Đề thi chọn học sinh giỏi môn Ngữ văn Lớp 12 - Năm học 2014-2015 - Trường THPT Cát Tiên (Có đáp án)

Nội dung text: Đề thi chọn học sinh giỏi môn Ngữ văn Lớp 12 - Năm học 2014-2015 - Trường THPT Cát Tiên (Có đáp án)

1. SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO LÂM ĐỒNG ĐỀ THI CHỌN HỌC SINH GIỎI LỚP 12 Trường THPT Cát Tiên NĂM HỌC 2014 -2015 MÔN : NGỮ VĂN Ngày thi: / / 2014 ĐỀ THI CHÍNH THỨC (Đề thi gồm có 01 trang) Thời gian: 180 phút (không kể thời gian phát đề) Câu 1: (8.0 điểm) V.Huygô từng nói: “Trên đời này chỉ có một thứ mà ta phải cúi đầu thán phục đó là tài năng và chỉ có một thứ mà ta phải quỳ gối tôn trọng đó là lòng tốt.” Ý kiến của anh/chị? Câu 2: (12.0 điểm) Bàn về hình tượng nghệ thuật trong tác phẩm văn học, có ý kiến cho rằng: “Một hình tượng nghệ thuật có tầm cỡ bao giờ cũng là một sự khám phá lớn. Sự khám phá này có thể bồi dưỡng tình cảm và làm phong phú thêm tâm hồn của con người.” Qua một số tác phẩm văn học trong chương trình THPT, anh/ chị hãy làm sáng tỏ nhận định trên. -Hết- Họ và tên thí sinh: Số báo danh: . . Kí tên: Giám thị 1: Kí tên: . Giám thị 2: Kí tên: .
2. GỢI Ý ĐÁP ÁN VÀ THANG ĐIỂM Câu Nội dung Điểm Câu 1: Giải thích ý nghĩa câu nói của V.Huygô: 4.0 - Tài năng: là khả năng đặc biệt, là sự khéo léo hơn người, là sự 1.0 sáng tạo vượt bậc của con người. - Lòng tốt: tấm lòng vị tha, khoan dung, nhân hậu của con người 1.0 trong cuộc sống. V.Huygô từng nói: “Trên đời - Quỳ gối tôn trọng và cúi đầu thán phục là cách nói hình ảnh thể 1.0 này chỉ có một hiện thái độ đánh giá cao nhất đối với những phẩm chất đáng quý thứ mà ta phải đó. cúi đầu thán Câu nói của V.Huygô đưa ra quan niệm về về cách đánh giá 1.0 phục đó là tài con người đó là phải biết đề cao, coi trọng, biết tôn vinh những năng và chỉ có gì đẹp đẽ nhất trong trí tuệ và tâm hồn của con người. một thứ mà ta phải quỳ gối Bàn luận về câu nói: 4.0 tôn trọng đó là - Vì sao phải cúi đầu thán phục tài năng: vì đó là biể hiện cao 1.25 lòng tốt.” nhất của trí tuệ , là điều kiện tốt nhất để con người khẳng định giá trị bản thân và cống hiến cho cuộc sống của cộng đồng. Đối Ý kiến diện với tài năng, ta không chỉ được chiêm ngưỡng, thán phục của anh/chị? mà còn được mở rộng tầm hiểu biết, nâng cao nhận thức để hoàn thiện bản thân. 1.25 - Vì sao phải quỳ gối trước lòng tốt: vì lòng tất cũng là sự hi sinh, dâng hiến cho con người, cho cuộc đời. Những nỗ lực vì người khác bao giờ cũng được tôn trọng vì nó xuất phát từ lòng tốt. Điều đó càng phải được tôn vinh. Câu nói của V.Huygô gợi ra con đường để ta vươn tới. Khi 1.5 chưa đủ tài năng thì cách tốt nhất là làm tốt công việc của mình, sống hướng thiện, có trách nhiệm và đừng bao giờ vô cảm trước cuộc đời. Lưu ý: Chỉ chấm điểm tối đa ở các ý khi học sinh biết vận dụng các dẫn