm đẹp với con người và cuộc 0, 5 đời ) và xỏc lập một tư tưởng, quan điểm đỳng đắn, tiến bộ. HẾT