chứng từ đời sống hoặc từ trong các tác phẩm văn học để chứng minh cho các luận điểm trong bài viết. * Trình bày những hiểu biết của bản thân về nhận định: 5.0 Câu 2: - Hình tượng nghệ thuật có tầm cỡ: đó là những hình tượng mang tư tưởng lớn lao, có tính phổ quát, chuyển tải những vấn đề mà “Một hình tượng nghệ thuật có tầm nhân loại quan tâm. cỡ bao giờ cũng - Sự khám phá lớn: thể hiện những sáng tạo tài năng của nhà văn là một sự khám phá lớn. Sự khám mang tính bản chất của cuộc sống: sắc sảo, nhạy bén, độc đáo, mới phá này làm mẻ. phong phú thêm - Tác động đến tình cảm và tâm hồn con người: Những hình nền văn hóa tinh thần của con tượng nghệ thuật tầm cỡ có ảnh hưởng lớn lao đến lối sống, nhân người.” cách, khuynh hướng thẩm mĩ của con người. Qua một số tác 5.0 phẩm văn học * Phân tích một số dẫn chứng để làm sáng tỏ nhận định: (Học sinh
3. trong chương có thể tùy ý lựa chọn các hình tượng nghệ thuật khác nhau trong trình THPT, các tác phẩm đã học, ở đây chỉ đưa ra một số gợi ý về một vài hình anh/ chị hãy làm sáng tỏ tượng tiêu biểu): nhận định trên. - Hình tượng Chí Phèo, Bá Kiến trong Chí Phèo, Hộ trong Đời thừa của Nam Cao - Hình tượng Xuân tóc đỏ, Cụ cố Hồng . trong Số Đỏ của Vũ Trọng Phụng - Hình tượng Huấn Cao trong Chữ người tử tù và Ông lái đò trong Người lái đò sông Đà của Nguyễn Tuân. - Hình tượng Thúy Kiều, Từ Hải trong Truyện Kiều của Nguyễn Du 2.0 * Khẳng định lại ý nghĩa của nhận định sau khi đã phân tích các dẫn chứng trong các văn bản đã học. Trên đây là một số gợi ý để giáo viên có cơ sở chấm bài. Cần khuyến khích những bài viết có cảm xúc, có sáng tạo và những phát hiện mới mẻ của học sinh.
4. ĐỀ THAM KHẢO: Câu 1: (8.0 điểm) Trước đây có người cho rằng : sai lầm cuối cùng và lớn nhất của Na-pô-lê-ông là thất bại ở Oa-tec-lô. Kì thực không phải như vậy. Sau khi Na-pô-lê-ông bị đày chung thân trên đảo Xanh Hê-len thì có nhận được món quà tặng của một người bạn thân, đó là bộ cờ vua bằng ngà có nạm ngọc. Na-pô-lê-ông rất thích món quà tinh xảo này, không hề rời tay. Sau khi người tù lừng danh này chết đi, bộ quân cờ được bán với giá rất cao và qua tay nhiều người. Song gần đây người sở hữu cuối cùng của bộ quân cờ đã tình cờ phát hiện một quân cờ có thể vặn ra và trong đó có giấu một kế hoạch tỉ mỉ làm sao để trốn khỏi đảo. Thế nhưng Na-pô-lê-ông đã không biết được bí mật này. Và e rằng đây mới là thất bại cuối cùng và lớn nhất trong đời ông. (Theo tạp chí Tri thức thế giới.) Theo anh/chị, Na-pô-lê-ông đã phạm sai lầm gì? Từ câu chuyện trên, anh/chị rút ra bài học gì cho bản thân trong cuộc sống? Câu 2: (12.0 điểm) “Một nhà văn tài năng bao giờ cũng để lại dấu ấn riêng trên từng trang viết”. Hãy làm sáng tỏ nhận định trên qua việc chọn và phân tích một số tác phẩm trong chương trình THPT đã học.